KUDUZ
KUDUZ
Kuduz günümüzde halen birçok ülkede insanlar için tehlike unsuru olmaya devam etmektedir. Bu hastalık, Avustralya, Antartika kıtaları, İngiltere, Japonya gibi ülkelerin dışında kalan diğer ülkelerde yaygınlığını korumaktadır. Ülkemizde her yıl ortalama 90.000 kişi şüpheli ısırık nedeniyle tedavi altına alınmaktadır.
Bu hastalığın etkeni Rhabdoviridae familyasından, Lyssavirus sınıfından Rabies virüsüdür. Kuduz virüsü oda ısısında 1-1,5 ay canlı kalabilir. Bu virüs hayvanın tükürük bezleri ve salyasında bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bu virüsün belirtilerin ortaya çıkmasından 10 gün öncesine kadar hayvanın salyasında bulunabileceğini kabul eder. İnsanı ısıran hayvan 10 gün süre ile gözlem altında tutulur. Hayvan kuduz ise 10 gün içinde ölmektedir. Kuduz virüsünün en önemli bulaşma yollarından biri, bu virüs ile bulaşık hayvanın ısırmasıdır. Bununla beraber kuduz bir hayvanın salyasının açık bir yara ile teması sonucu da bu virüs bulaşabilir. Kuduz hayvanların ancak %50’sinin salyasında virüs saptanmıştır. Bu nedenle her kuduz köpek yalaması veya ısırması sonucunda bu hastalık ortaya çıkmaz. Gelişmekte olan ülkelerde Türkiye de dahil olmak üzere insan kuduzu vakalarının %90’ının sorumlusu köpeklerdir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ nün 1987 yılında yaptığı bir araştırmada kuduz vakalarının %91’inden köpekler, %2’sinden kediler, %3’ünden diğer evcil hayvanlar sorumludur. Bu hastalığın kuluçka süresi 20-90 gündür. Beyine yakın ağır ısırmalarda kuluçka süresi kısalır. Hayvanlarda kuduzun başlangıç belirtileri, saldırganlık, davranış değişiklikleri, daha ileri dönemde de felç, beyin iltihabı, ve ölüm görülür. İnsanlarda ise iştahsızlık, kırılganlık, yorgunluk, ve ateş görülür. Daha sonraki dönemlerde huzursuzluk, aşırı korku, uykusuzluk, psikiyatrik bozukluklar, öksürük, boğaz ağrısı, titreme, karın ağrısı, bulantı, kusma ve ishal görülebilir. Bunlara ek olarak hayal görme, epilepsi (sara) krizleri,davranış bozuklukları, ense sertliği, düzensiz solunum, felçler ortaya çıkar. 4-10 gün sonra koma gelişir ve sonunda hasta yaşamını kaybeder.
