KADIN ÜREME SİSTEMİ

İç ve dış genital organlar olarak 2 bölümde incelenir.

Dış Genital Organlar

Vulva olarak da adlandırılır.

-Labia majora ( dış dudaklar );

Vagina ve idrar yolu ağzını çevreleyen yağlı deri katları.

-Labia minora ( iç dudaklar );

Dış dudakların iç tarafdaki ince deri katlarıdır.

-Klitoris; Üst dudakların yukarı ve önünda yerleşmiş , duyarlı sinir uçları olan , seksüel uyarıya cevap veren erektil bir yapıdır.

Hymen ( Kızlık Zarı );

Vajina girişini kısmen örten ince esnek bir zardır. Genellikle zannedildiği gibi vajina girişini tamamen kapatan kalın bir zar olduğu doğru değildir. Bu açıklık genç kızlarda adet kanının akmasına müsade eder.

Hijyen Notu;

İdrar yolunun dış ağzı vajinanın hemen üst tarafında , anüs ise ( bağırsak sisteminin dış ağzı ) hemen altında ve arkaya doğrudur. Bu 3 bölgenin birbirine yakınlığından dolayı , tuvalet sonrasında yanlış temizleme alışkanlığı vajinal hijyeni bozabilir. Bağırsak içeriğinin bol miktarda mikrop ihtiva etmesinden dolayı temizlik ve silinme yukarıdan aşağıya doğru olmasıdır. Aksi takdirde vajina ve idrar yolu girişine mikrop taşınır.

İç Genital Organlar

Kalça kemiği içinde yerleşmişlerdir.

Overler ( Yumurtalıklar ) Uterusun ( rahim ) her iki yanında birer adet yumurtalık vardır. Her bir yumurtalık binlerce yumurta keseciği ( folikül ) içerir. Bir kız çocuğu doğduğunda ömrü boyunca sahip olabileceği bütün yumurtalar , yumurtalıklarında mevcut olarak doğar . ( Her bir yumurtalık da yaklaşık 250.000 yumurta ) .Bu yumurtalardan her ay yüzlercesi yok olup giderken yalnızca bir tanesi olgunlaşarak çatlar ve yumurta dışarı atılır. Buna avülasyon denir.

Fallop Tüpleri; Uterusun her iki yanında yumurtalıklara doğru uzanan tüp şeklindeki organlardır. Yumurtalık tarafındaki ucu dışa açıkdır ve yumurtlama olduğunda oositi ( yumurta ) adeta süpürerek içine alır. Daha sonra bu oosit uterusa doğru taşınmaya başlar.

Uterus ( Rahim ) ; 8-10 cm uzunluğunda armut şeklinde kalın kas duvarları olan bir organdır. Döllenmiş yumurtayı tutmak ve büyültmek üzere her ay hazırlanır. Döllenme gerçekleşmezse kan damarlarından zengin olan bu tabaka dökülür ve vücuttan atılır. Bu olaya menstruasyon – adet kanaması denir.

Serviks ( rahim Boynu ) ; Gerçekte uterusun incelen alt kısmıdır ve vajine içine girer. İçinden geçen kanalvasıtası ile adet kanı vajineye dökülür.

Vajina ; Uterusdan vücut dışına giden , doğum kanalı da olarak adlandırılan organdır. Seksüel ilişkide sperm buraya dökülür. Adet kanamasındaki kan da buradan vücut dışına çıkar.

Menstruel Siklus ( Aylık Döngü ) Gebe kalınmak istendiği zaman bilinmesi önemli olan bir olaydır. Ne yazık ki genellikle iyi bilinmez .

Menstrüasyon ( Adet Kanaması ) Kanamanın tam olarak başlandığı gün menstrüel siklusun da ilk günüdür. Bir önceki adet döneminde gebelik için hazırlanmış olan rahim içi , gebelik gerçekleşmeyince hormon düzeylerinin düşmesi nedeniyle dökülmeye başlar. Kanama ortalama 3-7 gün sürer. Başlangıç günü çok önemlidir. Çünkü gebelik yaşı başlangıç günü esas alınarak hesaplanır. Bu bakımdan kadınlar tarafından son adet tarihinin ( yani başlengıç gününün ) bilinmesi önemlidir. Bazı kadınlar yanlış olarak bitiş gününü akıllarında tutarlar Adet başlangıcından birkaç gün sonra hipofizden ( beyindedir ) salgılanmaya başlayan FSH ( folikül stimülan hormon ) isimli hormon yeni yumurtayı büyütmeye başlarken , LH isimli ilaçda bunu çatlatmaya hazır hale getirir. Bu yumurta etrafındaki hücrelerden salgılanan estrojen isimli başka hormon rahim içini yeni bir gebelik için hazırlar.

Ovülasyon ( Yumurtlama ) Hipofizden salgılanan LH ( luteinizan hormon ) keskin bir yükseliş yapar ve de yumurtalama takibi için hazırlanmış olan kitler bu yükselişi tayin ederler. Bundan 24-36 saat sonra oositi içinde barındıran folikül çatlar ve oosit dışarı atılır. Fallop tüpleri oosit içinde olarak uterusa taşımaya başlar. Folikülden geriye kalan bölüm korpus Luteum olarak adlandırılır ve progesteron isimli hormonu salgılar. Vücut ısısını 0,5 C kadar artıran bu hormon rahim içini gebelik oluşması için hazırlar.

Luteal Faz; Yumurtlamadan sonra yeni adet başlamasına kadar geçen süredir. (11-14 gün) Yumurta atıldıktan sonra 24 saat içinde döllenebilir . Bu esnada henüz fallop tüplerindedir. Döllenme gerçekleşirse salgılanmaya başlanan HCG isimli hormon ( gebelik testlerinde bu hormon ölçülür ) korpus luetumu uyararak progesteron salgılanmasının devamını sağlar. Gebelik gerçekleşmezse korpus luteum geriler ve progesteron düzeyi düşer. Bu da endometriumun ( rahim içini örten zar ) artık beslenmemesi , dökülmeye başlaması ve yeni adet kanamasının başlamasına yol açar