ÇOCUKLARDA EN ÇOK GÖRÜLEN HASTALIK ORTA KULAK İLTİHABI

Orta kulak iltihabı (Akut otitis media), çocukluk çağının en sık rastlanan bakteriyel enfeksiyonudur. Yedi yaşa kadar çocukların en az %90’ı bir atak geçirirken, %75’i 3 veya daha fazla atağa maruz kalır.

Kadıköy Şifa Tıp Merkezi – Ataşehir Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Bora Başaran orta kulak iltihabı ile ilgili bilgiler veriyor.

Orta kulak iltihabı, orta kulak boşluğunun, yani kulak zarı ile iç kulak arasında yerleşik mesafenin enfeksiyonudur. Temel klinik bulguları ani başlangıçlı kulak ağrısı ve kulak muayenesinde kulakta sıvı birikiminin gözlenmesidir. Ayrıca iştahsızlık, ateş, kusma ve ishal gibi sistemik bulguları da olabilir.

Hastalık risk faktörleri olarak 6 yaşından küçük olma, erkek cinsiyet, kreş, anne sütü almamış olma, sigara dumanına maruziyet, sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme, bağışıklık yetmezliği ve genetik yatkınlık sayılabilir.

Hastalık başlangıcı sıklıkla bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Enfeksiyona bağlı burun ve geniz bölgesindeki yangı, geniz bölgesinde bakteri konsantrasyonunu arttırır; ayrıca normalde orta kulak boşluğunun genizle bağlantısını sağlayan ve bu yolla orta kulak hava basıncını dengeleyen Östaki kanalında da ödemlenmeye sebep olur. Östaki kanalı fonksiyon bozukluğuna bağlı orta kulak basıncının düşmesi ve geniz bölgesinde bakteri konsantrasyonu artışı, öksürme veya hapşırma yoluyla bakterilerin normalde steril olan orta kulak boşluğuna geçişini sağlar ve böylece orta kulak boşluğunda hızlı bir enfeksiyon süreci başlar.

Tedavi antibiyotiklerle olup, geniz bölgesinin temizlenmesi amaçlı tuz içeren solusyonlar ve lokal dekonjestanlar da faydalıdır. Antibiyotik öncesi dönemde orta kulak iltihabı sonrası kulak zarı, kulak kemikleri, iç kulak ve komşu beyin dokusunu ilgilendiren komplikasyonların gelişim olasılığıı %20’ler civarındayken, günümüzde bu oran oldukça düşmüştür.

Tekrarlayan Akut Otitis Media

Altı – oniki ay içinde 3 ve üzeri orta kulak iltihabı geçirilmesidir. Bu çocuklarda alerji, toplu yaşam koşulları (kreş, anaokulu vs.), sigara dumanına maruz kalma ve bağışıklık sistemi kontrol edilmelidir. Bu çocuklarda koruyucu tedavi gereklidir:

– Koruyucu antibiyotik kullanımı: Yüksek riskli çocuklarda, orta kulak iltihabını gelişme olasılığının yüksek olduğu kış ayları boyunca, maksimum 6 aylık düzenli düşük doz antibiyotik kullanımıdır. Antibiyotiklere direnç gelişimine sebep olabilir.

– Aşılama: Pnomokok aşısı, pnomokok bakterisi ile olan enfeksiyonların sıklığında azalma sağlayabilir.

– Cerrahi: Geniz bölgesinde bakteri yerleşimini azaltma amaçlı geniz etinin alınması ve orta kulak havalanmasını sağlayabilmek için kulak zarına tüp takılması, tekrarlayan orta kulak iltihabı olan çocuklarda en etkin tedavidir.