ÖLÜ DEFIN RUHSATLARI HAKKINDA GENELGE
OLÜ DEFIN RUHSATLARI HAKKINDA GENELGE
Temel Sağlık Hizmetleri G.M Tarih:01.05.2000 Sayı:5852 G:2000/41
T.C.SAĞLIK BAKANLIĞI
Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
SAYI : B100TSH0100005/5852
KONU : Ölü Defin Ruhsatları
ANKARA
01.05.2000
GENELGE
2000/41
Ölülerin muayenesi ve defin ruhsatlarının verilmesi, fert. toplum ve çevre sağlığının açısından önem arz etmektedir.1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun, “Mezarlıklar, Ölülerin Defni, Mezardan Çıkarılması ve Nakli” başlıklı onuncu babı, “Mezarlıklar ve Ölülerin Defni” başlıklı birinci fasıl, 215, 216, 217, 218, 219, 220 ve 221inci maddelerinde,
Bu Kanunun tarifi dahilinde defin ruhsatiyesi alınmadıkça ve ibraz olunmadıkça hiçbir cenazenin defnedilemeyeceği, ruhsatnamenin ölünün hüviyetini, adresini, bilindiği halde ölüm sebebini içereceği ve defnine ruhsat verildiğinin açıklıkla kaydedileceği ,
Belediye tabipleri olan yerlerde, defin ruhsatiyelerinin bu tabipler tarafından, bulunmadığı takdirde hükümet tabipleri tarafından ölünün muayenesinden sonra verileceği, ölümüne sebep olan hastalık esnasında tedavi eden tabibin verdiği ruhsatnamenin resmi tabipler tarafından tasdik edilmek şartıyla muteber olduğu,
Hükümet veya belediye tabiplerinin ölüm sebeplerini belirlemeye esas olmak üzere tedavi eden tabibin raporunu talep edebilecekleri, tedavi eden tabiplerin talep vukuunda bu raporu vermeye mecbur oldukları,
Bütün hastane ve diğer sağlık müesseselerinde ölenlere ait defin ruhsatiyelerinin o müessesenin müdür ve baştabibi tarafından verileceği ve usulü dairesinde resmi tabipler tarafından tasdik edileceği, kendine ait ezel mezarlığı olan müesseselerdeki ölülerin ismi ve hüviyetinin ölüm sebebiyle birlikte yirmi dört saat zarfında belediye dairesine bildirileceği,
Tabip bulunmayan yerlerde ölülerin muayenelerinin veya bu iş için yetiştirilmiş veya görevlendirilmiş memurlar tarafından icra edileceği ve ruhsatnamelerinin verileceği, bunların bulunmadığı yerlerde defin ruhsatiyesinin ya jandarma karakol komutanları veya köy muhtarları tarafından verileceği, her şehir kasaba veya köyde ölü muayenesi yapacak ve defin ruhsatını verecek olanların en büyük mülkiye memuru tarafından tayin ve ilan olunacağı,
Her belediye ve belediye olmayan yerlerde defin ruhsatı verenler nezdinde ölümlerin kayıt ve zaptına mahsus bir defter bulundurulacağı ve bu deftere ölünün ismi, adresi, ölüm tarihi, belli ise ölümü netice veren hastalık ve defin ruhsatiyesi verenin isminin kaydedileceği, bu bilgilerin her ay sonunda toplanarak öbür ayın on beşine kadar en yakın hükümet tabibi ve sağlık müdürlüğüne bildirileceği ve sağlık daireleri tarafından da mahalli nüfus idarelerine haber verileceği,
Ölü muayene edenler veya defin ruhsatnamesi verenlerin ölüm sebebinin kazaen veya bulaşıcı bir hastalık neticesi olduğuna dair şüphe veya kanaat hasıl ettikleri takdirde ilgili makamı haberdar etmeden defin ruhsatiyesi veremeyecekleri, tabip olmayan yerlerde bulaşıcı hastalık şüphesi ile ölenler için defin ruhsatiyesi verilip hadiseden hemen sonrasında ilgili makama bilgi verileceği,
70 ve 71inci maddelerde ise, bulaşıcı ve salgın bir hastalıktan öldüğü zan ve şüphe edilen kişiler üzerinde, ilgili tabip tarafından lüzum gösterildiği takdirde, otopsi yapılabileceği,
Bulaşıcı ve salgın hastalığın mevcut olduğu veya tehdit eylediği mahallerde Bakanlığımızca bütün cenazelerin defninden evvel bir tabip tarafından muayenesi mecburiyetinin ilan edilebileceği,
299uncu maddede, 215inci maddede belirtilen defin ruhsatiyesi olmadan cenaze defneden mezar bekçileri ve ölü sahipleri,
282nci maddede, bu Kanunda yazılı olan yasaklara aykırı hareket edenler veya zorunluluklara uymayanlar,
Ek Madde 2’de, bu Kanunun 69uncu maddesi gereğince alınmış olan tedbirlerden çevre sağlığı ile ilgili olanlara uyulmaması halinde uygulanacak cezalar,
Ek Madde 1’de, bu Kanunda yazılı suçları işleyenler hakkında 303üncü maddede yazılı kimseler tarafından düzenlenen tutanakların aksi sabit oluncaya kadar muteber oldukları,
Ek Madde 3’de, bu Kanun kapsamına giren ve genel sağlığa ilişkin davalara, mahkemelerce, Meşdud Suçların Muhakeme Usulü Kanununun 1inci maddesindeki yer ve 4üncü maddesindeki zaman kaydına bakılmaksızın suçüstü hükümlerine göre bakılacağı ve hükümler kesinleştikten sonra bunların birer örneğinin Cumhuriyet Savcılıklarınca doğrudan doğruya Bakanlığımıza gönderileceğine ilişkin hükümler verilmiştir.
09.08..1931 tarih ve 1868 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mezarlıklar Hakkındaki Nizamnamenin 29uncu maddesinde, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu hükümlerine göre yetkili kılınmış memurlar tarafından verilmiş gömme ruhsatiyesi alınmadıkça, mezarlığa ölü kabul edilemeyeceği ve gömülemeyeceği belirtilmiştir.Belediye tabiplerinin ölülerin muayenesi ve defin ruhsatlarına ilişkin görevleri “Vilayet Sıhhat Müdür ve Hükümet Tabipleri ile Belediye Sağlık Işleri Müdür ve Belediye Tabiplerine Ait Vazife Talimatnamesi”nde belirtilmiştir.”Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirildiği Bölgelerde Hizmetin Yürütülmesi Hakkında Yönerge”de, belediye hekimi bulunmayan yerlerde ölülerin görülüp muayene edilerek gömme izin belgesi verilmesi sağlık ocaklarının görevleri arasında sayılmıştır.
Fert, toplum ve çevre sağlığının korunması ve geliştirilmesi çerçevesinde;
Defin ruhsatiyesi alınmadıkça ve ibraz edilmedikçe, hiçbir cenazenin defnedilmemesi, nakledilmemesi, mezarlıklara kabul edilmemesinin,
Defin ruhsatnamelerinde, ölünün adı, soyadı, yaşı, hüviyeti, adresi, ölümün vuku bulduğu yer, ölüm tarihi, ölüm sebebi, defnine ruhsat verildiğinin açıklıkla kaydedilmesinin,
Belediye tabibi ve sağlık ocağı tabibi bulunmayan beldeler ve köylerde hangi görevlilerce ölülerin muayenesinin yapılacağı ve defin ruhsatı verileceğinin Valiliğinizce belirlenmesinin, ölü muayenesi yapacak ve defin ruhsatı verecek olanların ilanının, belirleme ve ilan işleminin her yıl yenilenmesinin,
Belediye tabipleri olan yerlerde belediye tabiplerince, belediye tabiplerinin bulunmadığı yerlerde sağlık ocağı tabiplerince, belediye tabibi ve sağlık ocağı tabibi bulunmayan beldelerde ve köylerde Valiliğinizce belirlenmiş ve ilan olunmuş görevlilerce, ölülerin muayenesi sonrası defin ruhsatları verilmesinin,
Hastane ve diğer sağlık müesseselerinde ölenlere ait defin ruhsatlarının o müessesenin müdür ve baştabibi tarafından verilmesinin, usulüne uygun olarak resmi tabipler tarafından tasdik edilmesinin,
Ölümüne sebep olan hastalık esnasında tedavi eden tabibin verdiği ruhsatnamenin resmi tabipler tarafından tasdik edilmesinin,
Resmi tabipler tarafından tasdik edilmeden hastane ve diğer sağlık müesseseleri müdür ve baştabibince, ölümüne sebep olan hastalık esnasında tedavi eden tabibin verdiği, resmi tabip tarafından tasdik edilmeyen defin ruhsatları ile hiçbir cenazenin defnedilmemesi, nakledilmemesi, mezarlıklara kabul edilmemesinin,
Ölülerin muayenesinde ölüm nedeni hakkında yeterli verilerin elde edilmesi ve ölüm nedeninin belirlenmesinin, gerektiğinde kişiyi tedavi eden tabibin raporunun talep edilmesi, tedavi eden tabiplerin talep vukuunda bu raporları vermelerinin,
Ölülerin muayenesinde, çalışanların sağlığı ile ilgili gerekli tedbirlerin alınmasının,
Kendine ait özel mezarlığı olan sağlık müesseselerindeki ölülerin ismi ve hüviyetinin yirmi dört saat içinde belediyenin ilgili dairesine bildirilmesinin,
Her belediyede, belediyesi olmayan yerlerde defin ruhsatını verenler yanında ölümlerin kaydı ve zaptına mahsus bir defter bulundurulmasının, bu defterlerde ölünün adı, soyadı, yaşı, hüviyeti, adresi, ölümün vuku bulduğu yer, ölüm tarihi, ölüm sebebi, belli ise ölümü netice veren hastalık ve defin ruhsatını verenin adı soyadı, ünvanı ve mesleğinin açıklıkla kaydedilmesinin, bu bilgilerin her ay sonunda toplanarak öbür ayın on beşine kadar en yakın Ilçe Sağlık Grup Başkanlığı ve Il Sağlık Müdürlüğüne bildirilmesinin, Ilçe Sağlık Grup Başkanlıkları ve Il Sağlık Müdürlüğünce mahalli nüfus idarelerine gerekli bilgilerin rutin olarak verilmesinin,
Defin ruhsatı vereceklerin, Valiliğinizce ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyon içerisinde gerekli eğitimlere rutin ve periyodik olarak tabi tutulmasının,
Ölüm istatistiklerinde gerekli özen ve hassasiyetin gösterilmesi, aksamalara sebebiyet verilmemesinin, temini;
Konuya ilişkin Valiliğinizce sürekli ve periyodik kontrol ve denetimlerin yapılması;
Kontrol ve denetim sonuçlarına göre,
Ölülerin muayenesi, defin ruhsatlarının verilmesi, definleri ve nakillerine dair yasaklara aykırı hareket edenler, zorunluluklara ve alınmış olan tedbirlere uymayanlar,
Defin ruhsatiyesi olmadan veya resmi tabibin tasdiki gereken ruhsatlarda bu tasdik olmadan cenaze defnedenler,
Ölü muayenesi ve defin ruhsatı verilmesi, defin ruhsatlarında ve defterlerde gereken bilgilerin açıklıkla kaydedilmesi, ilgili bilgilerin Ilçe Sağlık Grup Başkanlıklarına ve Il Sağlık Müdürlüğüne bildirilmesi, gerekli bilgilerin mahalli nüfus idarelerine rutin olarak verilmesinde, ölüm istatistiklerinde, gerekli özen ve hassasiyeti göstermeyen, görevini ihmal eden, aksatan ve yapmayan görevliler,
Belediyenin ilgili dairesine gerekli bildirimleri yapmayan, kendine ait özel mezarlığı olan sağlık müesseseleri,
Ölülerin muayenesinde çalışanların sağlığı ile ilgili gerekli tedbirleri almayanlar, hakkında, Valiliğinizce ilgili mevzuat doğrultusunda gerekli her türlü işlemin yapılması;
Ölülerin muayenesi ve defin ruhsatlarının verilmesine ilişkin, fert, toplum ve çevre sağlığı açısından Valiliğinizce gerekli her türlü tedbirin alınması ve aldırılması, hususlarında bilgilerinizi ve gereğini, genelgemiz hükümlerinin Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıkları, Il ve Ilçe Umumi Hıfzıssıhha Meclisleri, Iliniz Kamuoyu, ilgili birimler ve diğer ilgililere duyurulmasını arz ve rica ederim.
Doç.Dr. Osman DURMUŞ
Bakan
(IMZA)
DAĞITIM:
GEREĞI:
81 IL VALILIĞI
(Il Sağlık Müdürlüğü)
BILGI:
IÇIŞLERI BAKANLIĞI
(Jandarma Genel Komutanlığı)
(Emniyet Genel Müdürlüğü)
(Mahalli Idareler Genel Müdürlüğü)
ADALET BAKANLIĞI
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLIK BAKANLIĞINA
BAKANLIK TEFTIŞ KURULU BAŞKANLIĞINA
BAKANLIK TEDAVI HIZMETLERI GENEL MÜDÜRLÜĞNE
BAKANLIK BASIN VE HALKLA ILIŞKILER MÜŞAVIRLIĞINE
