ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN BULAŞICI HASTALIKLARA DİKKAT

Çocuklarda en sık görülen bulaşıcı hastalık viral üst solunum yolları hastalıklarıdır. Özellikle anaokulu, yuva ya da okula başlayan çocuklar topluma açılırken ister istemez bulaşıcı hastalıklarla karşılaşma riskleri artar. VKV Amerikan Hastanesi Pediatri Bölümü’nden Dr. Sinan Mahir Kayıran’ın çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıklardan, solunum yolu enfeksiyonları, gastroenterit, döküntülü hastalıklar ve viral hepatitlerden korunmak için yapılması gerekenlere dikakt çekiyor.

Solunum yolu enfeksiyonlari

Öksürük, burun akıntısı, hapşuruk, kulak ve boğaz ağrısı üst solunum yolu enfeksiyonu bulgularıdır. Bu tablonun çoğunda etken viral ajanlardır.. Üst solunum yolu enfeksiyonları öksürük- hapşırık esnasında havaya yayılır, çevredeki insanlar nefes alırken bu enfeksiyon ajanlarını da vücutlarına alır. Bazen vücudumuz bu mikroorganizmaların hastalık yapmasına izin vermez, bazen de hastalık oluşur. Grip aşısı korunmada faydalı olabilir. Sigara içen ortamda yaşayan çocuklar üst solunum yolu enfeksiyonlarına daha sık yakalanır, anne sütü ile beslenen çocuklar da ise üst solunum yolu enfeksiyonları daha azdır. Evde, kreşte okulda ortak el-yüz havlusu kullanılmamalı, toplu yaşanan bu ortamlar sık havalandırılmalıdır. Bazı bakteri enfeksiyonlarında da yüksek ateşle birlikte benzer semptomlar görülebilir. Halk arasında beta mikrobu olarak bilinen streptokok enfeksiyonları, böbreklerde ve kalpte iltihabi reaksiyonlar gibi tehlikeli komplikasyonlara neden olabilir. Çocukların özellikle ateşin eşlik ettiği üst solunum yolu enfeksiyonlarında doktor tarafından muayenesi gerekir. Viral enfeksiyonlarda istirahat, sıvı gıda alımının arttırılması ve semptomları azaltıcı ilaçlarla takip planlanır, bakteriyel enfeksiyon düşünüldüğünde antibiotik tedavisi gerekir.

Balgamlı öksürük, göğüste hırıltı, hızlı nefes alma, yüsek ateş alt solunum yollarında enfeksiyonu düşündürür. Bu durumda çocuğun en kısa zamanda doktor tarafından muayene edilmesi ve uygun tedavinin başlanması gerekir.

Gastroenterit

Bulantı-kusma ve sık sulu dışkılama gastroenterit tablosu bulgularıdır. Çocuklarda en sık gastoenterit etkeni viral mikroorganizmalar özellikle de rotavirüsdür. Son iki yıldır rota virüs aşısı ülkemizde de mevcut olup yenidoğan döneminden sonra yapılabilmektedir. Gastroenterit tablosunda altın kural çocuğu bol sıvı gıda ile besleyerek susuzluk gelişmesini önlemektir. Çocuk özellikle kanlı, mukuslu pis kokulu gaita yapıyorsa doktor tarafından muayene ve gaita analizi gerekir.

Döküntülü hastaliklar

Bir grup hastalık, ateş gibi nonspesifik bulgular dışında ciltte tipik döküntüler ile seyreder. Bu hastalıkların nedeni virüs ve bakteri enfeksiyonlarıdır ve toplumla temasın başladığı yaşlarda görülür. Bazı döküntülü hastalıklara karşı geliştirilen ve koruyuculuğu oldukça yüksek olan aşılar vardır. Kızamık, kızamıkçık, suçiçeği, kızıl, 5. ve 6. hastalık çocukluk döneminde sık görülen bulaşıcı özelliği olan döküntülü hastalıklardır. Bazen derideki alerjik reaksiyonlar ve böcek ısırıkları da anne baba tarafından döküntülü hastalık zannedilir. Çocuğun vücudunda döküntü görüldüğünde tanı amaçlı doktora danışmakta fayda vardır.

Viral Hepatitler

Çocukluk çağında en sık Hepatit A enfeksiyonu görülür. Ancak hepatit A aşısının yaygınlaşması sonucu hastalık görülmesinde son yıllarda belirgin azalma vardır. Bir yaşından sonra 6 ay arayla iki doz aşı yapılır. Hepatit A enfeksiyonu mikrobun ağızdan alınması sonucu vücuda yerleşir, bulantı, kusma, halsizlik dönemini ciltte sararma ve idrarı koyu renk yapma takip eder. Hastalığın ilaçla kesin tedavisi yoktur bu sebeple korunma önemlidir. Çoğu hastada istirahat ve beslenme sonucu vücut hastalığı sınırlar ancak bazen hastalık sınırlanamaz ve karaciğer yetersizliğine neden olur. Hepatit B ve C enfeksiyonları kan ve kan ürünleriyle bulaşır. Her anne adayı gebelik öncesi kendisinde kan tahlilleri yaptırmalıdır çünkü erişkinlerde B ve C hepatit taşıyıcılığı olabilmektedir. Hepatit taşıyıcısı anneden doğan bebeklerde Hepatit B ve C enfeksiyonu görülür. Taşıyıcı anneden doğan bebeğe doğar doğmaz yapılan hepatit B immunglobulin ve aşısı bebeği hastalıktan koruyabilirken hepatit C enfeksiyonundan bebeği korumak için yapabildiğimiz rutin ilaçlar yoktur. Bu bebeklerin doğum sonrası yakın takipleri yapılır.

Dr Sinan Mahir KAYIRAN
VKV Amerikan Hastanesi
Pediatri Bölümü