NE ZAMANDIR VE NASIL OTURUYORUM?
İş dünyası için takım ruhu ve motivasyon, ergonomik çözümlerde ve sportif aktivitelerle sağlanıyor. Teknolojik yapının hızlı ilerleyişi masa başında daha uzun süre vakit geçirmemize neden oluyor. İşte burada sağlık sorunları başlıyor. Ofis çalışanlarının farkında olmadan kas iskelet sisitemi hastalıkları tehditi altında.
27 Avrupa birliği ülkesinde çalışan kişilerin;
%25’i sırt ağrılarından şikayetçi,
%23’ü kas ağrısından şikayetçi,
%62’si çalışma sürelerinin en az dörtte birinde tekrarlayıcı hareketlere maruz kalmakta,
%46’sı ağrılı veya zorlayıcı hareketlere maruz kalmakta,
%35’i ağır yük taşımak zorunda kalmaktadır.
Biliyoruz ki insan kas iskelet sistemi belli aralıklarla hareket ettikçe kendini yenilemekte, dolaşımını düzenlemekte ve adele atrofilerinin oluşmasını engellemektedir. Aksi takdirde bel, boyun, sırt ağrıları el bilek ve dirsekte sinir sıkışmaları oluşmaktadır. Eş zamanlı hareketsizlik diğer organ ve sisitemler üzerinde olumsuzluklarda oluşturur. Örneğin böbrek taşlarının oluşması, sindirim sisteminin yavaşlaması, solunum fonksiyon kapasitesinin azalması, ruhsal kimliğin depresif karakter kazanmaya başlaması gibi.
Ofis çalışanlarının karşılaşabileceği sağlık sorunları elbette sadece bilgisayar başı çalışma ile kısıtlı değildir. Ofiste kısıtlı da olsa ağır yük kaldırma, dosya taşıma ve tasnifi gibi işlerde uygun olmayan postürde çalışmanın getirdiği sağlık sorunları da görülebilir. Bunların yanında bilgisayarlı yaşam ve çalışma koşulları kas gerilme ve zedelenmelerinden öte mental streslere de neden olabilmektedir (Avrupa Birliği ülkelerinde iş günü kayıplarının %50-60’ı, stres kaynaklı işle ilgili hastalıklar nedeniyle olmaktadır).
Masa başında uzun zaman geçiren kişilerde sorgulanması gereken en önemli iki soru: Nasıl oturuyorum? ve ne zamandan beri oturuyorum? olmalıdır. Bu iki sorunun cevabları ise uygun bir ergonomik düzenek içerisinde hazırlanmış masa, sandalye, uygun yükseklikte yerleştirilmiş monitör ve klavye ile mause durumu, masa üzerindeki düzen ki burada telefonun yeri, sık kullanılan yardımcı cihazlara uzanım mesafeleri (makas, ataç gibi). Ortamın bir o kadar ışık miktarı, ısısı ve gürültüsüde önemlidir. Süre ile ilgili ise her 40-45 dakikada bir kez yerimizden kalkmamız oda içerisinde kısa bir yürüyüş yapmak veya 1 kat merdiven inip çıkmak gibi molaların verilmesi şeklinde olmalıdır.
Artık birçok kurum çalışanlarının sağlık sorunlarını azaltmak amacıyla binalarında ufakda olsa spor salonları oluşturmaya başladı. İş yerinde çalışanların yaptıkları işe yönelik belli bir analiz yapıldıktan sonra ortak hedefte bir egzersiz salonları yapılmaktadır. Bu ünitenin amacı aynı zamanda motivasyonuda tetiklemektedir.
Mesaiye başlamadan önce ya da mesai çıkışında aynı kurumdan insanların klasik iş disiplini dışında spor kıyafetleri ile birlikte spor yapmaları kurum kimliği ve kültürü açısından önemlidir. Biliyoruz ki bu ortamlar çalışanlar arasında iyi bir beyin fırtınası yapmak içinde uygundur.
Çalışan sağlığı açısından egzersin önemi
Bunu lokal yani bölgesel ve genel olarak iki başlık altında inceleyebiliriz. Lokal etkiler hareketin yapıldıgı yerde meydana gelen değişiklerdir ki burada kaslar büyür, gelişir ve yağ dokusu azalır. Genel fizyolojik etkisi ise vücut ısınır metobolizma hızı artar, kalp artış hızı süratlenir, bunun sonucu kan dolaşımı artar. Böylece kas, beyin ve tüm vücut organları bol kan alırlar. Vücutta hormonlar dengeli dağılır, artan akciğer fonksiyonu sonrası kan iyi temizlenir böylece bol oksijen tüm vücuda yayılır. Kalp ve akciğer sistemine ait değişiklikler özellikle organizmanın oksijen düzeyindeki artışına neden olur. Bu da kan hacmi ve oksijen taşıma kapasitesindeki artışla olur. Sindirim sistemine etkisi ise özellikle midede oluşan asitin ve mide hareketleri üzerine azaltıcı etkisinden kaynaklanır. Sindirimi bozucu etkisi yoktur ancak yemek sonrası dans mide gerginliğini arttıracağından kişinin rahat hareket etmesini önler. İnternasyonel kalp, akciğer ve kan enistitüsü, egzersiz yapmanın korener kalp hastalığı riskini azalttığı, kan basıncını düşürdüğü ve uygun kilo devamlılığı konusunda faydalı olduğunu göstermişlerdir.
Kas İskelet Sistemi hastalıkları için risk grupları
Tarım, orman, balıkçılık,
İnşaat,
Halıcılık,
Madencilik,
Makine operatörleri,
El sanatları,
Terzilik,
Otel, restoran ve yemek servisleri,
Şoför,
Hemşire,
Temizlikçi,
Tezgahtar,
Sekreter-Daktilo,
Yükleyici.
Sonuç olarak işe bağlı kas iskelet sisteminin rahatsızlıkları şu şekilde kategorize edilebilir;
Bireysel sonuçlar
Mutsuzluk,
Motivasyon kaybı
Hukuki boyut
Tıbbi teşhis ve tedavi harcamaları,
Tazminat
İdari giderler,
İndirekt masraflar.
İşyeri boyutu
Verim düşüklüğü
İşe devamsızlık
Amerikan Hastanesi
Dr. Önder Çerezci
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Klinik Şefi
