TRAFİK KAZALARI ÜLKEMİZİN BİR NUMARALI SORUNUDUR
Ülkemizin en önemli sorunlarının başında trafik kazaları gelmektedir. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün resmi açıklamalarına göre 2002 yılında ülkemizde toplam 2885 kişi öldü ve 93 bin 715 kişi yaralandı. Buna göre her 3 saatte bir kişi öldü. 2002 yılında kaza nedeniyle ölen ve yaralanan insan sayısı bir önceki yıla göre %22.32 ve %18.43 azalmıştır.
Ancak, trafik kazalarının, ölen ve yaralanan kişi sayılarının azalması bizlere bazı gerçekleri unutturmamalıdır. Bu konuda çok önemli üç gerçek vardır:
1)2001 yılındaki trafik kazası nedenlerine baktığımızda kazaların %97’- sinin nedeninin sürücü hatalarından kaynaklandığını, %2.28’inden de yayaların sorumlu olduğunu görmekteyiz.
2)Türkiye’de 2001 yılında 14.491.332 sürücü vardır ve bir yılda bu sayı % 4.36 artmıştır. Araç sayısı da aynı sene 9.821.084 olmuştur.
3)Ülkemizde halen nüfusun %50’si, 18 yaşının altındadır. Bu yaş grubu önümüzdeki 10 yıllık süreçte 18-40 yaş grubu içinde yeralacaktır. 18-40 yaşları arasındaki bir numaralı ölüm nedeni tüm dünyada trafik kazalarıdır.
Tüm bu gerçekler ele alındığında önümüzdeki on yıllık süreçte trafik kazalarının Türkiye’de yine bir numaralı sorun ve bir numaralı ölüm nedeni olmaya devam edeceği gerçeğini kabul etmeliyiz ve acil tıp sistemini bu gerçek üzerine kurmalıyız.
ÖNÜMÜZ BAYRAM TATİLİ, TRAFİK KAZALARINA DİKKAT !!!
Kazalardan sonra bilinçli ilkyardım ve doğru organize edilmiş Acil Tıp Sistemi sayesinde ölüm ve yaralanmalar yarı yarıya azaltılabilir.
Trafik kazasından sonra, eğer olay yerinin yakınındaysanız ya da bizzat kazanın içindeyseniz bazı noktalara dikkat etmeniz gerekir:
1)İlkyardım konusunda eğitiminiz yoksa yaralıya dokunmayın.
2)Trafik kazasını öncelikle 112 ‘e haber verin ve kaza yerine profesyonel sağlık ekibi çağırın. Gerekli durumlarda polis, itfaiye ya da jandarmaya haber verin.
3)Yardım gelene kadar çevre ile ilgili tedbirler alın: Çalışmakta olan aracın kontağını kapatın ve anahtarını korumaya alın. Araçtan sızan benzin ve benzeri yanıcı-patlayıcı maddelere karşı uyanık olun. Çevrede toplanan kişilerin sigara içmesine engel olun. Aracın önüne ve arkasına uyarı işaretleri koyarak diğer araçların kazaya uğramasına engel olun.
4)Araç içinde sıkışıp kalan yaralı varsa yardım gelmeden çıkarmaya çalışmayın. Yardım gelene kadar yaralıyı güven verici sözlerle sakinleştirmeye çalışın.
5)Yaralı bilinci kapalıysa “Temel Yaşam Desteği” uygulaması ile havayolunu açın; nefesini kontrol edin-nefes alıp vermiyorsa 2 tam kurtarıcı nefes verin ve nabzını kontrol ederek nabız alamadıysanız göğüs masajına başlayın. Unutmayın! İlkyardım ve temel yaşam desteği konusunda eğitiminiz yoksa yaralıya dokunmayın.
6)Yaralının boynunun korunması çok önemlidir. Boyunda bulunan omur kemiklerinin arasından sinir ve dalları geçer. Yaralı bir kişide eğer boyun kemiklerinde kırık ya da çatlak varsa, taşınma sırasında boyun korunmaz ve kontrolsüz hareketlerle sarsılırsa bu kırık ya da çatlak daha büyük bir kırık haline gelir. Böylece bu kırık, keskin bir bıçak halini alıp sinir dalını tamamen veya kısmen keser. Bu da yaralının çok basit bir kazadan sonra bile yanlış taşınma nedeniyle sakat kalmasına yol açabilir. Acil Tıp Derneği, araçlarda boyunluk bulundurulmasını ve bunun zorunlu hale gelmesini önermektedir. Bir kazadan sonra boyunda kırık olabileceği düşünüldüğünde ya da şüphelenildiğinde yaralının hastaneye taşınması sırasında boyunluk takılması ve böylece Acil Servise taşınması gerekmektedir. Elinizin altında boyunluk yoksa, boynun korunmasını bir havlu, ceket, battaniye, kazak ile de yapabilirsiniz. Yaralının boynunun etrafına bu saydıklarımdan birini dolayarak boynu koruma altına alabilirsiniz.
7)Yaralının hoyratca hareket ettirilmemesine özen gösterin ve aracın içinden çıkarırken bacaklarında, kolunda, sırtında ya da boyun kemiklerinde kırık olabileceğini düşünün.
8)Herhangi bir kanama varsa yapılacak ilkyardım, bu kanamayı durdurmak için üzerine temiz bir bez yardımıyla bastırmaktır.
9)Olay yerine profesyonel ekip geldiğinde yaptıklarınızı kısaca özetleyin.
Uz. Dr. Ülkümen RODOPLU
Acil Tıp Derneği Genel Bşk.
AYRINTILAR VE İLKYARDIM EĞİTİMLERİ İÇİN
Acil Tıp Derneği;
Tel: 232 4635159
Faks: 232 4213811
E-Mail: [email protected]
WEB: www.atd.org.tr