AKUT MYELOSİTİK LÖSEMİ
Alternatif isimler
Akut myeloblastik lösemi , Kan Kanseri , myeloid lösemi , akut granulositik lösemi , splenomeduller lösemi , AML
Tanım
Granüler lökosit olarak adlandırılan olgunlaşmamış beyaz kan hücrelerinin çoğalmasıyla karakterize şekilli kan dokusunun habis tümörüdür.
Nedenleri,Görülme sıklığı,Risk faktörleri
AML herhangi bir yaşta meydana gelebilir. Fakat esasen erişkinlerde ve bir yaş altındaki çocuklarda ortaya çıkar.
Akut lösemilerde kötü huylu hücrelerde olgunlaşma ve farklılaşma fonksiyonu kaybolmuştur. Bu hücreler hızla çoğalıp normal hücrelerin yerini alırlar. Habis hücreler normal kemik iliği elemanlarının yerini aldıkça kemik iliği yetmezliği gelişir. Kan hücrelerinin fonksiyonlarındaki kayıp nedeniyle kişide kanama ve enfeksiyon şikayetleri başlar.
Çoğu vakada görünür bir sebep yoktur. Bununla birlikte radyasyon , benzen gibi bazı toksinler ve bazı kemoterapi ajanları lösemi oluşumuna katkıda bulunur. Kromozomlardaki anormallikler akut lösemi gelişiminde rol oynayabilir.
Risk faktörleri içinde radyasyona maruz kalma , kimyasal maddeler , organ naklini takiben immünsupresyon ( immun sistemin baskılanması ) ve kan hastalıkları ( polisitemi vera , esansiyel trombositopeni , refrakter anemi gibi ) sayılabilir.
Hastalık 10.000 kişinin 1 inde görülmektedir.
Korunma
Akut lösemi gelişmesine neden olabilecek ajanlarla temastan kaçınılmalıdır.
Belirtiler Çürüklerin kolayca oluşması burun kanaması dişeti kanaması adet kanamasında düzensizlikler deri içine kanamalar deri döküntüsü veya peteşi ( kanamaya bağlı küçük kırmızı noktalar ) , ekimoz ( çürükler ) gibi deri lezyonları enfeksiyon yorgunluk sternum hassasiyet ( sternum: göğüs kemiği ) solukluk kemik ağrıları veya hassasiyeti eklem ağrıları ( kalça , diz , ayak bileği , ayak , omuz , dirsek , el bileği , elin küçük eklemlerinde ağrı ) lenfadenopati (lenf bezlerinin büyümesi ) açıklanamayan kilo kaybı dişetlerinin şişmesi ateş egzersizle kötüleşen solunum güçlüğü çarpıntı
Tanı/Teşhis fizik muayenede büyümüş karaciğer ve dalak bulunur. beyaz kan hücrelerinin sayısında anormallikler saptanır. tam kan sayımında anemi ( kırmızı kan hücrelerinin azalması ) ve trombosit sayısında azalma görülür. kemik iliği aspirasyonu hipersellüleriteyi ( kemik iliğinde hücresel elemanların artması ) gösterir. retikülosit sayısında azalma saptanır. lenfadenopati (lenf bezlerinin büyümesi) çocuklarda röntgende kemik yıkımı ve periost yükselmesini gösteren bulgular vardır.
Tedavi
Objektif tedavi kemoterapi ile habis hücrelerin yokedilmesidir.
Kemoterapi sırasında kemik iliğinde varolan normal hücreler de yokolabilir. Bu nedenle birkaç hafta kemik iliğinin iyileşmesi ve normal hücre üretimine başlaması için kemoterapiye ara verilir. Bu süre içinde yoğun bir destek tedavisi uygulanır. Bu tedavi olası bir enfeksiyon için hastanın izolasyonu , enfeksiyonun tedavisinde kullanılacak antbiyotikler , kanamanın kontrolü için trombosit transfüzyonu ve anemi için kırmızı kan hücresi transfüzyonunu içerir.
Remisyon ( hastalığın hafifletilmesi ) kazanıldıktan sonra yoğun kemoterapi veya kemik iliği nakliyle birlikte verilen kemoterapi potansiyel şifa sağlayan tedavilerdir.
Son zamanlarda promyelositik lösemi ( AML nin nadir fakat öldürücü bir formudur ) tedavisinde etkili Vesanoid adlı yeni bir ilaç FDA tarafından onaylanmıştır. Bu ilaç lösemik hücrelerin hızla yaşlanması ve ölümüne , onların yerinin normal myelositik hücreler tarafından doldurulmasına yolaçar.
Prognoz/Hastalığın gidişi
hastaların % 70-80 inde tam remisyon sağlanır.
hastaların % 20-30 unda şifa sağlayan tedavi sonrasında uzun süreli bir yaşam elde edilebilir.
tedavisiz beklenen yaşam süresi yaklaşık 3-4 aydır.
Komplikasyonlar/Riskler
hastalığın ağırlaşması
şiddetli enfeksiyonların ortaya çıkması
Doktorunuza başvurun
şüpheli AML belirtileri gelişirse
kişide AML ile ilgili sürekli ateş veya diğer enfeksiyon bulguları ortaya çıkarsa …