RUH SAĞLIĞINDA ‘TOPLUM TEMELLİ’ HİZMET MODELİ

3. Toplum Ruh Sağlığı Günleri Bolu’da yapıldı

Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi desteğiyle gerçekleşen sempozyum, alanında uzman birçok doktoru ve bilim adamını bir araya getirdi.

Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Dr. Hülya Ensari, bugün dünyada hastaneye dayalı kurumsal tabanlı ruh sağlığı hizmet modelinin artık yerini toplum temelli ruh sağlığı hizmet modeline bıraktığını belirtti.

“Toplum Temelli Ruh Sağlığı Modeli ve uygulamaları’’ başlıklı 3. Toplum Ruh Sağlığı Günleri sempozyumu Bolu’da Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi ve Türkiye Psikiyatri Derneği Bolu Şubesi işbirliği ile yapıldı.

Açılış törenine, Bolu Valisi İbrahim Özçimen, Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, AİBÜ Rektörü Prof. Dr. Hayri Coşkun, Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları E. A. Hastanesi (BRSHH) Başhekimi Doç. Dr. Erhan Kurt, Bolu İl Sağlık Müdürü Dursun Koç, İzzet Baysal Vakfı Başkanı Ahmet Baysal, Bolu Bağışçılar Vakfı Başkanı Şerafettin Erbayram, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.

222 ruh sağlığı çalışanının (psikiyatrist, psikolog, hemşire ve sosyal çalışmacı vb.) katılımcı olduğu sempozyumda Toplum temelli ruh sağlığı hizmetlerinde öncü olan ülkelerden davetli konuşmacılar yer aldı.

Prof. Dr. Graham Tornicroft İngiltere’den video-konferansla sempozyuma katılırken; İtalya Verona Üniversite’sinden Prof. Dr. Lorenzo Burti yine İtalya Trieste’den Dr. Barbra Bavdaz ile Yunanistan’dan İbram Onsunoğlu’nun bizzat katıldığı sempozyumda dünyadaki toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri uygulamalarına değinildi.

Dünya Psikiyatri Birliği Genel Sekreteri Doç. Dr. Levent Küey ile Dünya Sağlık Örgütü Temsilcisi Dr. Toker Ergüder’in de katıldığı sempozyumda Türkiye’de ki son yıllardaki toplum temelli ruh sağlığı modeline geçiş süreci tartışıldı.

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Kültür Merkezi’nde yapılan sempozyumda konuşan Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Uzman Dr. Hülya Ensari, bugün dünyada hastaneye dayalı kurumsal tabanlı ruh sağlığı hizmet modelinin artık yerini toplum temelli ruh sağlığı hizmet modeline bıraktığını belirtti.

Bu yeni dönemde kendilerinin de toplum merkezli çalışmalar yürüteceklerini kaydeden Dr. Hülya Ensari, şunları aktardı: “Ancak hala ülkemizde ruh sağlığı hizmetleri hastaneler üzerinden yürümekte; hasta hastaneye başvurduğu sürece hizmet alabilmektedir. Dolayısı ile özellikle tedavi uyumu bozuk olan ve içgörüsü az olan ağır ruhsal hastaların takibinde zorluklar yaşanmaktadır.”

Toplum temelli modelde ise tedaviye gelmeyen hastaları gerekirse evlerinde ziyaret ederek tedaviye ikna etmeye çalıştıklarını belirten Ensarı, şunları kaydetti: “Toplum ruh sağlığı merkezleri 150-200.000 nüfusun dahil olduğu bölgelerdeki özellikle yeti yitimine sebep olan tüm ağır ruhsal hastaların tek tek kayıt altına alındığı; hastaların bireysel ihtiyaçlarının tespit edildiği; tedavilerinin düzenli takip edildiği; merkezlerde psikoeğitim ile hastalıkları hakkında bilinçlendirildikleri; ailelerinin eğitildiği; sosyal beceri eğitimleri ile kaybedilen becerilerin yeniden kazandırılmaya çalışıldığı; resim, müzik, el-sanatları gibi uğraşı tedavilerinin uygulandığı; bireysel görüşmelerin yapıldığı merkezler olup; burada amaç kendisi yardım alamayan o coğrafi bölgedeki hastalara tek tek ulaşıp; önce tedavilerini düzenlemek ardından düzenli takipleri ile tedavide sürekliliği kazandırmak ve rehabilitasyon çalışmaları ile yeniden işlevsel hale getirip; toplumdan dışlanan hastaları yeniden topluma kazandırmaktır.

Bu modelde kurumlararası işbirliğinin de rolü büyük olup; Bolu’da bu modelin yerleşmesinde de Valilik başta olmak üzere Bolu Belediye’si, Bolu İzzet Baysal Vakfı, Bolu Bağışçılar Vakfı ile işbirliği yapılmıştır. Sağlık Bakanlığı’nın benimsemiş olduğu toplum temelli ruh sağlığı hizmet modelinin ilk basamağı olan toplum ruh sağlığı merkezlerinin yaklaşık Türkiye’de 220 yerde açılması ve yaygınlaştırılması kararlaştırılmış ve nisan ayından bu yana da bu hizmetler sağlık bakanlığı tarafından ücretlendirilmiştir. Toplum ruh sağlığı merkezleri yönetmeliğinin yayınlanması ile bu süreç hızlanacaktır.”

Geleceğe yönelik hedefler başlıklı forumda ise Dr. Gazi Alataş tarafından Sağlık Bakanlığı’nca hazırlanan toplum ruh sağlığı merkezleri yönetmeliği tartışıldı.