GÜZELLİK VE ESTETİK AMAÇLI SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
GÜZELLİK VE ESTETİK AMAÇLI SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete
Tarih: 14.11.2001
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 – Bu Yönetmeliğin amacı; genel sağlığın korunması için insanların güzellik ve estetik amaçlı olarak başvurdukları sağlık kuruluşlarının açılmasına, faaliyetlerine ve denetlenmesine dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik; güzellik ve estetik amaçlı olarak özel ve tüzel kişilerce bağımsız işyerleri olarak veya otel, okul, hipermarket, özel hastane, tatil köyü ve sair kuruluşlar bünyesinde açılan sağlık kuruluşlarının çalışma şartlarını, işleyişini ve çalışan personeli ve diğer ilgilileri kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 – Bu Yönetmelik; 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesi ile 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 – Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden;
a) Bakanlık : Sağlık Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük : Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
c) Müdürlük : İl Sağlık Müdürlüğünü,
d) Sağlık kuruluşu : Güzellik ve estetik amaçlı olarak açılan ve cilt bakımı, kalıcı makyaj ve benzeri hizmetlerin verildiği gerçek ve tüzel kişilere ait yerleri,
e) Tabip : 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna göre Türkiye’de mesleğini icra etme hak ve yetkisine sahip olan bütün tabipleri ve Tababet Uzmanlık Tüzüğü’ne göre konu ile ilgili uzmanlık eğitimi görmüş tabibi,
f) Güzellik uzmanı : Hizmet verdiği sahada eğitim gördüğüne dair diplomaya veya Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yetki verilen kurslardan alınmış kurs belgesine sahip olan kişiyi,
g) Çalışma izin belgesi : Güzellik ve estetik amaçlı sağlık kuruluşlarının açılabilmesi için bu Yönetmelik hükümlerine göre müdürlük tarafından düzenlenen belgeyi, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sağlık Kuruluşunun Türleri ve Açılma İzni
Sağlık Kuruluşu Türleri
Madde 5 – Bu sağlık kuruluşları faaliyet alanları, hizmet altyapı özellikleri ile hizmet veren personelin niteliğine göre merkez ve salonlar olmak üzere iki gruba ayrılırlar.
a) Merkezler: Bünyesinde konu ile ilgili sertifikası bulunan en az bir tabip, istenildiği takdirde bir güzellik uzmanı bulunduran ve Yönetmelik ekinde belirtilen malzemelerin bulunduğu ve müdahalelerin yapıldığı özel sağlık kuruluşlarıdır.
b) Salonlar: Bünyesinde en az bir güzellik uzmanı bulunduran ve Yönetmelik ekinde belirtilen malzemelerin bulunduğu ve müdahalelerin yapıldığı özel sağlık kuruluşlarıdır.
Açılma İzni
Madde 6 – Bu Yönetmelikte belirtilen sağlık kuruluşları Türk vatandaşı olan gerçek kişiler ve Türk tabiyetinde bulunan özel hukuk tüzel kişilerce, müdürlükçe verilecek çalışma izin belgesine dayanarak açılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru ve Açılma İzni İşlemleri
Başvuru İçin Gereken Belgeler
Madde 7 – Sağlık kuruluşunu açacakların bizzat veya mesul müdürleri vasıtasıyla müdürlüğe bir dilekçe ile başvurmaları gerekir.
Dilekçeye ekli dosyada;
a) Sağlık kuruluşunun faaliyet göstereceği adres,
b) Sağlık kuruluşunun yerleşim planını gösterir 1/100 ölçekli mimar tarafından onaylı krokisi,
c) Sağlık kuruluşu bir şirket tarafından açılacak ise ticaret sicili gazetesinin ve şirket ortaklarının son durumunu gösteren yetkili mercilerden alınan belgenin bir örneği,
d) Sağlık kuruluşunda Yönetmelik ekinde belirtilen bulundurulması zorunlu araç, gereç ve malzemelerin asgari nitelik ve miktarlarını gösteren mesul müdür tarafından düzenlenen liste,
e) Sağlık kuruluşunda çalışan tüm personelin kuruluşta icra edeceği işe göre diplomalarının, kurs belgelerinin ve nüfus cüzdanlarının suretleri ve iki adet vesikalık fotoğrafları,
f) Çalışan tabiplerin diploma veya varsa uzmanlık belgelerinin birer örnekleri ile ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
g) Sağlık kuruluşu bünyesinde bulundurulacak elektroterapi cihazları, ultrasound, pasif jimnastik, lifting cihazları, laser epilasyon cihazları vb. cihazların sahip oldukları yerli üretim için T.S.E. belgesi, ithal cihazlar için o ülkede kullanılıp satıldığına dair ilgili sağlık otoritelerince onaylı sağlık sertifikalarının orijinal belgeleri ile Türkçe tercümelerinin birer örneklerinin, bulundurulması şarttır.
Başvurunun Değerlendirilmesi
Madde 8 – 7 nci maddeye göre yapılan başvuru öncelikle dosya üzerinde incelenir. Başvuru dosyasında eksiklik yoksa, sağlık kuruluşlarının kuruluş ve faaliyetlerinin Yönetmeliğe uygun olup olmadığının incelenmesi ve denetlenmesi için müdürlük tarafından görevlendirilen birisi tabip olmak üzere en az iki kişiden oluşan denetim ekibi tarafından, sağlık kuruluşu yerinde incelenir. İnceleme sonucunda Yönetmelik hükümlerine uygunluğu tespit edilen kuruluşlara bu Yönetmelik Ek-3’teki Personel Çalışma Belgesi, Ek-2’deki Mesul Müdürlük Belgesi ve kuruluşa ait Ek-1’deki Çalışma İzin Belgesi düzenlenir.
Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kuruluşlarını açmış ve işletenlerce şube niteliğinde ikinci bir sağlık kuruluşunun açılmak istenmesi durumunda veya faaliyet gösterdiği adresin değişmesi durumunda 7 nci maddede belirtilen evraklar ile başvuru aynen tekrarlanır.
İKİNCİ KISIM
Kuruluş Alt Yapı Standartları
BİRİNCİ BÖLÜM
Personel Standartları
Mesul Müdür
Madde 9 – Sağlık kuruluşunda faaliyet gösterdiği sürede bir mesul müdür bulunur. Mesul müdür merkezlerde tabip, salonlarda ise güzellik uzmanı olmak zorundadır. Mesul müdür sadece bir sağlık kuruluşunda mesul müdürlük görevini üstlenebilir. Mesul müdür hem idari hem de uygulanan işlemlerden uygulayıcılarla birlikte sorumludur.
Mesul müdürün görevleri ve sorumlulukları şunlardır:
a) Açılış ve işleyiş ile ilgili her türlü izin işlemlerini yürütmek,
b) İşleyişte tanımlanmış alt yapı ve hizmet kalite standartlarının korunması ve sürdürülmesini sağlamak,
c) Sağlık kuruluşunun işleyişinde alt yapı,
personel, malzeme yapısında meydana gelen tüm değişiklikleri zamanında müdürlüğe bildirmek,
d) Sağlık kuruluşunda görevine son verilen veya ayrılan sağlık personelinin çalışma izin belgelerini en geç bir hafta içerisinde müdürlüğe iade etmek,
e) Sağlık kuruluşunun çalışma saatleri içerisinde hizmetlerini düzenli ve sürekli olarak yürütmek ve yürütülmesini sağlamak,
f) Sağlık kuruluşu adına ilgili belgeleri onaylamak,
g) Tanımlanan düzenlemelerin ilgililer tarafından yerine getirilmesini sağlamak üzere gerekli iç denetimleri yürütmek,
h) Denetim sırasında yetkililere gereken bilgi ve belgeleri sunmak ve denetime yardımcı olmak,
i) Sağlık mevzuatında belirtilen ve yetkililerce tanımlanacak diğer görevleri yerine getirmek,
j) Uygulanan işlemler sırasında oluşan tıbbi atıkların usulüne uygun imhasını sağlamak,
k) Sağlık kuruluşunda bulundurulan cihaz ve malzemelerin sterilizasyonunun sağlanmasından sorumlu olmak,
l) Çalışan personelin bulaşıcı hastalıklar yönünden periyodik olarak muayenelerini yaptırmak.
Tabip ve Güzellik Uzmanı
Madde 10 – Bir tabip ancak bir merkezde çalışabilir. Merkezlerde faaliyet gösteren tabipler uyguladıkları tıbbi işlemlerden ve oluşabilecek komplikasyonlardan, hasta kayıtlarının düzenli tutulmasından ve işleyişte görülen aksaklıkları mesul müdüre bildirmekten sorumludur. Güzellik uzmanı; yetkili oldukları uygulamalardan, bu uygulamalardan oluşabilecek olan komplikasyonlardan, başvuran kişilerin kayıtlarının düzenli tutulmasından ve işleyişte görülen aksaklıkları mesul müdüre bildirmekten sorumludur.
Diğer Personel
Madde 11 – Bu sağlık kuruluşlarının türlerine göre bulundurulacak personelin asgari nitelik ve miktarı bu Yönetmeliğin Ek-6’sındaki listede gösterilmiştir.
İKİNCİ BÖLÜM
Fizik Altyapı Standartları
Bina
Madde 12 – Sağlık kuruluşları betonarme, çelik karkas ve benzeri binalarda ve hijyenik koşullarda kurulur. Tüm birimleri uygun sıcaklıkta tutabilecek merkezi ısıtma sistemi bulundurulur. Tüm birimlerde usulüne uygun olarak havalandırma ve aydınlatma sağlanır.
Bulundurulması Zorunlu Asgari Birimler
Madde 13 – Sağlık kuruluşunda aşağıda belirtilen nitelikleri haiz bölümler bulunur.
a) Bekleme salonu; asgari 20 metrekare yüzölçümünde,
b) Soyunma odası,
c) Yeteri sayıda duş ve tuvalet,
d) Arşiv birimi,
e) Sterilizasyon birimi.
Ayrıca her biri asgari (3) metrekare yüzölçümlerinde olan ve cilt bakım, epilasyon/depilasyon, zayıflama, manikür pedikür, sarkma ve kırışıklıklar ve sair amaçlar için kullanılacak uygulama birimleri bulundurulur.
Diğer Özellikler
Madde 14 – Sağlık kuruluşlarının odaları hizmeti alacak kişi ve uygulayıcı açısından 13 üncü maddede belirtilen genişlikte olmalıdır. Uygulama üniteleri ve birimleri ayrı birimler halinde rahat çalışma imkanını haiz olmalıdır. Su ile çalışma ortamlarının olduğu birimlerin zemini kolay temizlenebilir malzeme ile kaplanır. Bu kuruluşlarda devamlı akar şekilde sıcak su tertibatı ve ihtiyacı karşılayacak sayıda duş ve tuvalet bulundurulur.
Birim ve odaların kapısında birimin adı, odaların duvarında birimde çalışan personelin Personel Çalışma İzin Belgelerinin aslı, varsa diploma ve kurs belgelerinin aslı asılı bulunur. Birimler arası bölmeler sabit beton, alçıpan veya benzeri malzemeler ile yapılmış olmalıdır.
Bekleme Salonunda Bulundurulacak Tabela ve Listeler
Madde 15 – Sağlık kuruluşuna ait Çalışma İzin Belgesinin aslı, Mesul Müdürlük Belgesinin aslı, kuruluşta tüm çalışanların isimlerinin ve görevlerinin yazılı olduğu bir tabela, uygulanan yöntemlerin ücretlerini gösterir fiyat listesi ve sağlık kuruluşu ile ilgili şikayetlerin yapılabileceği müdürlük telefonlarının bulunduğu liste başvuran kişilerce kolayca okunabilecek uygun bir yerine asılır.
Tabela
Madde 16 – Sağlık kuruluşu türlerine göre tabelalarında ve kullanılan basılı materyallerindeki isimlendirmede, bu Yönetmelik hükümlerince tanımlanan “…………… Güzellik Merkezi” veya ” ……….. Güzellik Salonu” unvanı yer alır.
Ayrıca sağlık kuruluşlarında yapılacak uygulamalar başlıklar halinde ve çalışan hekim ve/veya güzellik uzmanının isimleri bu tabelada belirtilebilir.
Sterilizasyon
Madde 17 – Sağlık kuruluşlarında uygulanacak olan müdahalelerde kullanılan tıbbi malzemelerin Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre imhası ve kullanılan tıbbi malzemelerin sterilizasyonu, bulaşıcı hastalıkların bertarafı amacıyla günümüz şartlarına uygun teknik donanıma sahip cihazlarla yapılmalıdır.
Araç, Gereç ve Malzeme
Madde 18 – Bu sağlık kuruluşlarında bulundurulması zorunlu tıbbi cihaz, araç, gereç ve malzemelerin birimlere göre asgari nitelik ve miktarı bu Yönetmeliğin Ek-4’ündeki listelerde gösterilmiştir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kuruluş İşleyişi
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş Çalışma Usul ve Esasları
Çalışma Usul ve Esasları
Madde 19 – Sağlık kuruluşlarının türlerine göre tabip ve güzellik uzmanları marifetiyle uygulayabilecekleri müdahaleler Ek-5’te belirtilmiştir.
Bu sağlık kuruluşlarında çalışacak olan kişilerin Türk vatandaşı olması ve daha önce faaliyeti ile ilgili yüz kızartıcı ceza almamış olması gerekmektedir.
Sağlık kuruluşları faaliyet göstermek istedikleri gün ve saatleri müdürlüğe bildirmek zorundadır. Bu gün ve saatler dışında faaliyette bulunmak istediklerinde müdürlükten izin almak zorundadırlar.
İKİNCİ BÖLÜM
Kayıt ve Bildirim Sistemi
Kayıt Sistemi
Madde 20 – Tedavi için başvuran her kişinin kimlik bilgileri, yapılan müdahalenin adı ve öneriler Ek-7’de belirtilen özellikleri taşıyan Protokol Defterine kayıt edilir. Ayrıca tabipler yapılan müdahaleler sonrasında gerekli durumlarda kişiye reçete yazabilir.
Arşiv
Madde 21 – Sağlık kuruluşlarına başvuran kişilere yapılan müdahale ve uygulamalar hastalara ait dosya veya kartlara işlenir. Bu bilgiler ilgili arşivde muhafaza edilir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Denetim
Madde 22 – Sağlık kuruluşları Müdürlük tarafından oluşturulan ekipler tarafından düzenli olarak denetlenir. Şikayet, soruşturma ve Bakanlık merkez teşkilâtının veya Müdürlüğün talebi üzerine yapılacak olağan dışı denetimler hariç olmak üzere, olağan denetimler en az dört ayda bir yapılır.
Denetimlerde bu Yönetmeliğin Ek-9’undaki Denetleme Formu kullanılır. Bu formdan iki nüsha düzenlenerek bir nüshası sağlık kuruluşuna bırakılır. Denetim ile ilgili bulgular ve sonuçlar, bu Yönetmeliğin Ek-8’indeki Müdürlüğe ait Teftiş ve Denetim Defterine yazılır.
Denetimler, denetim işlemi için görevlendirilen biri tabip olmak kaydıyla en az iki sağlık personeli tarafından gerçekleştirilir. Olağan denetimler, mümkün olduğu kadar mesai saatleri içerisinde ve düzenli aralıklarla gerçekleştirilir.
Denetimlerde tespit edilen eksiklikler için, Denetim Formu’nda eksikliğin giderilmesi için verilecek süre sütununda belirlenen süreler verilir. Bu süre içerisinde, belirlenen eksikliğini gidermediği tespit edilen sağlık kuruluşuna, Denetim Formu’nda eksikliğin devamında verilecek faaliyet durdurma süresinde belirlenen süre boyunca faaliyet durdurması uygulanır. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan sağlık kuruluşunun verilen süre sonunda; süresiz durdurulanın ise, üç ay içerisinde eksikliklerini gidermediği tespit edildiği takdirde sağlık kuruluşunun çalışma izin belgesi geçersiz sayılarak iptal edilir.
Denetimlerde bir sağlık kuruluşunda denetim formundaki birden çok eksikliğin aynı anda tespit edildiği durumlarda, eksikliklerin giderilmesi için tanınacak süre veya eksiklikler giderilmediğinde uygulanacak faaliyeti durdurma süresi olarak, süresi en uzun olan hüküm için belirlenen süre uygulanır.
Devir
Madde 23 – Bu Yönetmelik’te belirtilen sağlık kuruluşlarının devredilmesi halinde, devralanlar, işbu Yönetmelik hükümlerine ve ilgili diğer mevzuata uymak zorundadır. Aynı zamanda denetim esnasında eksik ve aksaklıklardan dolayı devralan, devredenin sorumluluklarını da almış sayılır. Bu yüzden, önceden devredene verilen süre devralana da verilmiş sayılarak ek bir süre verilmez.
Yönetmeliğin 6 ncı maddesi hükümlerine göre sağlık kuruluşu açma ve işletme hakkına sahip olanlardan devir alacak kişiler devir alacaklarına dair bir dilekçeyi müdürlüğe verir. Uygun görülmesi halinde devir eden kişi veya kişilerin devir etme isteğini belirten karşılıklı birer dilekçeleri ve 7 nci maddenin (a) ve gerektiğinde (c) bendlerinde belirtilen belgeler ile birlikte müdürlüğe onbeş gün içinde başvururlar ve gerekli izin belgelerini alırlar. Uygun görülmemesi halinde bu keyfiyet ilgililere en geç beş gün içinde yazı ile bildirilir.
Yasaklar
Madde 24 – Bu Yönetmelikte belirtilen sağlık kuruluşları ile kişiler Yönetmelik hükümlerine ve aşağıda belirlenen hususlara uymak zorundadırlar:
a) Çalışma izin belgesi almadan faaliyete geçilemez.
b) Hekim unvanı kazanmamış intern, stajyer öğrenciler ve uzmanlık eğitimi gören asistanlar, ilgili mevzuat hükümlerine göre gerekli izinleri olmayan Türk soylu yabancı hekimler sağlık kuruluşunda çalıştırılamaz.
c) Bir sağlık kuruluşunda çalışan hekim veya uzman hekim, güzellik uzmanları vb. diğer personeller bu Yönetmelik kapsamındaki başka bir sağlık kuruluşunda çalışamaz ve çalıştırılamaz.
d) Sağlık kuruluşunda çalışan güzellik uzmanları başvuran kişilere hiçbir surette deri içine enjeksiyonla müdahalede bulunamaz.
e) Sağlık kuruluşu bir şirket ise, şirketin faaliyetine giren diğer işleri sağlık kuruluşunda yapılamaz.
f) Bu sağlık kuruluşlarında Bakanlık tarafından üretim ve ithal izni verilen mamuller dışında hiçbir ilaç, kozmetik bulundurulamaz, kullanılamaz ve satılamaz.
g) Sağlık kuruluşunun bünyesinde olmayan faaliyetler ve fiyatlar konusunda reklam verilemez.
h) Sağlık kuruluşu, şubesinin tabelâsında, şubede verilecek hizmetler dışında asıl adresteki hizmetleri belirtemez.
i) Sağlık kuruluşunda, staj yapma dahil olmak üzere, her ne surette olursa olsun, sağlık mesleği ile ilgili öğrenim gören öğrenci bulunamaz ve çalıştırılamaz.
j) Sağlık kuruluşunda herhangi bir faaliyet alanının veya birimin, yetkisi olmayan kişiler tarafından kullanımı yasaktır.
k) Sağlık kuruluşları, vatandaşın yanlış algılamaları ve haksız rekabetin önlenmesi amacıyla; resmi sağlık kuruluşlarınca kullanılan isimleri ticarî isim olarak kullanamaz ve tabelâlarında belirtemezler.
l) Tescilli isimler; tescilin sahibinin yazılı izni bulunmadan sağlık kuruluşları tarafından kullanılamazlar.
Reklam, Tanıtım ve Bilgilendirme
Madde 25 – Sağlık kuruluşları ve çalışanları; kuruluşları, kuruluşlarının sundukları hizmet, uyguladıkları yöntemler ya da kullandıkları her türlü cihaz ve benzeri araçlar ile ilgili olarak kitle iletişim araçları, elektronik ortam, görsel işitsel araçlar, yazılı materyaller veya benzeri nitelikte doğrudan ve dolaylı olarak tüketici konumundaki kitleye yönelik reklam, tanıtım veya bilgilendirme yapabilir; hizmet türlerini, kullandıkları cihazları, yaptıkları uygulamaları reklam materyallerinde ve tabelalarında belirtebilirler. Sağlık kuruluşları ve çalışanları, reklam, tanıtım, bilgilendirme niteliğindeki her türlü faaliyetleri için Müdürlükten izin almak zorundadır. Yaptıkları uygulamalara ait kullandıkları resimlerden dolayı doğabilecek anlaşmazlıklarda sorumluluk sağlık kuruluşuna aittir.
Cezai Müeyyideler
Madde 26 – Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında Türk Ceza Kanununun 526 ncı maddesine göre işlem yapılır. Bu Yönetmelikte belirlenen usûl ve esaslara uymayanlar ile yasaklara aykırı hareket edenlere bu Yönetmelikte öngörülen müeyyideler uygulanır; bunlar, cezaî ve hukukî sorumlulukları bakımından genel hükümlere tabidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 27 – Sağlık kuruluşları ile ilgili olarak daha evvel yayımlanarak yürürlüğe konulan İl Hıfzıssıhha Kurulu Kararları yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut Sağlık Kuruluşları
Geçici Madde 1 – Bu Yönetmelik kapsamına giren ve Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce faaliyete geçmiş olan sağlık kuruluşları, bu Yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra en geç altı ay içerisinde, fiziki yüzölçümleri hariç olmak kaydıyla, bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilir. Yapılan denetimler sonucunda bu mükellefiyeti yerine getirmediği anlaşılanlar, eksikliklerini ve aykırılıklarını giderinceye kadar Valilikçe faaliyetten men edilir.
Yürürlük
Madde 28 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 29 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
