VAZİFE MALÜLLÜKLERİNİN NEVİLERİ İLE DERECELERİ HAKKINDA NİZAMNAME

VAZİFE MALÜLLÜKLERİNİN NEVİLERİ İLE DERECELERİ HAKKINDA NİZAMNAME

Resmi Gazete
Tarih: 15.8.1953; Sayı: 8485

Madde 1 – 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 52 nci maddesinde 6 derece olarak belirtilen vazife malüllüklerinin nevileri ilişik cetvelde gösterilmiştir.
Cetvelde gösterilenler dışında görülecek malüllüklerin hangi dereceye girecekleri Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Sağlık Kurulunca tayin olunur.
Madde 2 – 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 52 nci maddesi gereğince tanzim ve Devlet Şürasınca tetkik edilmiş olan bu Nizamname hükümleri, Resmi Gazete ile neşredildiğinin ertesi gününden başlıyarak yürürlüğe girer.
Madde 3 – Bu Nizamname hükümlerini İcra Vekilleri Heyeti yürütür.

Vazife malüllüklerinin nevileriyle derecelerini gösteren cetvel

BİRİNCİ DERECE

1 – Kendisi ve çevresindekiler için tehlikeli olup bir akıl hastanesinde devamlı bakım ve ayırmayı veya aile yanında sürekli gözetmeyi gerektirmek suretiyle başkasının yardımına ihtiyaç gösteren, tedavisi imkansız, akut veya kronik gidişli, sonradan olma (Kisbi) (Travma, enfeksiyon ve zehirlenmelerden ileri gelen) psikozlar (Akıl hastalıkları).
İhtar: Dejenereler ile familyal ve doğuştan olan psikopatiler, enterpretasyon psikozları ve perseküsyon hezeyanları, pityatik sendromlar ve bu arada histeri delilikleri, presenil ve senil akıl hastalıkları gibi tamamiyle bünyevi sebeplere ve istidada veya toksikomani ve sinistroz gibi şahsın kendi yapma ve kusuruna bağlı psikozlar vazifeyle ilgili sayılmazlar.
2 – Genel çalışma ve iş görmeye engel olan, akıl bozukluklariyle birlikte veya yatalak vaziyete getirecek derecede geçme (Mütedahil) nöbetleri veya birbiri ardınca gelen sık ve günlük konvülziyon (İhtilaç) nöbetleri gösteren büyük sara (Status epileptikus).
3 – Tedavisi imkansız ve çalışmaya tamamen engel olan, taraflardan ikisinin veya üçünün veyahut dördünün, merkezi veya muhiti sinir sistemi hastalıklarına bağlı,sekel halinde felçleri (Yatalak bırakan veya hiç olmazsa kalkmak ve yürümeye imkan vermiyen sağ ve sol kontraktürlü veya kontraktürsüz organik hemiplejli, altern hemiplejiler, üst veya alt tarafların tam dipleji veya paraplejisi, kuadripleji, aynı beden yarımında veya çapraz olarak bir kol ile birlikte bir bacağın tam felci, iki taraflı ağır beyincik sendromları, bütün taraflarda titreklik ve tutuklukla birlikte bradi – kinezi ve bradi – pisişi, taraflardan en az ikisini tam olarak işlemez duruma sokan miyopatiler veya miyelopatiler veyahut polinevrit sekelleri ve bunlara benziyen diğer ağır merkezi ve muhiti sinir sistemi arızaları).
4 – İki gözün tam körlüğüne sebep olan yahut bir veya iki gözün görme kuvvetini ancak ziya hissi derecesine düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
5 – İki gözün, tedavisi imkansız ve görme kuvvetini 1/25 dereceden (Yani iki metreden parmak sayacak dereceden), 1/100 dereceye (Yani yarım metreden parmak sayacak dereceye) kadar düşüren ve optik düzeltme yapılamıyan organik hastalıklar.
6 – Bir gözün tam körlüğü (Ziya hissi derecesinde bulunması dahil) ile diğer gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 1/25 dereceden (Yani iki metreden parmak sayacak dereceden) 1/50 dereceye (Yani bir metreden parmak sayacak dereceye) kadar düşüren tedavisi imkansız, organik hastalıklar.
7 – Genel sağlığı bozacak derecede çiğneme, konuşma ve beslenmeyi ziyadesiyle güçleştiren ağır ve tedavisi veya protezle düzeltilmesi imkansız ağız ve çene arızaları (Dudaklarla birlikte üst ve alt çenelerin ve diş kavislerinin geniş ve önemli derecede parçalanmaları, iki ekleminin (Mafsalının) düzeltilmesi kabil olmıyan ve dişler arası açıklık yarım santimetreden aşağı olup işe yaramaz halde bulunan tam ankilozu).
8 – Çalışma kabiliyetini tamamiyle kaldıran ve teneffüsün ağır ve devamlı bozukluklariyle birlikte bulunan boğaz, gırtlak, trake ve akciğerlerin düzeltilmesi ve tedavisi imkansız hastalıkları (Parçalanma, ameliyatla çıkarılma, tamamiyle tıkanma ve darlıkları).
9 – Çalışma kabiliyetini mutlak olarak kaldıran ve dolaşım yetersizliği ile birlikte bulunan, tedavi ile düzeltilemiyen, ağır ve dekonpanse (Muavazası bozulmuş) kalb (Andokard, miyokard, perikard) ve damar (Aort ve koronerler) hastalıkları.
10 – Çalışma kabiliyetini mutlak olarak kaldıran, sık sık tekrarlıyan kardiyal astma veya bronşiyal astma nöbetleri veyahut ileri derecede kronik bronşit ve anfizem sonucu husule gelen kalb yetersizlikleri,
11 – Çalışma kabiliyetini mutlak olarak kaldıran ve tedavisi kabil olmıyan akciğerlerin ilerlemiş fitizisi.
12 – Hazım cihazının (Yemek borusu, mide, barsaklar, karaciğer, pankreas) çok önemli vazife bozukluğu yaparak vücudu sürekli bir yıpranmaya götüren (Kaşeksi) tedavisi imkansız ağır hastalıkları.
13 – Penis ile testislerin tamamiyle harap olması veya yokluğu ile birlikte idrarın irade dışında devamlı akması.
14 – Hangi yükseklikten olursa olsun üç tarafın birden yokluğu (İki kol ile bir bacağın veya iki bacak ile bir kolun).
15 – Hangi yükseklikten olursa olsun iki üst tarafın yokluğu.
16 – Hangi yükseklikten olursa olsun bir üst tarafın yokluğu ile birlikte bir alt tarafın kalça ekleminden ortalama 14 santimetre aşağıya kadar yokluğu (Protez takılması imkansız).
17 – İki el baş parmaklarının metakarplariyle diğer bütün parmakların dibine kadar birlikte yokluğu.
18 – İki elin bütün parmaklarının dibinden yokluğu.
19 – İki elin baş ve işaret parmaklariyle birlikte sekiz parmağının dibine kadar yokluğu.
20 – İki bacağın tam olarak veya trohanterlerden aşağı ortalama 14 santimetreye kadar yokluğu.
21 – Çalışma kabiliyetini mutlak olarak kaldıran ve tedavisine imkan olmayan iki veya daha ziyade tarafın tam ankilozları.
22 – Laboratuvarlarda çalışanların çalışma kabiliyetlerini tamamiyle kaldıran, ağır ve ilerleyici kanserleri, müzmin radyo – dermitleri ve radyom – dermitleri, ağır ve yaygın kemik radyo – nekrozları.

İKİNCİ DERECE

23 – Hemiparezi ve hemiyanopsi ile beraber olan tromik tam afazi.
24 – İki gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 1/20 dereceye (Yani iki buçuk metreden parmak sayabilecek) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
25 – İki gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 1/12 dereceye (Yani 4 metreden parmak sayabilecek) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
26 – Bir gözün tam körlüğü veya ziya hissi derecesinde bulunması ile birlikte diğer gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 1/10 dereceye (Yani 5 metreden parmak sayabilecek) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
27 – Bir gözü hiç görmediği ve diğer gözü sağlam olduğu halde vazifeye alınanların, sağlam gözünün görme kuvvetini kaldıran veya ziya hissi derecesinde bırakan tedavisi imkansız organik hastalıklar.
28 – Tedavisi imkansız iki taraflı ileri derecede Ptozis yani üst göz kapaklarının düşüklüğü (Baş yukarıya kaldırıldığı takdirde dahi görmiye engel olmak şartiyle).
29 – Çiğneme, konuşma ve beslenmeyi önemli derecede güçleştiren, tedavi ve protezle düzeltilmesi imkansız, sert ve yumuşak kısımların geniş maddi ziyaı ile birlikte ağız ve çene arızaları (Dudakların kısmi parçalanmaları ile beraber olan veya olmıyan bütün üst çenenin veya bütün alt çenenin veya alt çene cisminin tamamiyle yokluğu, alt çenenin geniş kemik maddesi kaybı ve dişlerinin yokluğu ile birlikte pek gevşek psödartrozu, alt çenenin ağzın yarım ila bir santimetreden fazla açılmasına engel olan eski çıkığı sonucu çenelerin sıkışması).
30 – Kalb büyüklüğü ve genişlemeleriyle birlikte aşikar staz (Rüküdet) belirtileri gösteren ve tedaviden az veya çok faydalanmış olmasına rağmen sürekli bakım ve korunmayı gerektiren kronik ve ağır kalb (Andokard, miyokard, perikard) ve damar (Aort ve koronerler) hastalıkları.
31 – Laboratuvarlarda çalışanların, çalışma kabiliyetlerini tamamiyle kaldıran ve mesleki zehirlenmeler veya devamlı şualanmalardan ileri gelen ağır kan hastalıkları (Pernisiyöz anemiler, lösemiler ve benzerleri).
32 – İş görme kabiliyetine önemli derecede mani olmak şartiyle göğüs duvarında aşikar şekil bozukluğu yapan ve teneffüs ve dolaşıma zorluk veren geniş ölçüde plevra kalınlaşması veya yapışıklıkları veya ameliyat sekelleri.
33 – Umumi sağlık durumunu önemli derecede bozmak ve tedavisi imkansız olmak şartiyle ince ve kalın barsağın karnın üst veya alt tarafında bulunan geniş gaiti fistülleri (Hemen bütün barsak içi maddelerin dışarı çıkmasına yol açmak suretiyle normal defekasyonu tamamiyle veya tamama yakın kaldıran).
34 – İleri derecede ve devamlı böbrek vazifeleri yetersizliği ile birlikte diğer organlarda ihtilat yapan ağır nefropatiler.
35 – Üretra (İhlil) arka kısmının mesane fistülüne ve mesane ve böbreğin ağır enfeksiyonlarına sebep olan veya enfeksiyonla birlikte perineal fistüllere yol açan düzeltilmesi imkansız tıkanma ve darlıkları.
36 – Boyunda apse ve fistüllerle müterafik mal dö pot.
37 – Çalışma ve iş görme kabiliyetlerini tamamiyle kaldıran bütün omurga eklemlerinin devamlı ve tam ankilozu (Ağır sipondiloz ve ağır spondilitler).
38 – Boyun veya sırt veyahut bel omurgasının kırık veya çıkıkları neticesi dört taraflı parezi veya aşikar yürüyüş ve işeme bozukluğu ile birlikte bulunan ağır vakalar.
39 – Sağ üst tarafın omuz ekleminden kürek kemiği ile birlikte veya bu kemiğe dokunmadan çıkarılması veya yokluğu.
40 – Sol üst tarafın omuz ekleminden kürek kemiği ile birlikte veya bu kemiğe dokunmadan çıkarılması.
41 – Sağ üst tarafın ve solak ise sol üst tarafın omuz ile dirsek arasından kesilmesi.
42 – Sağ üst tarafın ve solak ise sol üst tarafın dirsek ekleminden çıkarılması.
43 – Sağ üst tarafın ve solak ise sol üst tarafın dirsek ile bilek arasından kesilmesi.
44 – Sağ elin ve solak ise sol elin bilekten çıkarılması.
45 – İki elin baş parmaklarının metakarplariyle birlikte ve aynı zamanda işaret parmaklarının metakarplariyle veya metakarpsız olarak yokluğu.
46 – İki elin baş parmaklariyle birlikte işaret parmaklarının dibine kadar yokluğu.
47 – İki el baş parmaklarının metakarplariyle birlikte ve aynı zamanda bu ellerin herhangi üç veya dört parmağının dibine kadar yokluğu (Baş parmakların metakarplariyle birlikte iki elde beş veya altı parmak eksik olacak,baş parmaklar bu sayı içine girer).
48 – İki taraflı omuz veya iki taraflı dirsek ekleminin bu eklemlerin vazifelerini tamamiyle kaldıran, tedavisi imkansız, yerine konmıyan eski çıkıkları veya tam gevşekliği, veyahut tam ankilozları.
49 – Bir bacağın kalça ekleminden çıkarılması (Kokso – femüral dezartikülasyon).
50 – Bir bacağın protez tatbikı kabil olmıyacak şekilde trohanter altından ortalama 14 santimetreye kadar yokluğu (Trohanterler arası, trohanter altı kesilmeleri).
51 – İki bacağın protez tatbikı kabil olacak surette trohanter altından 14 santimetreden daha aşağıdan yokluğu.
52 – İki kalça ekleminin birden hareketini kaldıran tam ankilozu.
53 – Kalça kemiğinin (Havsalanın) felçleri ve işeme bozukluklariyle birlikte ağır kırık sekelleri (Uyluklarda hissi ve hareki zaaf, atrofi, idrar tutukluğu veya devamlı akması, mesane veya üretra fistülleri).

ÜÇÜNCÜ DERECE

54 – Hareki ve hissi bozukluklarla beraber olmıyan tromatik tam afazi.
55 – Zamanla artan ve iş görme kabiliyetini ileri derecede bozan ve tedavisi mümkün olmıyan metabolizma ve iç salgı bezlerinin hastalıkları.
56 – İki gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 1/10 dereceye (Yani 5 metreden parmak sayabilecek dereceye) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
57 – Bir gözün görmesini tamamiyle kaldıran (Ziya hissi dahil) ve diğer gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 2,5/10 dereceye (Yani 12,5 metreden parmak sayacak dereceye) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
58 – Bir gözde tam körlük yapan (Ziya hissi dahil) ve diğer gözde muhiti görme alanını daraltarak yarıya yakın bir hadde düşüren organik hastalıklar.
59 – Büyük damarların veya hayati önemi olan arterlerin tedavi ve ameliyatı mümkün olmıyan, mühim vazife bozukluğu yapan yaygın anevrizmaları veya geniş arteriyo – venöz anevrizmaları.
60 – Yaralanma neticesi akciğer, karaciğer, kalp, kafatası ve beyin ve benzeri gibi önemli iç organların içinde kalarak bu organlarda aşikar vazife bozukluğu yapan ve ameliyatla çıkarılması imkansız olan yabancı cisimler.
61 – Dil, trake ve anüs gibi mühim organlardan birinin felci.
62 – Göğüs duvarında şekil bozukluğu yapan ve iş görmiye oldukça engel olan, teneffüs ve dolaşımda müşkülat husule getirebilen plevra kalınlaşmaları veya iltisakları veya ameliyat sekelleri.
63 – Çalışma kabiliyetini önemli derecede bozan ve tedavi ile gerilemesi az umulan teneffüs organlarının (Gırtlak, akciğerler, plevra) ağır tüberkülozları.
64 – Karın organlarının vazifelerini önemli derecede bozan peritonitlerin yapışma sekelleri veya plastik periton tüberkülozu veyahut iki taraflı böbrek tüberkülozu.
65 – Hazım cihazının (Yemek borusu, mide, barsaklar, karaciğer ve pankreasın), tam tedavisi imkansız ve önemli vazife bozukluğu yaparak beslenmeyi ileri derecede bozan hastalıkları.
66 – Normal yoldan defekasyonun tamamiyle kalkmasiyle birlikte artifisiyel (Kontr – natür) anüs.
67 – Kalb ve diğer organların bozukluğuna sebep olan iki taraflı orta derecede böbrek yetersizliği ile birlikte kronik ve tedavisi imkansız nefritler.
68 – Testislerin sperm nakil kanalları ve prostatla birlikte husule gelen ve önemli vazife bozukluğu yapan harabiyeti.
69 – Sırt veya bel bölgesinde apse veya fistüllerle müterafik mal dö pot (Dorsal veya lomber omurgalarının komplikasyonlu tüberküloz iltihabı).
70 – Sol üst tarafın omuzla dirsek arasından kesilmesi.
71 – Sol üst tarafından dirsek ekleminden çıkarılması (Dezartikülasyon).
72 – Sol üst tarafın dirsekle bilek arasından kesilmesi.
73 – Bisepsin faaliyetini zayi etmesi şartiyle sol elin bilekten çıkarılması.
74 – Sağ el baş parmağının ve solak ise sol el baş parmağının metakarpı ile diğer bütün parmakların dibine kadar yokluğu.
75 – Sağ el ve solak ise sol el baş parmağı hiç hareket etmediği halde son dört parmağının metakarplariyle birlikte yokluğu.
76 – Sağ el ve solak ise sol el baş ve işaret parmağının tam hareketsizliği ile beraber son üç parmağının metakarplariyle birlikte yokluğu.
77 – İki el baş parmaklarının dibine kadar yokluğu ile birlikte bu ellerin herhangi üç veya dört parmağının dibine kadar yokluğu (İşaret parmakları hariç, iki elde baş parmakla birlikte hepsi beş veya altı parmak eksik olacak).
78 – İki el baş parmaklarının metakarplariyle birlikte yokluğu.
79 – İki elin baş parmaklarının dibine kadar ve diğer bütün parmaklarının ikişer falanjlarının (Selamilerinin) yokluğu.
80 – İki el bileği eklemlerinin vazifelerini tamamiyle kaldıran, tedavisi imkansız, yerine konmıyan eski çıkıkları veya tam gevşekliği veyahut tam ankilozları.
81 – Bir bacağın protez tatbikı mümkün olacak surette trohanterden 14 santimetreden aşağısının yokluğu veya bacağın dizden dezartikülasyonu.
82 – Bir kalça ekleninin kötü vaziyette ve kullanılmasına elverişli olmıyacak şekilde ve fleksiyon, addüksiyon, abdüksiyon veya rotasyon hallerinde tam ankilozu.
83 – İki ayağın tam yokluğu (Malleolüsler üstünden ve tibya – fibula alt uçlarından Siyme ampütasyonu, ayak bileğinden yani tibyo – tarsiyen dezartikülasyonu, kalkaneumun arka kısmı hariç ayağın Progoff ameliyatiyle ampütasyonu).
84 – Bir kalçanın vazifesini tamamiyle kaldıran psödartrozu yani yalancı eklemi (Hanche – ballant = sallanan kalça).
85 – Bir tarafta kalça eklemi ile birlikte diz ekleminin kemiklerinin veya yumuşak kısımlarının harap ve zayi olması neticesi bu eklemlerin hareket kabiliyetlerini tamamen kaldıran gevşeklikleri.
86 – İki bacakta aşikar hareket bozukluğu yaparak adi yürüyüşü ileri derecede bozacak şekilde adelelerin mühim atrofisi ve veterlerin önemli harabiyeti ile birlikte biçimsiz büzülme ve kasılmaları.
87 – Bir bacağın vazifesini yok hükmünde bırakan kırık veya çıkık sekeli yahut yaralanma neticesi veya ameliyat sebebiyle, altı santimetreden yukarı adale atrofileri ve 10 santimetreden yukarı bacak kısalığı.

DÖRDÜNCÜ DERECE

88 – Kendisi ve çevresindekiler için büyük bir tehlike göstermeyip arasıra bir akıl hastahanesinde bakım ve ayırmayı veya aile yanında kısmi gözetmeyi gerektiren ve şahsı yarı şuurlu durumda bulundurarak sosyal kabiliyet ve yaşama şartlarını önemli derecede bozan tedavisi imkansız, bazan akut pusseler gösteren sübakut veya kronik gidişli, sonradan olma Travma, enfeksiyon, zehirlenmelerden ileri gelen) psikozlar veya psikonevrozlar (Akıl hastalıkları).
İhtar: Dejenereler ile familyal ve doğuştan olan psikopatiler, enterpretasyon psikozları ve perseküsyon hezeyanları, pityatik sendromlar ve bu arada histeri delilikleri,presenil ve senli akıl hastalıkları gibi tamamiyle bünyevi sebepler ve istidada veya toksikomani ve sinistroz gibi şahsın kendi yapma ve kusuruna bağlı psikoz veya psikonevrozlar vazifeyle ilgili sayılmazlar.
89 – İş görme kabiliyetini önemli derecede bozan, en az ayda bir veya iki defa gelen ve az ruhi bozukluklarla birlikte konvülziyonlu büyük sara nöbetleri, haftada bir kaç defa gelen ve az çok ruhi bozukluklarla müterafık olan pöti maller, haftada bir çok defa gelen vücudun bir kısmına veya yüz, kol, bacak adeleleri yerleşen Jakson saraları.
90 – Travma,enfeksiyon veya toksik sebeplerle husule gelen çalışma kabiliyetini önemli derecede bozan,tedavisi imkansız, merkezi veya muhiti sinir sistemi hastalıklarına bağlı sekel halinde felçler (Hasta tarafların hareketlerini yarı ve yarıdan fazla nispette kaldıran sağ ve sol hemiparezi, altern hemipareziler, üst veya alt tarafların iş görme veya istinatsız yürüyüşe önemli derecede zorlukla imkan veren dipleji veya paraplejiler veyahut kuadriplejiler, aynı beden yarımında veya çapraz olarak bir kol ile bir bacağın aşikar parazisi, statik ve kinetik muvazene bozuklukları yapan iki taraflı veya bir taraflı orta derecede beyincik sendromları veya aynı vasıfta post ansefalitik ve post travmatik parkensonizm, taraflardan en az ikisinin yarı yarıya çalışamaz hale sokan miyopatiler veya miyelopatiler veyahut polinevrit sekkeleri, bir üst veya alt tarafta şekil bozukluğu ve ileri derecede atrofi yaparak o tarafın çalışma kabiliyetini bırakmamış muhiti sinir hastalıkları neticesi ağır vazomotör bozukluklar ve kozalji ile birlikte bir kol veya bacağın tam felci).
91 – Sansoryel afazi ile birlikte bulunmayan tromatik tam motris afazi (Anartri).
92 – Travma veya ameliyat neticesi kafatasının, dura mater pülzasyonları ve beyin prolapsüsü (Öksürükle dışarı fırlamalar) ve az çok sübjektif asabi arızalarla birlikte iki kemik safihasının oldukça geniş gediği (8 santimetre kare veya daha yukarı iki safiha yokluğu).
93 – Zamanla artan ve çalışma kabiliyetini orta derecede bozan ve tedavisi imkansız metabolizma ve iç salgı bezlerinin hastalıkları.
94 – İki gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 2,5/10 dereceye (Yani 12,5 metreden parmak sayacak dereceye) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
95 – Bir gözün görmesini tamamen kaldıran (Ziya hissi dahil) ve diğer gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 5/10 (Dahil) kadar düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
96- Bir gözü hiç görmediği ve diğer gözü tam sağlam olduğu halde vazifeye alınanlardan sağlam gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra yarıya düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
97 – Etrafındaki sert ve yumuşak kısımlariyle birlikte bir gözün kaybolması (Göz kapakları ve göz evinin ameliyatla düzeltilmesini ve protez takılmasını imkansız kılacak ve yakınındaki bölgelerin faaliyeti üzerine tesir yapacak şekilde harap olması).
98 – İki göz yuvarlağının motör adelelerinin tam felci.
99 – Tedavisi imkansız iki taraflı ptozis (Düz bakışta iki gözün bebekleri örtülüyor ve önünü görebilmek için devamlı olarak başı yukarıya kaldırmaya zorluyorsa).
100 – Tedavisi imkansız ve görmeye zarar verecek ihtilatlar yapan iki taraflı lagoftalmi (Fasiyalis felci sekelinden dolayı göz kapaklarının kapanmaması).
101 – İki gözün periferik görme alanının yarısının yokluğu (Bitemporal hemiyanopsi).
102 – İki kulağın tedavisi imkansız tam sağırlığı.
103 – Bir veya iki kulakta akıntı ve labirent ihtilatı neticesi önemli derecede ve devamlı baş dönmeleri ve muvazene bozuklukları ile beraber olan,tedavisi imkansız iki taraflı tam sağırlık. (Yüksek sesi veya bağırma sesini kulak dibi veya kulak kepçesi civarından duymak şartiyle meniyer “meniere” sendromu.)
104 – Çiğneme, konuşma ve beslenmeye büyük güçlük veren, tedavi ve protez düzeltilmesi imkansız, sert ve yumuşak kısımların kısmi maddi ziyaı ile beraber olan ağız ve çene arızaları (Üst çenenin yarısının yokluğu, alt çenenin yarısının yokluğu, üst çene ile birlikte alt çenenin kısmi maddi ziyaı, dişlerin bir kısmının yokluğu ile birlikte üst veya alt çene kırıkları, parçalanmaları veya
psödartrozu = yalancı eklemi).
105 – Önemli vazife bozukluğu yapan boğaz, yemek borusu,gırtlak ve trakenin ameliyatla düzeltilmesi ve tedavisi imkansız devamlı darlıkları veya devamlı fistülleri (İltihaplar veya maddi harabiyetlerden ileri gelen darlıklar, urumsu şişlikler, devamlı kanül taşımayı gerektiren trakeotomi, ameliyatla çıkartılmalar ve benzerleri.)
106 – Dilin konuşma, çiğneme ve yutmada büyük zorluk husule getiren harabiyeti.
107 – Kalb büyüklüğü ve genişlemeleriyle birlikte az çok staz belirtileri gösteren ve biraz yetersizlik işaretleri bulunan ve hafif işlerde çalışmayı oldukça müsaade eden kronik ve organik kalb (Andokard, miyokard, perikard) ve damar (Aort, koronerler ve diğer geniş vasküller leziyonlar) hastalıkları.
108 – Çalışmıya önemli derecede engel olan, ağır teneffüs bozukluğu ve asmatiform nöbetlerle veya ileri derecede anfizemle birlikte bulunan tedavisi imkansız ağır, kronik bronşit veya geniş ve ilerleyici bronşektazi.
109 – Bir böbreğin çıkarılması (Nefrektomi) veya laboratuvar ve klinikçe sabit olan bir böbrek vazifesinin tam yokluğu (Tromatik iltihabı böbrek afetleri, toksit istihaleler ve urumsu teşekküller, önemli ihtilatlı ren mobil, fistül ve böbreği vazifeden alıkoyan şekil değiştirmeleri).
110 – Az çok yetersizlik ile birlikte iki taraflı müzmin ve tedavisi imkansız nefritler, böbrek sklerozları veya istihaleleri.
111 – Tedavisi ve ameliyatla düzeltilmesi imkansız devamlı mesane fistülü (Mesanenin tromatik yırtılması, mesane rezeksiyonu neticesi idrarın devamlı sızma ve akması).
112 – Felçten mütevellit idrar kaçırma veya idrar tutukluğu (Bacaklarda hareki ve trofik bozukluklar, perineal ve jenital organlarda anestezilerle birlikte tromatik veya tazyikten ileri gelen “cauda eguinda” sendromu, tedavisi imkansız tromatik iltihabı veya toksit diğer mesane muassırası “sfenkteri” felçleri).
113 – Boyunun tam fleksiyon, tam ekstansiyon veya tam rotasyon halinde tedavi ve düzeltilmesi imkansız tutukluğu (Tortikolisler).
114 – Boyunda ihtilatsız mal dö pot.
115 – Boyun ile birlikte olarak veya olmıyarak bütün omurgayı (Sırt ve bel omurlarını) ilgilendiren aşikar deformasyon (Kifoskolyoz) ve paretik arazlar gösteren spondiloz ve spondilitler.
116 – Boyun veya sırt veya bel omurgasının kırık veya çıkıkları veya çökmeleri neticesi şekil bozukluğu (Kifo – skolyoz) ile birlikte orta derecede paretik arazlar ve refleks bozuklukları yapan arızaları.
117 – Vazife bakımından bir üst veya bir alt tarafı yok hükmünde bırakan ve tedavisine imkan olmıyan, sert ve yumuşak kısımların harabiyeti veya bütün eklemlerinin ankilozu ile birlikte müzmin artritleri.
118 – Bir üst veya alt tarafın büyük eklemlerinden birinin, tarafın hareketlerini önemli derecede bozan ve kısan artriti (Omuz veya dirsek veya kalça veyahut dizde büyük ankilozan tümör blanş).
119 – Sol üst tarafın dirsekle bilek arasından kesilmesi.
120 – Sol bisepsin faaliyetinde bozukluk olmadığı halde sol elin bilekten çıkarılması (Dezartikülasyon).
121 – Sağ elin ve solak ise sol elin bütün parmaklarının dibine kadar yokluğu.
122 – Sağ el ve solak ise sol el baş parmağının metakarpı ile birlikte ve işaret parmağı ve diğer parmaklardan birinin dibine kadar yokluğu.
123 – Sağ el ve solak ise sol el baş parmağının metakarpı ile beraber işaret parmağının metakarpının veya dibine kadar yokluğu.
124 – Sağ el ve solak ise sol el baş parmağının metakarpı ile birlikte, işaret parmağı hariç, geri kalan üç parmağının veya ikisinin dibine kadar yokluğu.
125 – Sağ elin ve solak ise sol elin baş parmağı hiç hareket etmediği halde son dört parmağının metakarplariyle birlikte yokluğu.
126 – Sağ elin ve solak ise sol elin baş parmağı sağlam olduğu halde son dört parmağının metakarplariyle birlikte yokluğu.
127 – Sol el baş parmağının metakarpı ile birlikte bütün parmaklarının dibine kadar yokluğu.
128 – Sol elin baş parmağı hiç hareket etmediği halde son dört parmağının metakarplariyle birlikte yokluğu.
129 – Sol elin baş ve işaret parmağının tam hareketsizliği ile beraber son üç parmağının metakarplariyle birlikte yokluğu.
130 – İki el baş parmağının dibine kadar yokluğu.
131 – İki el baş parmağının birer ve geri kalan parmakların ikişer falanjının yokluğu.
132 – Sağ elin ve solak ise sol elin bütün parmaklarının tam hareketsizliği (Tam sertlik veya ankiloz).
133 – Sağ omuz ve solak ise sol omuz ekleminin kürek kemiğinin harabiyeti veya hareketsizliği ile birlikte tam ankilozu.
134 – Sağ omuz ve solak ise sol omuz ekleminin kemik maddesinin geniş harabiyeti veya yokluğu ile birlikte yalancı eklemi (Psödartroz) veya tam gevşekliği (Epaule ballant = sallanan omuz).
135 – Sağ dirsek ve solak ise sol dirsek ekleninin kemik maddesinin geniş harabiyeti veya yokluğu ile birlikte psödartrozu veya tam gevşekliği (coude ballant = sallanan dirsek).
136 – Sağ el bilek ekleminin ve solak ise sol el bilek ekleminin iyi hareket etmemesi ile birlikte kötü bir vaziyette ve kullanılmasına elverişli olmıyan bir durumda tam ankilozu (Tam fleksiyon ve Süpinasyon, tam fleksiyon ve pronasyon, tam ekstansiyon ve süpinasyon, tam ekstansiyon ve pronasyon halinde).
137 – Bir bacağın dizden (Tibyanın kondilüs eksternüs) altı santimetre aşağısından yokluğu (Baldırın “sakın” 1/3 üst kısmından ampütasyonu).
138 – Bir uyluk (Fahiz = femur) kemiğinin maddi kemik ziyaı ile birlikte psödartrozu (Femur ballant = sallanan uyluk).
139 – Bir taraf diz ekleminin tedavisi ve düzeltilmesi imkansız, 145 dereceden aşağı fleksiyon halinde tam ankilozu veya diz bükük olmakla beraber baldırın varus veya valgus halinde bacak mihverinden ayrılması.
140 – Bir bacağın vazifesini önemli derecede bozan kırık veya çıkık sekeli veyahut yaralanma neticesi veya ameliyat sebebiyle, tarafın zafı ve eklem sertlikleri ve adeli veteri büzülmeleri ile birlikte altı santimetreden yukarı adele atrofisi ile beraber 6 ila 10 santimetre arasında kısalığı.
141 – İki ayağın kısmi yokluğu (Ricard’ın tibyo – kalkaneum arasından yani astragal altından ampütasyonu, chopart’ın tarslar ortasından dezartikülasyonu, Lisfranc’ın tars ve metatars arasından dezartikülasyonu).
142 – Mabazi hüfrenin (Fossa Poplitea) baldırın 90 dereceden fazla ekstansiyonuna imkan vermiyen ve dizin devamlı olarak bükük tutulmasına sebep olan tedavisi ile düzeltilmesi imkansız büyük nedbeleri.

BEŞİNCİ DERECE

143 – Bir tarafın hareki ve hissi vezifesini yarıdan fazla kaldıran önemli bir veya birkaç sinirin birlikte tam felci ve bu vasıftaki dafire (Pleksus) felçleri, radikülitler veya nevrit sekelleri veya nevrit nevralji ve kozaljiler (Bir kolda Erb tipinde yukarı radiküler felç, klumpke tipinde aşağı radiküler felç, medyanus sinirinin adelelerde felci veya kozaljilerle birlikte olarak el bileği hizasında felci, radyalis sinirinin triseps kolu üstünde felci, medyanus ve ulnaris sinirlerinin birlikte felci, bir bacakta femuralis sinirin felci, siyatik sinirin kozalji ve retraksiyon ve trofik bozukluklarla birlikte felci veya nevrit sekelleri).
144 – Travma veya ameliyat neticesi kafatasında dura mater pülzasyonları ve beyin prolapsüsü ile ve az çok sübjektif asabi arazlarla birlikte iki kemik safihasının protez tatbikı kabil orta derecede gediği (İki kemik safihasının birlikte 5 ila 7 santimetre kare yokluğu).
145 – Zamanla artan ve iş görme kabiliyetini hafif derecede bozan ve tedavisi imkansız metabolizma ve iç salgı bezlerinin hastalıkları.
146 – İki gözün görme kuvvetini optik düzeltmeden sonra 5/10 (Yani yarı yarıya) düşüren tedavisi imkansız organik hastalıklar.
147 – Bir gözün protez tatbikı kabil olacak şekilde çıkarılması (Enükleasyon) veya tam atrofisi veya harabiyeti neticesi tam körlüğü.
148 – İki gözde tedavisi imkansız ve görmiye zarar verecek büyük ihtilatlar yapmamış aşikar lagoftalmi (Yani Fasiyalis felci sekeli dolayısiyle iki göz kapağının kapanmaması).
149 – İki gözde göz yuvarlağının hareketlerini normalin 1/3 derecesine düşüren motör adelelerin felci (Oftalmoplejiler) veya göz kapakları ile göz yuvarlakları arasında bu vasıftaki iltisaklar (Tedavisi imkansız senblafaron).
150 – İki gözde kemiklere zarar verecek kadar ihtilat yapan ve görüş keskinliğini aşikar derecede bozan, tedavisi imkansız göz yaşı bezi fistülleri ve gözyaşı kanalları afetleri.
151 – Yüksek veya bağırma sesini kulak kepçesi civarından duyacak kadar iki kulakta tedavisi imkansız sağırlık.
152 – Tedavisi imkansız kolesteatun ve kemik iltihabı ile birlikte cerahatlı kulak akıntıları gösteren iki taraflı orta derecede sağırlık (Yani yüksek sesi 30 ve fısıltıyı 5 santimetreden duyacak kadar sağırlık).
153 – İşitmeyi tamamiyle kaldıracak derecede iki taraflı dış kulak harabiyeti.
154 – Gıda alma, çiğneme ve konuşmada önemli derecede vazife bozukluğu yapan çirkin nedbeleşme ile birlikte yanakların geniş harabiyeti.
155 – Yüzün şekil ve çizgilerini önemli derecede bozan ve yüze çirkin bir görünüş veren geniş, derin, yapışık ve buruşuk nedbeler.
156 – Burnun kemik ve kıkırdak kısımlarının önemli harabiyeti ile birlikte şekil bozukluğu, burun deliklerinin, teneffüsü ileri derecede bozan daralmalarla birlikte harabiyeti.
157 – Gırtlak darlığı veya tromatik felçleri neticesi devamlı afoni ve aşikar dispine.
158 – Yaralanma neticesi bir üst veya alt tarafı sakat ve işlemez halde bırakan tedavi ve ameliyatı imkansız, hayatı tehdit etmiyen, yaygın anevrizma veya geniş arteryo – venöz anevrizmalar.
159 – İki taraflı testis yokluğu, tamamiyle harabiyeti veya tedavisi imkansız harabiyet ve fistülleri.
160 – Penisin idrar kanalında fistül teşekkülüne veya devamlı kısmi idrar tutulmasına yol açan önemli harabiyeti veya bu ihtilatları yapan yokluğu.
161 – Dalağın çıkarılması.
162 – Boyun veya sırt veya bel omurgasının, herhangi bir bölgesinin kırık veya çıkıkları yahut çökme ve kaymaları neticesi az çok şekil bozukluğu (Kifo -skolyoz) ile birlikte hafif tazyik arazları veren (Medüller veya radiküler) devamlı ankilozları.
163 – Omurgada aşikar şekil bozukluğu ve hareket azlığı yapan spondiloz ve spondilitler.
164 – İki bacağın alt kısımlarının büyük şişlikler ve ödemleriyle birlikte bacak hareketlerini (Ayakta duruş ve yürüyüşün ancak istinatla mümkün olması şartiyle) önemli derecede güçleştiren, tedavisi imkansız elefantiyazisleri, ağır ülserasyonlu flebit sekelleri ve bu vasıftaki inatçı, nüküslü ve geniş baldır karhaları.
165 – Kol veya bacaklardan birinde veya ikisinde veyahut kalça (Havsala) ve omurgada önemli vazife bozukluğu yapan, tedavisi imkansız, müzmin ve ihtilatlı osteo – miyelitler, bu vasıftaki osteo – periyostitler veya osteo – prozlar veya osteolizler.
166 – Laboratuvarlarda çalışanların çalışma kabiliyetini kısmen bozan ve hayatı tehdit etmiyen mesleki zehirlenmelerden veya devamlı şualanmalardan ileri gelen kan hastalıkları (Ağır anemiler, müzmin lösemiler ve benzerleri) veyahut müzmin radyo – dermitleri ve müzmin radyum – dermitleri ve kemik radyo-nekrozları.