HAMİLELİKTE YÜKSEK TANSİYON ANNE VE BEBEK İÇİN TEHLİKELİ
Yaygın hastalıklardan biri yüksek tansiyondur. Takip ve tedavi edildiği takdirde fazla soruna yol açmayan yüksek tansiyon, anne adaylarında hamilelik esnasında ortaya çıkabilir. Amerikan Hastanesi Kadın Sağlığı Ünitesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı ve www.tupbebek.com sitesi Medikal Direktörü Dr. Senai Aksoy, anne ve bebek için tehlikeli durumlara neden olabilen yüksek tansiyon sorunu hakkında bilgi veriyor!
Pek çok kadının hamile kalmadan önce tansiyon sorunu var. Ancak bazı vakalarda yüksek tansiyon problemi hamilelik esnasında ortaya çıkabilir. Bundan dolayı anne adaylarının tansiyonu hamilelik süresince kontrol altında tutulması gerekir. Hamilede sorunlar hamilelik döneminin ikinci yarısında saptanırsa duruma gestasyonel hipertansiyon denir. Gestasyonel hipertansiyon adı verilen bu yüksek kan basıncı durumu doğumun ardından geçer. Ancak gestasyonel hipertansiyona idrarda protein kaybı yani proteinüri, ayaklarda şişlik (ödem) eşlik ederse durum preeklampsi olarak tanımlanır.
Anne adayında hafif preeklampsi görülürse tansiyon değeri 140/90 mmHg veya üzerinde olur. Ayrıca idrarda protein atılımı günde 0.3 – 5 gr arasında görülür. Hamilede şiddetli preeklampsi saptanırsa idrarda protein atılımı günde 5 gr’dan fazla olur. Bunun dışında tansiyon değeri 160/90 mmHg’ nın üzerindedir. Anne adayında tespit edilen bulgulara karaciğer fonksiyon testlerinde yükselme, trombosit sayısında azalma, kalıcı baş ağrısı, görme bozukluğu, karaciğer bölgesinde ağrı gibi şikayetlerde eşlik eder.
hamilelik döneminde görülen yüksek tansiyonun plasenta üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Rahme giden kan miktarının yeterli olmaması nedeniyle bebekte beslenme sorunları ortaya çıkabilir.
Preeklampsi kimlerde görülebilir
Pek çok kadında hamilelik esnasında yüksek tansiyon görülebilir. Ancak özellikle risk altında olan kadınlar ilk hamileliklerini yaşayanlar, daha önce hamileliklerinde preeklampsi sorunu olanlar ve hamile kalmadan önce yüksek tansiyon sorunu bulunanlar. Ayrıca 35 yaş ve üzerindeki hamileliklerde, çoğul gebeliklerde, diyabet ve böbrek hastalarında, aşırı şişman anne adaylarında ve bağışıklık sisteminde bozukluk olan hamilelerde de preeklampsi görülme riski vardı.
Anne adayında preeklampsi saptanırsa hem kendisi hem de bebeği düzenli olarak takip edilmeli. Bazı durumlarda hamilenin hastanede yatması veya doğumun erken yapılması gerekebilir.
Preeklampsi tedavisi
Hamilede görülen tansiyon sorunu hafif boyutlardaysa ve hamileliğin henüz başındaysa yatakta dinlenmek tansiyonu düşürebilir. Anne adayının kan basıncı tehlikeli değerlere ulaşmıyorsa yani hafif preeklampsi görülüyorsa doğuma kadar hamilelik sürdürülebilir. Ancak hamilede şiddetli preeklampsi veya eklampsi saptanırsa uygulanabilecek tek tedavi yolu doğum yaptırılmasıdır. Bazı vakalarda sezaryen gerekebilir.
Eklampsi nedir?
Hamilelerde görülen preeklampsi rahatsızlığı sonucunda anne adayının geçirdiği nöbetlere eklampsi verilir. Eklampsi sadece bebek değil aynı zamanda anne adayı için oldukça tehlikelidir. Tedavi olarak genellikle acil sezaryen uygulanır
Hamilelikte Hellp Sendromu
Hamilelerde yüksek tansiyon ile birlikte görülme olasılığı olan bu sendrom adını tespit edilen bulguların baş harflerinden alır.
– Hemolysis: Hemoliz, kırmızı kan hücrelerinin parçalanması
– ELevated liver Enyzmes: Karaciğer enzimerinde yükselme
– Low Platelets: Kan pıhtılaşmasını sağlayan trombositlerin (plateletlerin) azalması
Anne adaylarında görülen yüksek tansiyon ve pereeklampsi şekillerinin en ağır olanıdır. Sendrom hamile saptandığı takdirde acilen doğum yaptırılır. Şayet doğum yaptırılmazsa durum çok ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Doğumun ardından sendromunun etkileri kaybolur.
