DÜNYADA MİLYONLARCA ÇOCUK OKUL SÜTÜ PROGRAMLARINDA HER GÜN SÜT İÇİYOR
24 Eylül Dünya Okul Sütü Günü, dünya çapında çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Türkiye kutlamalara katılan 30’u aşkın ülke arasında yer alıyor. Dünya çapında düzenlenmekte olan Okul Sütü Programları’nda okullarda süt ve süt ürünleri dağıtılıyor. Böylelikle çocukların gelişme çağında en çok ihtiyaç duydukları sütü düzenli içmeleri sağlanıyor. Ülkemizde Okul Sütü Programı 2001- 2002 ve 2002- 2003 eğitim öğretim dönemlerinde olmak üzere iki kez İstanbul, İzmir, Ankara ve Diyarbakır’da gerçekleştirildi. Programın sürekliliğinin sağlanması, sağlıklı bir neslin yetişmesi açısından büyük önem taşıyor.
23 Eylül 2008, İstanbul; 2000 yılından bu yana her Eylül ayının son Çarşamba günü 30’u aşkın ülkede Dünya Okul Sütü Günü olarak kutlanıyor. Türkiye de Dünya Okul Sütü Günü’nü kutlayan ülkeler arasında yer alıyor.
İngiltere’den Romanya’ya, Rusya’dan Portekiz’e kadar onlarca ülkede, dünya çapında düzenlenen Okul Sütü Programları’nda okullarda ücretsiz süt ve süt ürünleri dağıtılıyor. Böylelikle tüm dünyada milyonlarca öğrenci, gelişimlerini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmek için ihtiyaç duydukları sütü her gün düzenli olarak içebiliyor.
Okul Sütü Programı, süt içme alışkanlığının küçük yaşlarda kazanılmasına katkıda bulunuyor. Bu özelliği ile program, süt tüketiminin düşük seviyelerde bulunduğu ülkemiz için özel bir önem kazanıyor. Avrupa ülkelerinde kişi başına yıllık süt tüketimi ortalama 94 litre düzeyindeyken, ülkemizde bu miktar yılda 24 litre olarak gerçekleşiyor.
Türkiye’de Okul Sütü Programı iki kez düzenlendi
Okul Sütü Programı,Türkiye’de 2001-2002 ve 2002-2003 eğitim öğretim dönemlerinde olmak üzere iki kez, İstanbul, İzmir, Ankara ve Diyarbakır’da gerçekleştirildi. İlk dönemde dört ilde 1 milyon, ikinci dönemde 1 milyon 100 bin öğrenciye, her gün ücretsiz süt dağıtıldı. Programın çocukların sağlıklı beslenmelerine katkıları, yapılan anket çalışmaları ile tespit edildi.
Araştırma sonuçlarına göre program öncesinde öğrencilerde yüzde 87 olan süt içme oranı, kampanya sonrasında yüzde 98’e yükseldi. Sütü eskisine göre daha çok sevdiğini söyleyen öğrencilerin oranı yüzde 83 olarak gerçekleşti. Öğrencilerin yüzde 12’si sütü kampanyadan sonra sevmeye başladığını belirtti. Öğrencilerin yüzde 55’i Okul Sütü Programı’nda sütün yararları konusunda yeni bilgiler öğrendiklerini söyledi.
Okul Sütü Programı sağlıklı bir neslin gelişmesi açısından çok önemli
Her gün içtikleri bir bardak süt çocukların çok sayıda hastalıktan korunmasına önemli bir katkıda bulunuyor. Yapılan araştırmalar sütün de balık gibi zengin bir Omega-3 kaynağı olduğunu, her gün içilen bir bardak sütün, kalp krizini yüzde 15 oranında önlediğini ortaya koyuyor. Her gün içilen süt bağırsak kanserine yakalanma riskini de yüzde 12 oranında azaltıyor. Süt nezle ve grip gibi hastalıklardan korunmada da etkili. Günde bir bardak süt, bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlayarak, nezle ve gribe yakalanma riskini yüzde 27 azaltıyor. İngiltere’deki Manchester Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada da sütte bulunan CLA adlı yağ asidinin, metabolizmanın hızlanmasına ve kasların daha fazla çalışmasına yardımcı olduğu ortaya konuyor. Böylece süt içenlerde obezite riski azalıyor.
Sütle ilgili tüm veriler, sağlıklı bir neslin yetişmesi açısından, okula devam eden öğrencilere her gün süt ulaştırılmasının önemini ortaya koyuyor. Bu nedenle Okul Sütü Programları’na çok sayıda ülkede büyük önem veriliyor, uzun yıllardır uygulanıyor.
Dünyadan Okul Sütü Programı deneyimleri
Okul Sütü Programı Portekiz’de uzun yıllardır başarıyla uygulanıyor. 1972 yılında pilot proje şeklinde başlatılan program dahilinde 1991 yılında 1 milyon çocuğa ulaşıldı. Program sayesinde Portekiz’de yıllık kişi başına süt tüketimi 29 litreden 70 litreye yükseldi, 10 yıl içerisinde boy ortalamasında 3 cm’ye yakın artış kaydedildi. Ayrıca çocukların okula devam oranları ve zihinsel aktivitelerinde olumlu yönde belirgin değişiklikler gözlendi.
2007 yılı itibariyle İran’da Okul Sütü Programı kapsamında 12 milyonun üzerinde çocuğa ulaşıldı. Rakamlar ülkede 2001-2002 eğitim öğretim yılında 1.2 milyon öğrenci ile başlayan programın 2007 yılına kadar yaklaşık yüzde 400’lük bir büyüme gösterdiğini ortaya koyuyor. Ulusal Okul Sütü Programı, geçen 6 yılda İran süt sektörünün gelişimine 187,5 milyon litrelik bir artış katkısı sağladı. Program ile uzun vadede, yerel süt sektörünün geliştirilmesi ve sürdürülebilir bir süt endüstrisi oluşturulması amaçlanıyor.
Romanya’da Okul Sütü Programı 2002 yılında Romanya Hükümeti’nin girişimiyle başlatıldı. Program kapsamında 1 milyon öğrenciye 200 ml süt ve yanında bisküvi dağıtıldı. 2004 – 2005 eğitim öğretim yılı itibariyle, programa anasınıflarının da dahil edilmesiyle ulaşılan öğrenci sayısı 1,5 milyona yükseldi.
Avrupa Birliği ülkelerinde 30 yılı aşkın süredir uygulanıyor
Okul Sütü Programı, Avrupa Birliği ülkelerinde de, çocuk gelişiminde en önem verilen konular arasında yer alıyor. Program AB ülkelerinde 30 yılı aşkın süredir çeşitli şekillerde uygulanıyor. Birlik ülkeleri çocukların hem beslenmesine hem eğitimine katkıda bulunması, obeziteye karşı mücadelede etkili olması, çocukların gelişimi ve sağlığı için gerekli unsurları sağlamasından hareketle programın geliştirilmesine özel bir önem veriyor. Sadece 2006 – 2007 eğitim öğretim döneminde AB’ye üye 22 ülkedeki okullarda 305 bin ton süt dağıtımı gerçekleştirildi. AB’nin geçtiğimiz eğitim öğretim yılında programa ayırdığı bütçe ise 50 milyon euroyu buldu.
