SAKATLIK İNDİRİMİNDEN YARARLANACAK HİZMET ERBABININ SAKATLIK DERECELERİNİN TESBİT ŞEKLİ İLE UYGULANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete
Tarih: 28.4.1981; Sayı: 17324
Yönetmeliğin amacı:
Madde 1 – (Değişik: 15.6.1981 – 8/3179 K.)
Bu Yönetmeliğin amacı 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun değişik 31 inci maddesinde yer alan sakatlık indiriminden yararlanacak hizmet erbabının sakatlık derecelerinin ve indirimin uygulanmasına ilişkin esas ve usullerin tesbitidir.
Yönetmeliğin kapsamı:
Madde 2 – Bu Yönetmelik sakatlık indiriminden yararlanmak isteyen hizmet erbabı hakkında uygulanır.
Sakatlık dereceleri:
Madde 3 – (Değişik: 15.6.1981 – 8/3179 K.)
Birinci Derece Sakatlık: Çalışma gücünün % 80’inden fazlasını (% 80 dahil) kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derecede sakat sayılır.
İkinci Derece Sakatlık: Çalışma gücünün % 60’ından fazlasını (% 60 dahil % 80’e kadar) kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derecede sakat sayılır.
Üçüncü Derece Sakatlık: Çalışma gücünün % 40’ından fazlasını (% 40 dahil % 60’a kadar) kaybetmiş bulunan hizmet erbabı üçüncü derecede sakat sayılır.
Sakatlık indiriminden yararlanmak için başvuru:
Madde 4 – İndirimden yararlanmak isteyen sakat hizmet erbabı. Nüfus kağıdının örneği ve çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge ile birlikte illerde Defterdarlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız Vergi Dairesi bulunan İlçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Malmüdürlüğü’ne bir dilekçe ile başvuracaktır.
Başvuru üzerine yapılacak işlemler:
Madde 5 – Defterdarlık Gelir Müdürlükleri,Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Malmüdürlükleri sakatlık indiriminden yararlanmak için kendilerine başvuran hizmet erbabının adı ve soyadını, baba adını, doğum yeri ve tarihini, çalıştığı işyeri ile bilfiil yaptığı işi (mesleğini) Maliye Bakanlığınca bastırılarak dağıtacak ve örneğine bu Yönetmelikte yer verilen rapor formlarının iki adedinin ilgili yerlerine yazacaklar ve hizmet erbabını, bu formları bir yazıya ekliyerek Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen hastanelerden en yakın olanına sevk edeceklerdir.
Yetkili sağlık kuruluşları:
Madde 6 – Bu Yönetmelikte belirtilen sağlık kurulu raporunu düzenlemeye sakatlıkla ilgili dal uzmanının bulunduğu Sağlık Kurulu bulunan Devlet, Belediye, Sosyal Sigortalar ile diğer Kamu Müessesesi Hastaneleri yetkilidir. Karar verecek sağlık kurulunda sakatlıkla ilgili dal uzmanının bulunması şarttır.
Yetkili sağlık kuruluşlarınca yapılacak işlemler:
Madde 7 – Muayene sırasında ilgili Gelir Müdürlüğü, Vergi Dairesi Müdürlüğü veya Malmüdürlüğünün yazısına ekli rapor formuna sakat hizmet erbabının fotoğrafı yapıştırılarak üzeri hastanenin resmi mühürü ile mühürlenip hastane Baştabibi tarafından imzalanacaktır.
Rapor formunda hastanenin adı ile rapor tarihi ve numarasının belirtilmesi zorunludur.
Rapor formuna laboratuvar bulguları, klinik muayene bulguları, sakatlık bulguları ve teşhis açık, kesin ve ayrıntılı bir şekilde yazılacaktır.
Birden fazla sakatlığı bulunan hizmet erbabının bu sakatlıklarla ilgili bulguları rapor formundan ayrı ayrı belirtilecektir.
Teşhis edilen sakatlıkların sonradan iyileşmesi olanağı varsa hizmet erbabının yeniden muayeneye gönderileceği tarih,rapor formunun ilgili bölümünde belirtilecektir.
Rapor formu doldurulduktan sonra birinci nüsha resmi yazıyla hizmet erbabını hastaneye sevk eden Defterdarlık Gelir Müdürlüklerine, Vergi Dairesi Müdürlüklerine veya Malmüdürlüklerine gönderilecek,ikinci nüsha hastanede saklanacaktır.
Düzenlenecek raporlar üzerine yapılacak işlemler:
Madde 8 – Defterdarlık Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri veya Malmüdürlükleri yetkili sağlık kuruluşları tarafından düzenlenerek resmi yazıyla gönderilen raporları (şüphe uyandıran raporlar için ilgili hastaneyle temasa geçerek raporların doğruluk derecesini saptadıktan sonra) Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğüne doğrudan doğruya ve geciktirmeden göndereceklerdir.
Defterdarlık Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Malmüdürlükleri sakatlık indiriminden yararlandırılan hizmet erbabının ad ve soyadını doğum yerini, doğum tarihini, baba adını, çalıştıkları kuruluşu, raporu veren hastane ile rapor tarih ve numarasını tutacakları bir alfabetik fihrist defterine yazacaklardır.
Defterdarlık Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Malmüdürlükleri sorumluluk bölgelerinde kendilerince sakatlık indiriminden yararlanabilecekleri bildirilmediği halde özel ve kamu kuruluşlarında bu indirimden yararlandırılanların olup olmadığını tutacakları alfabetik fihrsit defterinden yararlanarak sürekli olarak araştıracaklardır.
Dış kuruluşlarımızda görevli hizmet erbabına ilişkin hükümler:
Madde 9 – Yabancı ülkelerdeki dış kuruluşlarımızda (resmi ve özel sektörde) görevli sakat hizmet erbabı, nüfus kağıdının örneği ve bağlı olduğu kurumdan alacağı o ülkede görevli hizmet erbabı olduğunu gösterir belge ile birlikte bulunduğu ülkedeki T.C. Elçilik veya Konsolosluğuna bir dilekçe ile başvurur.
Elçilik ve Konsolosluklar, kendilerine başvuran hizmet erbabının bir yazısıyla o ülkedeki hizmet erbabanın çalıştığı yere en yakın resmi bir hastaneye sevk eder.
Hastanece düzenlenen raporlar Türkçeye çevrilmiş birer örnekleri ile birlikte ilgili Elçilik ve Konsolosluklar tarafından Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla Maliye Bakanlığı, Gelirler Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Söz konusu raporlar,bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesindeki esaslara göre Merkez Sağlık Kurulunca incelenerek karara bağlanır ve Maliye Bakanlığı, karara bağlanan raporları ilgili Gelir Müdürlüğü, Vergi Dairesi Müdürlüğü veya Malmüdürlüğü kanalıyla yönetmeliğin 11 inci maddesi gereğince işlem yapılmak üzere hizmet erbabının ücretini ödeyen kuruluşlara yazıyla bildirir.
Merkez sağlık kurulunun teşekkülü ve yapacağı işlemler:
Madde 10 – Merkez Sağlık Kurulu, Maliye Bakanlığı Başhekiminin başkanlığında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca görevlendirilecek iki uzman hekim ile Sosyal Güvenlik Bakanlığınca görevlendirilecek bir uzman hekimden ve Gelirler Genel Müdürlüğünün bir temsilcisinden oluşur.
Merkez Sağlık Kurulu her ayın beşinci ve yirminci gününde olmak üzere en az ayda iki defa toplanır. Söz konusu günler tatile rastladığı takdirde toplantı bugünleri izleyen ilk iş gününde yapılır.
Merkez Sağlık Kurulu, yetkili sağlık kuruluşlarınca düzenlenen raporlarda yer alan laboratuvar bulgularını, klinik muayene bulgularını, sakatlık bulgularını ve teşhisi inceler ve raporun “karar” bölümüne bu Yönetmeliğe bağlı cetvellerde yer alan sakatlık arızalarına göre çalışma gücünden kayıp oranlarını dikkate alarak hizmet erbabının sakatlığı nedeniyle çalışma gücünün yüzde kaçını kaybettiği hususunda verdiği kararını, rakamla ve yazıyla kaydeder.
Birden fazla sakatlığı bulunan hizmet erbabının çalışma gücünü hangi oranda kaybettiği, yönetmeliğe bağlı cetvellerde yer alan sakatlık arızaları ve çalışma güçlerinin kayıp oranları dikkate alınarak raporlardaki bulgulara göre Merkez Sağlık Kurulu’nca tesbit edilir.
Merkez Sağlık Kurulu gerektiği halde istişari mahiyette bilgi almak için resmi hastanelerden ilgili uzman veya uzmanları çağırabilir veya yazılı görüş alabilir.
Merkez Sağlık Kurulu, üye tam sayısıyle toplanır ve oy çokluğu ile karar verir.
İlgili Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Malmüdürlükleri tarafından Merkez Sağlık Kuruluna gönderilen raporların incelenmesi sırasında; bu Yönetmeliğe bağlı cetvellerde yer almayan sakatlıklara ilişkin sakatlık derecesinin tesbitinde, tıbbi, bilimsel kurallara göre Merkez Sağlık Kurulunca benzerleri dikkate alınarak re’sen karar verilir.
Merkez Sağlık Kurulu, gerekli gördüğü hallerde raporu düzenleyen veya bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen başka bir hastanenin sağlık kurulundan hizmet erbabının tekrar muayenesi ile ek veya yeniden bir sağlık kurulu raporu düzenlenmesini isteyebilir.
Merkez Sağlık Kurulunca kesin karara bağlanan raporlar üzerine yapılacak işlemler:
Madde 11 – (Değişik: 15.6.1981 – 8/3179 K.)
Maliye Bakanlığı, Merkez Sağlık Kurulu tarafından incelenmiş ve kesin karara bağlanmış olan raporları Gelir Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Müdürlüğüne ve Malmüdürlüklerine gönderir ve anılan Müdürlükler, raporda birinci derecede sakat olduğu belirtilen hizmet erbabının Gelir Vergisi Kanununun değişik 31 nci maddesinin 2 nci bendinde aile reisi için tesbit edilen Özel İndirim hadlerinin dört katı, ikinci derecede sakat olduğu belirtilen hizmet erbabının Gelir Vergisi Kanununun değişik 31 inci maddesinin 2 inci bendinde aile reisi için tesbit edilen Özel İndirim hadlerinin iki katı, üçüncü derecede sakat olduğu belirtilen hizmet erbabının ise Gelir Vergisi Kanununun değişik 31 inci maddesinin 2 nci bendinde aile reisi için tesbit edilen Özel İndirim hadlerinin bir katı tutarında indirimden yararlandırılmaları gerektiğini çalıştıkları kurumlara yazıyla bildirirler.
Hizmet erbabının iş yerini değiştirmesi halinde yapacağı işlemler:
Madde 12 – Bu Yönetmelikteki esaslara göre sakatlık indiriminden yararlanmakta olan hizmet erbabından bulundukları İl veya İlçe Sınırları dışındaki bir işyerinde çalışmaya başlayanlar, yeni işyerlerinin bulunduğu ilde Gelir Müdürlüğüne, İlçede Vergi Dairesi Müdürlüğü veya Malmüdürlüğüne, eski işyerinin bağlı bulunduğu Gelir Müdürlüğü, Vergi Dairesi Müdürlüğü veya Malmüdürlüğünden alacakları sakatlık indiriminden yararlanabileceklerine dair yazıyı ibraz edeceklerdir.
Yönetmeliğin uygulanması:
Madde 13 – İlgili Bakanlıklar bu Yönetmeliği merkez ve taşra teşkilatlarına duyururlar ve yönetmelik hükümlerine uyulmasını sağlarlar.
Yönetmeliğin dayanağı:
Madde 14 – (Değişik: 15.6.1981 – 8/3179 K.)
Bu Yönetmelik 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun değişik 31 nci maddesinin 3 üncü bendi gereğince hazırlanmıştır.
Geçici Madde – Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23/1 inci maddesindeki sakatlık istisnasından yararlanmakta olan hizmet erbabı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun değişik 31/3 üncü maddesindeki sakatlık indiriminden yararlanmaya devam edebilmek için bu Yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren azami altı ay içinde ve Yönetmelikte belirtilen esas ve şekillere göre yeniden rapor almak zorundadır.
Altı aylık süre içinde rapor almayan hizmet erbabı bu sürenin bitim tarihinden itibaren sakatlık indiriminden faydalanamaz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 23/1. maddesindeki istisnadan faydalandırılan tüm sakat hizmet erbabı bu Yönetmelik yürürlüğe girinceye kadar birinci derece sakat sayılır. Şu kadar ki bu Yönetmeliğe göre alınacak Sağlık Kurulu raporları, Merkez Sağlık Kurulunca kesin karara bağlanıp ilgililere tebliğ edilinceye kadar, söz konusu sakat hizmet erbabı, daha sonra genel hükümler çerçevesinde gerekli düzeltme yapılmak kaydiyle birinci derece sakatlar için öngörülen indirimden faydalanmaya devam eder.
Yürürlük Tarihi:
Madde 15 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme Yetkisi:
Madde 16 – Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye Bakanı, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı ile Sosyal Güvenlik Bakanı birlikte yürütür.
(Sağlık indiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tespit şekli ile Uygulanması Hakkında Yönetmeliğe bağlı sakatlık gruplar ve arıza çeşitlerini belirleyen cetvel: 6/2/1998 tarih ve 98/10746 Sayılı Yönetmeliğin 16 ncı maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı için Külliyattan çıkarılmıştır.)
