GÖZ KURULUĞU IHMALE GELMEZ…
Göz kuruluğu nedir?
Göz kuruluğu ya da diğer adıyla kuru göz sendromu, gözyaşı tabakası üretiminin eksik veya stabil olmamasının ya da gözyaşının çeşitli faktörlere bağlı olarak fazla buharlaşmasının gözde kuruluk belirtilerine yol açtığı bir durumdur. Bu durum, en sık görülen göz bozukluklarından biridir ve sürekli artmaktadır. Kadınları erkeklerden daha sık etkilemektedir.
Göz kuruluğunun belirtileri nelerdir?
Göz kuruluğunda genellikle her iki göz de etkilenir. Göz kuruluğunun belirti ve semptomları arasında aşağıdakiler bulunabilir:
Gözlerinizde batma, yanma veya kaşıntı hissi
Gözlerinizde yabancı bir madde bulunduğu hissi
Gözde yaşarma ve ışığa karşı hassasiyet
Gözlerin duman veya rüzgardan rahatsız olma
Uzun süre bir şey okuduktan sonra göz yorgunluğu
Kontak lens kullanırken zorluk yaşanması vb.
Bilgisayarla çalışırken çok kısa sürede yorulma,batma hissi.
Göz kuruluğu kimlerde görülmektedir; kimler risk altındadır?
Zamanımızın büyük kısmını klimalı, kuru hava ile havalandırılan ofislerde ve bilgisayar başında geçirmek zorundayız. Ortam havasının kuruluğu ve bilgisayar başında saatler geçirmek göz kuruluğuna yol açar. Ekran başında ve ofiste çalışanların düzenli aralar ile göz kontrolü yaptırması gereklidir. Kontakt lens kullanan kişler de göz kuruluğu semptomlarını yoğun bir şekilde hissederler.
Miyop ve hipermetrop hastalarda sıklıkla ve başarıyla uygulanan lazer cerrahi yöntemleri de gözlerde bir süre kuruluğa yol açmakta ve tedavi gerektirmektedir.
Göz kuruluğunun nedenleri nelerdir?
Gözyaşı üretimi veya gözyaşı kalitesi ile ilgili olmayan sorunlar da gözlerde kuruluk ve kaşınmaya yol açabilir. Örneğin;
Blefarit, göz kapaklarının kenarları boyunca olan iltihaplanma
Entropion, göz kapağının içe dönerek kirpiklerin göz yüzeyine hasar verdiği bir rahatsızlık
Ektropion, alt göz kapağının dışa doğru döndüğü bir rahatsızlık
Duman, güneş, rüzgar, nem düşüklüğü, yüksek irtifalar veya kapalı mekanda ısıtma gibi çevresel tahriş ediciler
Göz kırpma refleksinizde bozulma
Göz damlalarına veya merhemlerine olan alerjik reaksiyon
Bir şeye görsel olarak yoğunlaştığınız zaman, sözgelimi bilgisayarda çalışırken, araç kullanırken veya bir şeyler okurken, göz kırpma süreleri arasında geçen sürenin uzaması.
Çeşitli sistemik hastalıklarda özellikle romatizmal veya hormanal dengesizlikler kuru göze neden olmaktadır.
Göz kuruluğu tedavi edilmezse hangi sorunlara neden olabilir?
Gözyaşı, gözün şeffaf ön yüzeyi olan korneanın sinirlerinin tahriş olmasını engeller. Gözyaşının görevlerinden de anlaşılacağı gibi eksikliği gözde uzun vadede ciddi problemlere, hatta körlüğe yol açabilir. Ciddi olarak değerlendirilmesi, tedavi gerekir.
Göz kuruluğunun tedavisi var mıdır?
Göz kuruluğu tedavisinde temel amacı göz ıslaklığını sağlamak için gözyaşını artırmak olarak tanımlayabiliriz. Tedavide öncelikle bulunulan odanın nem oranının artırılması ve güneşli ortamlarda güneş gözlüğü kullanılması tavsiye edilmektedir. Suni gözyaşları da tedavinin ilk basamağını oluşturmaktadır. Fakat bu önlemler ileri derecedeki kuruluklarda yeterli olmayabilir. Gözyaşı boşalma kanallarına gözyaşı kaybını azaltmak adına geçici olarak tıkaç takılması, aynı bölgenin kalıcı olarak lazer ile kapatılması ve daha da ileri durumlarda çeşitli ilaç gruplarıyla gözyaşı salgılama sisteminin yeniden düzenlenmesi yöntemleri uygulanmaktadır.
Sağlıkla ilgili her durumda olduğu gibi göz kuruluğunda da erken teşhis ve tedavi önemlidir. Gözde, batma, yanma, kaşıntı gibi belirtiler gözlemleniyorsa en kısa sürede bir göz doktoruna görünmekte fayda vardır.
Gözyaşı damlaları, göz kuruluğu tedavisinde etkili midir?
Gözyaşı damlaları; gözyaşı filminin sağlamlığının artırılmasına, gözlerin uzun süre nemlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca gözleri korunmasına, yenilenmesine ve rahatlamasına da olanak sağlamaktadır.
Gözyaşı damlalarının kullanımı nasıl olmalıdır? Kullanımının risk oluşturabileceği kişiler var mıdır?
Gözyaşı damlalarının kullanımı oldukça kolaydır. En kolay yol başı geriye yaslayıp, alt göz kapağını aşağıya çekerek damlatmaktır. Bu alt kapağa bastırıp aşağıya çekilerek ya da iki parmakla tutlup çekilerek yapılır.
Göz kuruluğuna başka hangi durumlar yol açabilir?
Bazı ilaçlar da kullanan kişilerde göz kuruluğuna sebep olabilirler. Örneğin;
Diüretikler, yaygın olarak yüksek tansiyonu tedavi etmede kullanılan ilaçlar
Antihistaminler ve dekonjestanlar
Uyku hapları
Trisiklik antidepresanlar
Akne tedavisine yönelik isotretinoin türü ilaçlar
Morfin gibi ağrı kesiciler
Daha çok LASİK operasyonları gerçekleştiren bir cerrah olarak, bu operasyonla ilgili kısa bir bilgilendirme yaparmısınız?
Korneada oluşturulan flep sonucunda korneada sinirlerin kesilmesi ve bunların rejenerasyonu yaklaşık 3-6 ay zaman alacakır. Bu nedenle bu dönemde hasta daha önce göz kuruluğu şikayeti olsun olmasın düzenli olarak en az 3 ay göz yaşı önerilir. Çok nadiren punktum tıkaçlarına dahi ihtiyaç duyulan hastalar vardır.
Kuru göz sendromu için uyguladığınız tedaviden neler bekliyorsunuz?
Yaklaşık 3-6 ay bazen 1 yıla kadar uzattığımız göz yaşı tedavisi gerekebiliyor. Artık göz yaşı güncel hayatımıza okadar girdi ki… Hepimiz bilgisayar kullanıyor ve klimalı ortamlarda çalışıyoruz. Bilgisayar sendromu dediğimiz göz kapağının kapanma miktarının azalması nedeniyle , ve ortamda azalan nem, göz kuruluğu şikayetlerinin normal bireylerde bile görülmesine neden olmaktadır. Bu yüzden prezervan içermeyen ve zengin molekül içerikli göz yaşları tercih edilmelidir.
Op. Dr. Efekan COŞKUNSEVEN
Dünyagöz Hastanesi-Etiler