HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Genel Bakış

Hastanın değerlendirme süreci dinamiktir ve üç önemli süreci içermelidir.

a-Hastanın fiziksel, psikolojik, sosyal durumu, özgeçmişi ve hastalığı hakkında bilgi toplamak,

b-Hastanın bilgilerinin ve sağlık gereksinimleri ile ilgili verileri analiz etmek,

c-Hastanın ihtiyaçlarına yönelik bakım planı geliştirmek gerekir.

Hastanın değerlendirmesinin yapılması, hastanın yaşı, sağlık ihtiyaçları ve hastanın istekleri ve tercihleri doğrultusunda yapılmalıdır.

STANDARTLAR

Standart

-Kurumun, tüm hastalara verilecek bakım için uygulanmakta olan ve onların ihtiyaçlarına göre hazırlanmış ve ölçütleri önceden belirlenmiş bir değerlendirme süreci olmalıdır.

Hedeflenen;

Bir hasta kuruma girdiğinde, ekip üyeleri hastanın orada olma nedenini bulmalıdırlar. Bu aşamada kurumun gereksinimi olan özel bilgi ve bunu elde etmek için süreçler hastanın ihtiyaçlarına ve bakımın temin edileceği yere, örneğin, yataklı veya ayakta bakıma bağlıdır. Kurumun politika ve süreçleri, bu sürecin nasıl çalışacağını ve başvuru sırasında hangi bilgilerin dokümante edilmesi gerektiğini belirlemelidir.

Standart

-Kurum, hasta değerlendirmesinin kapsamını ve içeriğini kanun ve yönetmeliklere uygun olarak belirlemelidir.

Hedeflenen;

Hastaların gereksinimlerini tutarlı birşekilde belirlemek için, kurum, yazılı olarak, her klinik disiplin tarafından gerçekleştirilecek değerlendirilmelerin içeriğini ve faaliyet alanını belirlemelidir. Değerlendirmeler, her bölümün faaliyet alanı, lisansı, uygulanabilir kanun ve düzenlemeler veya sertifikalar dahilinde yapılmalıdır. Kurum bakımın temin edildiği değişik yerlerdeki değerlendirme aktivitelerini de belirlemelidir.

Standart

-Klinik kılavuzlar, varsa ve kuruma uyarlanmışsa, hastanın klinik bakımında yol gösterici olarak ve istenmeyen değişik uygulamaları azaltmak için kullanılmalıdır.

Hedeflenen;

Klinik uygulama kılavuzları, kaliteyi arttırmanın bir yoludur ve uygulayıcılara ve hastalara klinik kararlar vermede yardımcı olurlar. Bir kılavuz, değişkenleri azaltarak süreci geliştirmenin etkin bir yoludur. Klinik uygulama kılavuzları, literatürde birçok isimler altında bulunur: uygulama parametreleri, klinik kılavuzları, hasta bakım protokolleri, uygulama standartları, klinik yollar ve diğer isimler. Bir kılavuzun bilimsel temeli değerlendirilmelidir.

Klinik uygulama kılavuzları dış kaynaklardan uyarlanmalı veya kurumun içindeki ekipler tarafından yaratılmalıdır.

Kaynağa bağımlı olmaksızın tüm klinik uygulama kılavuzları kurumun yöneticileri ve klinik çalışanları tarafından uygulamaya konmadan önce değerlendirilmeli ve onaylanmalıdır.

Bu değerlendirme ve onay süreci, yöneticiler tarafından konulan seçim kriterlerini kılavuzların karşıladığını ve toplumun hasta gereksinimleri ve kurum kaynaklarına uyarlandığını garanti etmelidir. Uygulamaya konduktan sonra, kurum tarafından hizmet verilen hastalarla bağlantılarının ve bilimsel temellerinin sürekliliğini sağlamak için kılavuzlar düzenli olarak gözden geçirilmelidir.

Standart

-Değerlendirmeler kurum tarafından belirlenen bir süre içerisinde tamamlanmalıdır.

Hedeflenen;

Hasta için doğru tedaviyi mümkün olan en kısa zamanda başlatmak için başlangıç değerlendirmesi en hızlışekilde tamamlanmalı ve hastanın kayıtlarına eklenmelidir. Sağlık kurumu değerlendirmenin tamamlanması için zaman aralığını belirlemelidir (özellikle tıbbi ve hemşirelik değerlendirmeleri). Bu kesin zaman aralığı; kurum tarafından bakılan hasta tipleri, bakımın karmaşıklığı ve süresi, bakımlarını çevreleyen koşulların dinamiği dahil olmak üzere birçok koşula bağlıdır. Bu akılda tutularak bir kurum değişik yerlerde veya servislerde değişik değerlendirme aralıklarını belirlemelidir. Bir değerlendirme kısmi olarak veya tamamen kurum dışında tamamlanmışsa, kuruma girişte bulgular tekrar doğrulanmalıdır.

Standart

-Değerlendirme bulguları hasta dosyasına kaydedilmeli ve hasta bakımından sorumlu kişilerce ulaşılabilir durumda olmalıdır.

Hedeflenen;

Bakım süreci boyunca, hastalığın ilerlemesini değerlendirmek ve tekrar değerlendirme gereğini anlamak için değerlendirme bulguları kullanılmalıdır. Bu nedenle, değerlendirmelerin iyi dokümente edilmesi, çabuk ve kolayca hastanın kayıtlarından alınabilmesi ve hastaya bakanlar tarafından kullanılmasışarttır.

Standart

-Her hastanın ilk değerlendirmesi, fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik faktörler göz önüne alınarak yapılan fiziki incelemeyi ve anamnezi kapsamalıdır.

Hedeflenen;

Hastanın başlangıç değerlendirmesi, onun gereksinimlerini belirlemek ve bakım sürecini başlatmak için kritiktir. Başlangıç değerlendirmesi;

• Hastanın aradığı bakımı anlamak,

• Hasta için en iyi bakım yerini seçmek,

• Bir başlangıç tanısı oluşturmak ve

• Daha önceki herhangi bir bakıma hastanın yanıtını anlamak için bilgi sağlamaktır.

Bu bilgiyi sağlamak için başlangıç değerlendirmesi fizik muayene ve sağlık geçmişi ile hastanın fiziksel durumunu değerlendirmeyi içermelidir. Psikolojik değerlendirme hastanın duygusal durumunu belirler (örneğin, depresif mi, korkmuş mu ve saldırgan mı) hasta hakkında sosyal bilgiler toplamak hastayı “sınıflandırmak amacıyla değildir.”daha ziyade hastanın sosyal, kültürel, ailesel ve ekonomik durumu onun hastalığa ve tedaviye vereceği yanıtı etkileyebilecek önemli faktörlerdir. Aileler, değerlendirmenin bu alanlarında ve değerlendirme sürecinde, hastanın isteklerinin ve tercihlerinin anlaşılmasında çok yardımcı olabilirler. Ekonomik faktörler, sosyal değerlendirmenin bir parçası olarak değerlendirilmeli veya hasta ve ailesi bakımın bir kısmınından veya tamamından, yatarken veya taburcu olmasını takiben sorumlu olacaksa, ayrı olarak değerlendirilmelidir.

Standart

-Hastanın tıbbi ve hemşirelik bakım ihtiyacı ilk değerlendirmede tanımlanmalıdır.

-Hastanın ilk tıbbi değerlendirmesi (tetkik ve incelemeler) gelişinden itibaren hastanın durumuna veya kurumun politikasına göre ilk 24 saatte veya daha öncesinde hasta dosyasına kaydedilmelidir.

-İlk tıbbi değerlendirme anestezi veya cerrahi tedaviden önce kayıtlara geçirilmelidir.

-Acil hastaların ilk değerlendirmesi onların ihtiyaçlarına veşartlara uygun olarak yapılmalıdır.

-İlk hemşirelik değerlendirmesi kurum tarafından belirlenen bir zaman dilimi içerisinde hasta dosyasına kaydedilmelidir.

Hedeflenenler;

Hastanın başlangıç değerlendirmesinden gelen temel sonuç, bakımın ve tedavinin başlayabilmesi için hastanın tıbbi ve hemşirelik gereksinimlerinin anlaşılmasıdır. Kurum başlangıç tıbbi değerlendirmesinin alanını ve içeriğini belirlemelidir.(HD1,1) Bu tıbbi değerlendirmenin, kuruma girişten sonraki ilk 24 saat içinde tamamlanması ve hastanın kayıtlarına dokümante edilmesi gerekir. Hastanın durumu gerektirdiğinde, tıbbi değerlendirme daha erken yapılmalı ve dokümente edilmelidir. Böylece acil hastalar derhal değerlendirilmeli ve politikalar belirli diğer hasta gruplarının 24 saatten daha kısa süre içinde değerlendirmesini belirleyebilmelidir. Hemşirelik değerlendirmesi de kurum tarafından belirlenen zaman dilimi içinde hastanın kayıtlarına dokümente edilmelidir.

Tıbbi değerlendirme bir doktorun özel muayenehanesinde veya kurum dışında başka bir yerde yapıldığında, geçmiş 30 gün içinde yapılmış olmalıdır. Anlaşılır bir kopyası hastanın kayıtlarına konulup ve değerlendirmeden bu yana hastanın durumunda oluşan tüm belirgin değişiklikler başvuru sırasında kayıt edilmelidir.

Cerrahi veya anestezi öncesinde tüm teşhise yönelik testlerin sonuçları hastanın kayıtlarına girilmelidir. Cerrahiden önce, preoperatif teşhis kaydedilmelidir. Anestezi değerlendirmesi, anestezi indüksiyonundan hemen önce sonkez tekrar değerlendirilmesi de dahil olmak üzere hastanın planlanan anestezi için uygun bir aday olup olmadığı belirlenmelidir.

Acil durumda, başlangıç tıbbi değerlendirmesi, hastanın aşikar gereksinimleri ve durumuyla sınırlandırılmalıdır. Ayrıca, cerrahi gereksinimi olan acil bir hastanın tüm anamnezi ve fizik muayenesini kaydedecek zaman olmadığında, cerrahiden önce, preoperatif tanı ile ilgili bir not mutlaka kaydedilmelidir.

Standart

– Hastaların beslenme durumları ve fonksiyonel ihtiyaçları taranıp, gerekiyorsa bu açıdan daha ileri değerlendirme ve tedavi için refere edilmelidir.

Hedeflenen;

Başlangıç değerlendirmesinde toplanan bilgiler, hastanın daha ileri veya daha derinlemesine değerlendirilmesi gerektiğini gösterebilir. Özellikle, kuruma giren bazı hastaların özel beslenme gereksinimi olabilir ve bazı hastaların hareket etme veya kendilerine bakabilme yeteneklerine bağlı olarak rehabilitasyon veya diğer servislere gereksinimleri olabilir.

Beslenme veya fonksiyonel gereksinimleri olan hastaları belirlemenin en etkin yolu tarama kriterleridir. Her vakada, tarama kriterleri, ileri değerlendirme ve gerektiğinde hastanın gereken tedavisini temin edebilecek yetkin bireyler tarafından geliştirilmelidir.

Standart

– Kurum tarafından ele alınan özellikli hasta veya hastalık gruplarında (örn; çok yaşlı, çok küçük, terminal dönemde, ilaç vb. bağımlılığı olan, istismar veya ihmale uğramış olan hastalar) bireyselleştirilmiş-özel-ilk değerlendirme yapılmalıdır.

Hedeflenen;

Kurumun çevresindeki belirli hasta popülasyonlarının başlangıç değerlendirmesi değerlendirme sürecinin uyarlanmasını gerektirir. Böyle bir uyarlamada her hasta popülasyonunun özellikleri veya özel durumları temel alınır. Her kurum, hastaları içerisinde temsil edilen bu özel popülasyonları ve durumları belirlemeli ve uygun birşekilde değerlendirme sürecini uyarlamalıdır. Özellikle kurum, kişiselleştirilmiş değerlendirmeleri;

• Çok genç hastalar,

• Zayıf yaşlılar,

• Terminal hastalar ve ağrıları olan diğerleri,

• İlaç ve/veya alkol bağımlısı olduğundanşüphelenilen hastalar, ve

• Suiistimal veya ihmal edilme(neglect) kurbanları için yürütür.

İlaç ve/veya alkol bağımlısı olduğundanşüphelenilen hastaların değerlendirilmesi ve suistimal veya ihmal edilme (neglect) kurbanı olan hastaların değerlendirilmesi hasta popülasyonunun kültürel özelliklerine göreşekillendirilmelidir. Bu değerlendirmeler, proaktif bir vaka bulma süreci bulma amacı taşımazlar. Dahası, bu hastaların değerlendirmesi gereksinimlerine ve durumlarına, kültürel olarak kabul edilebilir bir gizlilik içinde yanıt verir.

Değerlendirme süreci, bu popülasyon ve durumlarla ilgili yerel kanunlar ve düzenlemeler ile uyarlanıp, gerektiğinde veya uygun olduğunda değerlendirmeye aileleri de dahil edilmelidir

Standart

– İlk değerlendirme, taburcu planını ve ek özel değerlendirme ihtiyaçlarını kapsamalıdır.

Hedeflenen;

Bazı hastalar için bakımın sürekliliği, özel hazırlık ve dikkate almayı gerektirir. Kurum taburcu edilme planlamasının kritik olduğu hastaları belirlemek için bir mekanizma geliştirmelidir. Mekanizma, başlangıçta değerlendirme sürecinde kullanılmalıdır. Değerlendirme esnasında taburcu etme planlamasının da başlatılması gerekir. Ek olarak, başlangıç değerlendirme süreci diş ile, işitme ve dil ile vb. ile ilgili diğer değerlendirme gereksinimlerini belirlemelidir. Kurum içinde veya çevresinde olduğunda, kurum hastayı bu değerlendirmeler için mümkünse kendi içinde veya yakın çevresindeki diğer kaynaklara refere etmelidir.

Standart

– Tüm hastalar, uygun zaman aralıklarında, tedaviye gösterdikleri yanıt, tedavinin devamının planlanması ya da taburcu olabilmeleri için tekrar değerlendirilmelidir.

Hedeflenen;

Bakım kararlarının uygun ve etkin olduğunun anlaşılmasında tekrar değerlendirme anahtardır. Bakım süreci içinde, hastaların gereksinimlerine ve bakım planına uygun olarak veya kurumun politika ve süreçleri tarafından belirlenmiş olarak hastalar tekrar değerlendirilmelidir. Bu tekrar değerlendirmelerin sonuçları, hasta için, bakım veren herkesin bilgisi ve kullanımı için hastanın kayıtlarına not edilmelidir.

Doktor tarafından tekrar değerlendirme, devam eden hasta bakımına entegredir. Bir doktor akut bakım hastalarını günlük olarak değerlendirmelidir. Kurum bazı durumlar veya diğer hasta tipleri için, belirlenen tekrar değerlendirme periyodunu, politikasında günlükten daha az sıklıkta belirlemelidir. Tekrar değerlendirme sürecine hafta sonları da dahil edilmelidir.

Tekrar değerlendirmeler ;

• Bakım süresinde düzenli aralıklarla (örn:hemşirelik ekibi periyodik olarak hastanın durumu temel alınarak gerektiğinde vital bulguları kaydeder),

• Akut bakım hastaları için doktor tarafından günlük olarak veya kurumun politikasında tarif edilen daha az sıklıkla,

• Hastanın durumundaki belirgin değişikliğe yanıt olarak,

• Hastanın teşhisi değiştiyse ve bakım gereksinimleri tekrar gözden geçirilmiş planlama gerektiriyorsa, ve

• İlaçların veya diğer tedavilerin başarılı olduğunu ve hastanın yer değiştirebileceği veya taburcu edilebileceğini belirleyebilmek için

yürütülmeli ve sonuçları hastanın kayıtlarına girilmelidir.

Standart

– Hasta değerlendirmesi ve tekrar değerlendirme uzman kişilerce yapılmalıdır.

– Değerlendirme ve tekrar değerlendirme sorumlulukları yazılı olarak tanımlanmalıdır.

Hedeflenen;

Hastaların değerlendirmeleri ve tekrar değerlendirmeleri özel eğitim, çalışma, bilgi ve yetenekler gerektirir. Bu nedenle, her tip değerlendirme için, değerlendirmeyi yapacak yetkin bireyler tanımlanmalı ve sorumlulukları yazılı olarak belirtilmelidir.. Özellikle, acil değerlendirmeleri veya hemşirelik gereksinimleri değerlendirmelerini yürütecek yetkin bireyler açık olarak tanımlanmalıdır.

Laboratuar Hizmetleri

Standart

– Hastaların ihtiyaçlarını karşılamak üzere laboratuar hizmetleri vardır ve bunlar tüm bölgesel/ulusal standartlara, kanun ve yönetmeliklere uygun olmalıdır.

– Klinik laboratuar hizmetleri hasta ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurum tarafından sağlanmalı veya her an kullanıma hazır dış kaynaklarla gerekli bağlantılar yapılmalıdır.

Hedeflenen;

Kurumun, hasta popülasyonu, sunulan klinik hizmetler ve sağlık bakımı temin edicinin gereksinimleri doğrultusunda, istenen laboratuar hizmetlerini vermek için sistemi olmalıdır.

Laboratuar hizmetleri uygulanabilen yerel ve ulusal standartlar, kanun ve düzenlemeleri karşılayacakşekilde temin ve organize edilmelidir.

Laboratuar hizmetleri, aciller için gerekenler dahil olarak, kurumun içerisinde, diğer bir kurumla anlaşarak veya her ikişekilde temin edilebilir. Aciller için normal saatler dışında laboratuar hizmetleri temin edilebilmelidir.

Dış kaynaklar, hastanın erişimi için hazır bulundurulmalıdır. Kurum, laboratuar hizmetlerinin yöneticisi veya diğer sorumlularının tavsiyelerini temel alınarak dış kaynakları seçer. Dış kaynakların laboratuar hizmetleri yürürlükteki kanunları ve düzenlemeleri karşılar ve doğru ve zamanında servis verdiklerine dair kabul edilebilir kayıtları olmalıdır. Laboratuar hizmeti dış kaynağının sahibi, refere eden doktor ise hastalar bilgilendirilmelidir.

Standart

– Laboratuar güvenlik programı oluşturulmalı, izlenip, dokümante edilmelidir.

Hedeflenen;

Laboratuarda rastlanabilecek riskler ve tehlikelerin gerektirdiği derecede, laboratuarın aktif bir emniyet programı olmalıdır. Program laboratuar ekibi, diğer ekip ve laboratuarda oldukları zaman hastalar için, emniyet uygulamaları ve önleyici tedbirleri belirtmelidir. Laboratuar programı kurumun güvenlik yönetim programı ile koordine edilmelidir.

Laboratuar güvenlik yönetim programı;

• Yürürlükteki standartlar ve düzenlemelerle uyumluluğu destekleyen yazılı politika ve süreçler,

• Enfeksiyöz tehlikeli maddelerin taşınması ve atılması için yazılı politika ve süreçler,

• Laboratuar uygulamaları ve karşılaşılan tehlikelere uygun emniyet cihazlarının temin edilebilirliği,

• Tüm laboratuar ekibinin emniyet süreçleri ve uygulamalarına oryantasyonu, ve

• Yeni süreçler ve yeni edinilen veya tanılanan tehlikeli materyaller için hizmet içi eğitimi içermektedir.

Standart

– Testleri yapan ve sonuçları veren kişiler yeterli eğitimi almış, deneyimli ve yetenekli olmalıdırlar.

Hedeflenen;

Kurum, hangi laboratuar ekip üyesinin test yapacağını ve hangisinin testi yönetip kontrol edeceğini tanımlamalıdır. Denetleyen ekip ve teknik ekip uygun ve yeterli eğitim, deneyim ve yeteneklere sahip olmalı ve işlerine oryante edilmelidir. Teknik ekibe eğitimleri ve tecrübeleri ile uyumlu işler verilmelidir. Ek olarak, testlerin düzgün olarak yapılması ve tüm çalışma saatleri ve acillerde gerekli laboratuar ekibinin temin edilmesi için yeterli sayıda çalışan sağlanmalıdır.

Standart

– Laboratuar sonuçları kurum tarafından tanımlanmış bir sure içerisinde verilmelidir.

Hedeflenen;

Kurum laboratuar test sonuçlarının raporlanması için zaman dilimi tanımlamalıdır. Sonuçlar hasta gereksinimleri, sunulan hizmetler ve klinik ekip gereksinimleri temel alınarak bir zaman dilimi içinde, rapor edilmelidir. Acil testler ve mesai dışı saatler ve hafta sonu test gereksinimleri programa dahil edilmelidir. Ek olarak, laboratuar hizmetleri bir dış kurum ile anlaşmayla sağlandığında, kurumun politikaları ve anlaşmada belirlenenşekilde, raporlar zamanında gelmelidir.

Standart

– Tüm laboratuar cihazları, düzenli olarak kontrol edilmeli, bakımı ve kalibrasyonu yapılıp, bu aktivitelerin kayıtları uygun birşekilde tutulmalıdır.

Hedeflenen;

Laboratuar ekibi tüm ekipmanların kabul edilebilir seviyelerde ve kullanıcı(ları) için emniyetlişekilde çalışmasını sağlamalıdır.

Laboratuar cihaz idaresi programı;

• Aletlerin seçilmesi ve edinilmesi,

• Aletlerin tanımlanması ve envanterinin alınması,

• Denetim, test, kalibrasyon ve bakım yoluyla alet kullanımının belirlenmesi,

• Cihaz tehlike uyarıları, geri çağırmalar, rapor edilebilir olaylar, problemler ve arızaların monitörizasyonu ve harekete geçilmesi, ve

• İdare programının dokümante edilmesini içermelidir.

Test etme, bakım ve kalibrasyon sıklığı, laboratuarın cihazı kullanımına ve dokümante edilmiş servis geçmişine bağlı olmalıdır.

Standart

-Gerekli kitler ve tetkik malzemeleri düzenli olarak kullanıma hazır bulundurulmalıdır.

Hedeflenen;

Kurum hastalarına gerekli olan düzenli laboratuar hizmetlerini temin etmek için gerekli kitleri ve malzemeleri belirlemelidir. Bu temel kitlerin ve diğer malzemelerin order edilmesi veya emniyete alınması süreci etkin olmalıdır. Tüm kitler belirlenmiş süreçlere göre depolanıp, dağıtılmalıdır. Tüm kitlerin periyodik değerlendirmesi, sonuçların doğruluğunu ve kesinliğini sağlamalıdır. Yazılı kılavuzlar, kitlerin ve solüsyonların tam ve doğru etiketlenmesini sağlamalıdır.

Standart

– Numunelerin toplanması, tanımlanması, ellenmesi, güvenli birşekilde transferi ve atılması için prosedürler oluşturulmalı ve uygulanmalıdır.

Hedeflenen;

Süreçler;

• Testlerin order edilmesi,

• Örneklerin toplanması ve tanımlanması,

• Örneklerin taşınması, depolanması ve korunması,

• Örneklerin alınması, kayıt edilmesi ve takip edilmesi için

geliştirilmeli ve uygulanmalıdır.

Standart

– Sonuçların raporlanması ve yorumlanması için sağlam, yerleşik normlar ve sınırlar olmalıdır.

Hedeflenen;

Laboratuar, yapılan her test için referans aralıkları veya “normal” sınırları belirlemelidir. Sınırlar, raporun bir parçası olarak veya laboratuar yöneticisi tarafından onaylanmalı, değerlerin güncel listesini içerecekşekilde klinik kayıtlara da dahil edilmelidir. Bir dış kaynak testleri yaptığında, referans sınırlar da bu dış kaynaktan tedarik edilmelidir. Referans sınırları kurumun hasta popülasyonuna uygun olup, metotlar değiştiğinde gözden geçirilip güncellenmelidir.

Standart

– Klinik laboratuarların yönetiminden uzman kişi (ler) sorumlu olmalıdır.

Hedeflenen;

Klinik laboratuar hizmetleri, yürürlükteki kanun ve düzenlemelerle uyumlu olarak, dokümante edilmiş eğitimi, uzmanlığı ve tecrübesi olan bir kişinin yönetimi altında olmalıdır. Bu kişi laboratuar ve temin edilen hizmetler için profesyonel sorumluluk üstlenmelidir. Bu kişi gerektiğinde klinik konsültasyon veya tıbbi görüş de vereceği için doktor olmalıdır ( tercihen bir patoloji, mikrobiyoloji veya biokimya uzmanı). Laboratuar ve ona bağlı yan hizmetleri, uygun kalifiye kişilerin idaresi altında olmalıdır.

Laboratuar direktörünün sorumlulukları;

• Politika ve süreçlerin geliştirilmesi, yerleştirilmesi ve devam ettirilmesi,

• Yönetsel dikkatsizlikler; gerekli kalite kontrol programlarının devam ettirilmesi,

• Dış laboratuar hizmet kaynaklarının tavsiye edilmesi ve

• Tüm laboratuar hizmetlerinin monitörizasyonu ve gözden geçirilmesini içermelidir.

Standart

– Kalite kontrol prosedürleri vardır, takip ve dokümante edilmelidir.

– Yeterliliği test eden bir işlem olmalıdır.

Hedeflenen;

Mükemmel patoloji ve klinik laboratuar hizmetlerinin temin edilmesinde güvenilir kalite kontrol sistemleri temel olmalıdır.

Kalite kontrol süreçleri;

• Doğruluk, kesinlik ve raporlanan sınırlar için kullanılan test metotlarının geçerliliğini (validasyonunu) değerlendirilmesini,

• Kalifiye laboratuar ekibi tarafından sonuçların günlük olarak izlenmesini,

• Bir hata saptandığında hızla düzeltici eylemin yapılmasını,

• Kitlerin test edilmesi, ve

• Sonuçların ve düzeltici eylemin rapor edilmesini içerir

Yeterlilik testleri bir laboratuar’ın sonuçlarının aynı metodolojiyi kullanan diğer laboratuarlarla karşılaştırıldığında ne kadar iyi olduğunu belirlemelidir. Aynı test iç mekanizmalarla tanımlanamayacak performans problemlerini belirlemelidir. Böylece laboratuar onaylanmış yetkinlik testi programına uygun olduğunda katılmalıdır. Alternatif olarak onaylanmış programlar yoksa, laboratuar diğer bir kurumdaki laboratuarla, testlerin doğrulanması amacıyla örnek değişimi yapmalıdır. Laboratuar, yeterlilik testi süreci katılımının kümülatif kayıtlarını temin etmelidir. Yeterlilik testleri, özel ve yan dallar dahil olmak üzere tüm laboratuar programları için yürütülmelidir.

Standart

– Kurum, düzenli olarak laboratuar servisine dışarıdan gelen ürünlerin kalite kontrol sonuçlarını gözden geçirmelidir.

Hedeflenen;

Kurum dış kaynaklı laboratuar hizmeti aldığında, bu dış kaynağın kalite kontrol sonuçlarını kalifiye kişiler düzenli olarak alıp ve gözden geçirmelidir.

Standart

– Kurum gerektiğinde çok özelleşmiş tanısal alanlardaki uzmanlara ulaşabilmelidir.

Hedeflenen;

Kurum, gerektiğinde, radyasyon fiziği, parazitoloji, viroloji veya nükleer tıp gibi özel tanısal alanlarda uzmanları tanımlayıp temasa geçmelidir. Kurum bu uzmanların bir listesini temin etmelidir.

Radyoloji Hizmetleri

Standart

– Hastaların ihtiyaçlarını karşılamak üzere radyoloji hizmetleri vardır ve bunlar tüm bölgesel/ulusal standartlara, kanun ve yönetmeliklere uygun olmalıdır.

– Tanısal görüntüleme servisleri kurum tarafından sağlanmalı veya her an kullanıma hazır dış kaynaklarla gerekli bağlantılar yapılmalıdır.

Hedeflenen;

Kurumun, hasta popülasyonu, sunulan klinik servisler ve sağlık bakımı temin edici gereksinimlerine göre radyoloji hizmetleri temin etme sistemi olmalıdır. Radyoloji hizmetleri tüm yürürlükteki yerel ve ulusal standartlar kanun ve düzenlemeleri karşılamalıdır.

Radyoloji hizmetleri, aciller için gerekenler dahil olmak üzere, kurum içinde veya diğer bir kurumla anlaşarak veya her ikişekilde temin edilebilir. Radyoloji hizmetleri aciller için mesai saatlerinden sonra da mevcut olmalıdır.

Dış kaynaklar, hastanın ulaşması için uygun olmalı ve raporlar bakımın sürekliliğini destekleyecekşekilde zamanında alınmalıdır. Kurum, dış kaynakları radyoloji hizmetlerinden sorumlu yönetici veya diğer kişilerin tavsiyelerini temel alarak seçmelidir. Dış kaynaklı radyoloji hizmetleri yürürlükteki kanun ve düzenlemeleri karşılamalı ve doğru, zamanında servis verdiğini yazılı dokümanlarla ıspatlamalıdır. Dış kaynaklı radyoloji hizmetlerini veren kurumun sahibi refere eden doktor ise, hastalar bu konuda da bilgilendirilmelidir.

Standart

– Radyasyon güvenlik programı olmalı, takip ve dokümante edilmelidir.

Hedeflenen;

Kurumun, karşılaşılan riskler ve tehlikelerin gerektirdiği derecede, aktif radyasyon güvenlik programı olmalıdır. Program, radyoloji ekibi, diğer ekip ve hastalar için güvenlik uygulamaları ve önleyici tedbirleri belirtmelidir. Program, kurumun güvenlik yönetim programı ile koordine edilmelidir.

Radyasyon güvenlik yönetim programı;

• Yürürlükteki standartlar, kanun ve yönetmeliklerle uyumu destekleyen, yazılı politika ve süreçleri,

• Enfeksiyöz ve tehlikeli materyallerin taşınması ve atılması için yazılı politika ve süreçleri,

• Uygulamalar ve karşılaşılan tehlikelere uygun, koruyucu güvenlik cihazlarının temin edilebilirliğini,

• Tüm radyoloji ekibinin güvenlik süreçleri ve uygulamalarına oryantasyonu, ve

• Yeni süreçler ve yeni edinilen veya tanımlanan tehlikeli materyaller için hizmet içi eğitimi içermelidir.

Standart

– Testlerin yapılması ve yorumlanması, yeterince eğitilmiş, yetenekli ve deneyimli uzmanlar tarafından gerçekleştirilmelidir.

Hedeflenen;

Kurum hangi radyoloji ekip üyelerinin test yapacağını ve hangilerinin testi yönetip kontrol edeceğini tanımlamalıdır. Denetleyen ekip ve teknik ekibin uygun ve yeterli eğitimi, deneyimi ve yetenekleri olmalı ve işlerine oryante edilmelidirler. Teknik ekip üyeleri eğitimlerine ve deneyimlerine uyumlu olarak görevlendirilmelidir. Ek olarak, tüm çalışma saatleri ve aciller için, gerekli ekipler temin edilmeli ve testleri düzgün olarak yapacak yeterli sayıda personel sağlanmalıdır.

Standart

– Radyoloji sonuçları kurum tarafından tanımlanmış bir sure içerisinde verilmelidir.

Hedeflenen;

Kurum tanısal radyoloji testleri sonuçlarını belirlenen zaman aralığında rapor etmelidir. Sonuçlar, hasta gereksinimleri, sunulan servisler ve klin