ULUSLARARASI SAĞLIK KURULUŞLARI

Doç. Dr. Haydar SUR
GİRİŞ
Sağlık alanında uluslararası işbirliği yapma ihtiyacı ilk kez 19.yüzyılın başında Avrupa kıtasındaki kolera salgınları nedeniyle ortaya çıkmıştır.
Paris’te 23 Temmuz 1851’de yapılan I. Uluslararası Sağlık Konferansına 12 ülke katılmış, toplantılar sonunda 137 maddelik bir Uluslararası Sağlık Yönetmeliği yayımlanmıştır.
Ondokuzuncu yüzyıl sonuna kadar toplam 12 kez düzenlenen bu konferansların üçüncüsü 1866’da İstanbul’da yapılmıştır. Bu konferanslarda üzerinde durulan başlıca konular, Avrupa’yı kolera, veba gibi bulaşıcı hastalıklara karşı korumak ve bu hastalıklar yüzünden ticaret ve ulaşmda görülen engelleri ortadan kaldırmaktır.
Daha sonra 1902 yılında, Washington’da Tüm Amerika Sağlık Örgütü (Pan American Health Organization – PAHO) kurulmuştur. Bu kuruluş, 1949’da Dünya Sağlık Örgütü ile birleşmiştir. Bu örgütün de başlıca amacı, ticaret sırasında bulaşıcı hastalıkların ülkeler arasında yayılımına karşı önlemler almaktır.
1907 yılında Roma’da 9’u Avrupalı, 12 üyenin girişimi ile merkezi Paris’te olan Uluslararası Halk Sağlığı Bürosu kurulmuştur. Bu kuruluşların yanısıra Bölgesel faaliyet gösteren bazı kuruluşlar da bulunmaktadır. Bunların arasında kayda değer olanlar, 1839 yılında padişahın onayı ile kurulan İstanbul Üst Sağlık Konseyi(Council Superiur de Sante de Constantinople), Tanca Sağlık Konseyi (1840), İskenderiye Sağlık Konseyi (1843) ile Tahran Sağlık Konseyi’dir (1864).
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ):
İkinci Dünya Savaşının bitiminde 1945 yılında San Francisco’da toplanan Birleşmiş Milletler konferansında, Birleşmiş Milletler Örgütü’nün kuruluşu tartışılırken Çin ve Brezilya delegelerince uluslararası bir sağlık örgütü kurulması önerilmiştir. 16 Haziran 1946’da New York’ta toplanan Birleşmiş Milletlere üye temsilciler (51 ülke), FAO, ILO, UNESCO, OIHP, PAHO, Kızılhaç Örgütü, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu ve Rockfeller Vakfı gözlemcilerinin çabaları ile Dünya Sağlık Örgütü Anayasası oluşturulmuştur.
Hazırlıklar 7 Nisan 1948’de tamamlanmış ve ilk genel kurul 24 Haziran 1948’de 53 ülkenin katılımı ile Cenevre’de toplanmıştır. İlk genel müdür olarak Kanada’lı Dr.Brock CHISHOLM seçilmiş, genel merkez olarak Cenevre uygun bulunmuştur. Daha sonra örgüte bağlı olarak Doğu Akdeniz, Batı Pasifik, Güneydoğu Asya, Afrika, Amerika ve Avrupa Bölge ofisleri oluşturulmuştur.
DSÖ’nün Anayasasının girişinde şu ifadeler yer almaktadır:
“Birleşmiş Milletler Beyannamesine uygun olarak bu Anayasaya bağlı olan devletler, tüm milletin mutluluğu, ahenkli ilişkileri ve emniyeti için aşağıdaki ilkelerin temel olduğunu ifade ederler:
-Sağlık, sadece hastalık ya da sakatlığın olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyi olma halidir.
-Erişilebilecek en yüksek düzeyde sağlıktan istifade etmek, ırk, din, politik inanç, ekonomik ve sosyal koşullar gözetmeksizin her insanın temel haklarından biridir.
-Tüm milletlerin sağlığı barış ve güvenliğe ulaşmak için temel öge olup, bireyler ve devletler arasındaki tam işbirliğine bağlıdır.
-Herhangi bir devletin sağlığın gelişimi ve korunması yönünden elde ettiği başarı herkes için değerlidir.
-Değişik ülkelerde sağlığın gelişmesi ve hastalıkların, özellikle bulaşıcı hastalıkların kontrolünde görülen eşitsizlik ortak bir tehlikedir.
-Çocukların sağlıklı olarak gelişmesi temel bir önem taşır, her gün değişen bir çevre ile uyumlu yaşama yeteneği bu gelişim için gereklidir.
-Sağlığa tam anlamıyla ulaşmak için tıp, psikoloji ve ilgili bilgi imkanlarının tüm milletlere ulaştırılması gereklidir.
-Halk sağlığı düzeyinin geliştirilmesi için halkın bu konuda aydınlatılması ve aktif işbirliğinin sağlanması büyük önem taşır.
-Hükümetler kendi halklarının sağlığından sorumludur ve bunu korumak geliştirmek için yeterli sağlık ve sosyal önlemleri alırlar .”

Dünya Sağlık Örgütü’nün üç organı vardır:
-Dünya Sağlık Örgütü Asamblesi (Genel Kurul)
-Yönetim Kurulu
-Sekreterya (Genel Merkez, Bölge Ofisleri ve Ülke Temsilcilikleri)
Dünya Sağlık Asamblesi (Genel Kurul):
Üye devletlerin temsilcilerinden oluşan asamble, yılda bir kez Mayıs ayında İsviçre’nin Cenevre kentinde toplanır.
En yetkili organ olan asamblenin başlıca görevleri şunlardır:
-Örgütün politikasını saptamak,
-Yönetim Kuruluna üye verecek ülkeleri seçmek,
-Genel Müdürü seçmek,
-Örgütün mali politikasını denetlemek,
-Bütçeyi gözden geçirip onaylamak,
-Örgütün çalışması için gerekli olabilecek komisyonları kurmak.
Asamble, örgüt adına sağlık alanında sözleşmeler ve anlaşmalar yapabilir, uluslararası standartlar ve kurallar belirleyebilir.
Yönetim Kurulu:
Genel Kurulca üç yıl için seçilen 30 üye ülke temsilcisinden oluşur. Her yıl bunların üçte biri yenilenir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir. Kurul yılda en az iki kez toplanır.
Yönetim Kurulunun başlıca görevleri şunlardır:
– Asamblenin yürütme organı olarak alınan kararların yerine getirilmesini sağlamak,

– Asamblenin gündemini saptamak ve yıllık çalışma planı sunmak, uygun gördüğü konularda öneride bulunmak,
-Acil önlem gerektiren durumlarda örgütün görev ve mali imkan sınırları dahilinde hareket etmek,
-Asamble tarafından kendisine verilen her türlü görevi yapmak,
-Genel müdürün önerisi üzerine gerek duyulan çeşitli komisyonları kurmak.
Sekreterya:
Sekreterya Genel Müdürün başkanlığında, örgütün gerekli gördüğü teknik ve idari personelden oluşur. Genel Müdür, Asamblenin, Yönetim Kurulunun, Örgütün tüm komisyon ve komitelerinin, örgüt tarafından hazırlanan konferansların doğal sekreteridir. Bu yetkilerini vekalet yoluyla başkalarına devredebilir.

Sekreterya personeli, asamble tarafından kabul edilen personel tüzüğüne uygun olarak, Genel Müdür tarafından atanır. Atama sırasında dikkat edilen başlıca noktalar, personel etkinliğinin, dürüstlüğünün ve uluslararası karakterinin en üst düzeyde olmasını ve olabildiğince geniş bir coğrafi alandan seçim yapılmasını sağlamaktır.
Konferanslar:
Asamble veya yönetim kurulu, örgütün yetkisi içinde herhangi bir konu hakkında yerel, genel, teknik veya özel konferanslar düzenleyebilir, bu tip konferanslarda uluslararası örgütlerin, hükümet ya da hükümet dışı kuruluşların temsil edilmesini sağlayabilir.
Bölgesel Düzenlemeler:
Bir bölgesel örgütün kurulacağı coğrafi alanlar asamble tarafından belirlenir, üye ülkelerin çoğunluğunun isteği ile bölge örgütleri kurulur, herhangi bir bölgede birden fazla örgüt olamaz. Bölge örgütleri DSÖ’nün ayrılmaz birer parçası olup, bir Bölge Komitesi ile Bölge Ofisinden oluşur.
Bölge Komiteleri, o bölgedeki üye ülke temsilcileri ile ortak üyelerin temsilcilerinden oluşur. Bölge Komiteleri kendi iç tüzüklerini hazırlar, kabul eder ve buna uygun çalışırlar.

Başlıca görevleri şunlardır:
-Bölge Ofisinin çalışmalarını denetlemek,
-Bölgesel sorunlarla ilgili öneriler geliştirmek,
-Teknik konferanslar düzenlemek, örgütün amacına uygun çalışmalar yapılmasını sağlamak için Bölge Ofisine yol göstermek,
-Gerektiğinde diğer uluslararası kuruluşların bölge komiteleri ile işbirliği yapmak,
Bölge Ofisi, DSÖ’nün genel müdürünün yönetiminde, bölge komitesinin idari organıdır. Bölge dahilinde, asamble ve yönetim kurulu kararlarının uygulanması, Bölge Ofisinin görevidir. Bölge Ofisinin personeli Genel Müdür ve Bölge Müdürünün ortak kararı ile atanır. Bölge Ofisine bağlı olarak bir ya da birkaç ülkeyi kapsayan ülke, alan temsilcileri atanabilir.

Dünya Sağlık Örgütünün Cenevre’deki Merkezi dışında 6 Bölgesi bulunmaktadır.
Bunlar:
1. Avrupa Bölge Ofisi (EURO – Regional Office for Europe)
Bölgenin çalışma merkezi, Danimarka’nın Kopenhag kentindedir. Bu bölgeye kayıtlı ülkeler şunlardır:
-Arnavutluk -Hollanda -Tacikistan

-Estonya -Makedonya -Moldavya
-Bosna Hersek -Hırvatistan -Türkmenistan
-Gürcistan -Ermenistan -Azerbaycan
-Sırbistan -Özbekistan -İzlanda
-Avusturya -Lüksemburg -İngiltere
-Almanya -Macaristan -Kırgızistan
-Belçika -Malta -Kazakistan
-Bulgaristan -Monako -Türkiye
-Beyaz Rusya -Norveç -Slovakya
-Çek Cumhuriyeti -Romanya -Rusya
-Danimarka -Polonya
-Fransa -Portekiz
-Finlandiya -Letonya
-İsrail -Litvanya
-İtalya -Yunanistan
-İrlanda -Ukrayna
-İspanya -Slovenya
-İsveç
2.Doğu Akdeniz Bölge Ofisi (EMRO – Regional Office for Eastern Mediterranean)
Bölgenin çalışma merkezi Mısır’ın İskenderiye kentindedir. Bu bölgeye kayıtlı ülkeler şu şekildedir:
-Afganistan -Ürdün
-Bahreyn -Kuveyt
-Kıbrıs -Lübnan
-Cibuti -Libya
-Mısır -Fas
-İran -Umman
-Irak -Pakistan

-Yemen -Katar
-Suudi Arabistan -Somali
-Sudan -Suriye
-Tunus -Birleşik Arap Emirlikleri
3. Afrika Bölge Ofisi (AFRO – Regional Office for Africa)
Çalışma merkezi Kongo’nun Brazzaville kentinde bulunan bölge ofisine bağlı ülkeler şunlardır:
-Cezayir -Gabon
-Angola -Gambiya
-Benin -Gana
-Botswana -Gine
-Burkine Faso -Gine Bissau
-Burundi -Kenya
-Kameron -Lesotho
-Capo Verde -Liberya
-Çad -Malavi
-Comoros -Mali
-Kongo -Moritanya
-Cote d’ İvoire -Mauritus
-Ekvator Ginesi -Mozambik
-Etyopya -Namibya
-Madagaskar -Nijer
-Nijerya -Senegal
-Sierra Leona -Seyşel Adaları
-Güney Afrika -Sao Tome ve Principe
-Swaziland -Uganda
-Togo -Zaire
-Zambiya -Zimbabwe
-Birleşik Tanzanya Cum.-Orta Afrika Cumhuriyeti

4. Amerikalar Bölge Ofisi (AMRO – Regional Office for the Americas)
Çalışma merkezi ABD’nin Washington kentinde olan bu bölgeye kayıtlı ülkeler şunlardır:
-ABD -Antinoua ve Barbuda
-Arjantin -Dominik Cumhuriyeti
-Bahama Adaları -Ekvador
-Barbados -Saint Kitts ve Nevis
-Belize -Saint Vincent ve Grenadines
-Bolivya -Trinidad ve Tobago
-Brezilya -El Salvador
-Kanada -Grenada
-Şili -Guatemala
-Kolombiya -Guyana
-Kosta Rika -Honduras
-Küba -Jamaica
-Meksika -Nikaragua
-Dominica -Paraguay
-Peru -Saint Lucia

5. Güney-Doğu Asya Bölge Ofisi (SEARO – Regional Oofice for South-East Asia)

Çalışma merkezi Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde bulunan bu bölge ofisine bağlı olan ülkeler şunlardır:

-Bangladeş -Endonezya
-Bhutan -Maldiv Adaları
-Hindistan -Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti
-Moğolistan -Nepal
-Myanmar -Sri Lanka
-Tayland

6. Batı Pasifik Bölge Ofisi (WPRO -Regional Office for the Western Pacific)
Çalışma merkezi Filipinler’in Manila kentinde bulunan bu ofise bağlı ülkeler şunlardır:
-Avusturalya -Fiji
-Kamboçya -Japonya
-Çin -Malezya

-Cook Adaları -Solomon Adaları
-Filipinler -Marshall Adaları
-Singapur -Papua Yeni Gine
-Samoa -Brunei Darussalam
-Kiribati -Mikronezya Federatif Devletleri
-Tonga -Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti
-Viet Nam -Vanuatu
-Yeni Zelanda -Tokeleau
-Kore Cumhuriyeti

Dünya Sağlık Örgütü’nün kuruluş yasasında yer alan başlıca görevleri şunlardır:
1. Uluslararası sağlık çalışmalarında yönetici ve koordine edici rol oynamak,

2. Birleşmiş Milletler, sağlık alanında uzman kuruluşlar, meslek örgütleri, hükümetlere bağlı sağlık kuruluşları ve benzeri kuruluşlarla işbirliği sağlamak,
3. Talep edildiği takdirde hükümetlerin sağlık hizmetlerini geliştirmesine yardımcı olmak,
4. Talep halinde hükümetlere teknik veya acil yardım sağlamak,

5. İşgal altında, sığınmacı gibi özel gruplara, Birleşmiş Milletler’in isteği ile sağlık hizmetleri sunmak,
6. Epidemiyolojik ve istatistiki veri, bilgi toplamak, bu amaçla düzenleme yapmak,
7. Epidemik ve endemik hastalıkların ortadan kaldırılması ya da kontrolü için gereken çalışmaları yönlendirmek, teşvik etmek,
8. Kazalardan, afetlerden doğan hasarları azaltmak için ilgili uzman kuruluşlarla işbirliği yapmak,

9. Beslenme, barınma, boş zamanları değerlendirme, sağlığın korunarak geliştirilmesi, iş ortamının sağlık koşulları, çevre sağlığı gibi konularda uzman kuruluşlarla işbirliği yapmak,
10. Sağlık alanında faaliyet gösteren bilimsel ve mesleki kuruluşlar arasında işbirliğini geliştirmek,
11. Uluslararası sağlık konularında anlaşmalar, sözleşmeler, düzenlemeler yapmak, önerilerde bulunmak,
12. Ana-çocuk sağlığı düzeyini geliştirmek, bunların sürekli değişen çevre koşulları ile uyumlu yaşama olanağını araştırmak,

13. Ruh sağlığı alanında insan ilişkilerini düzenleyici çalışmalar yürütmek,

14. Sağlık alanında araştırmalar yapılmasına destek olmak, yol göstermek,
15. Tıp ve sağlıkla ilgili diğer mesleklere ilişkin eğitim-öğretim standartlarını geliştirmek,

16. Kamu sağlığı, hastane hizmetleri ve sosyal güvenliği de kapsayacak şekilde, koruyucu ve tedavi edici hizmetlere ilişkin yönetsel, sosyal ve teknik konuları incelemek,

17. Sağlık konularına ilişkin bilgi, danışmanlık ve benzeri yardımları sağlamak,
18. Tüm ülkelerde kamuoyunu sağlık konusunda bilinçlendirmek,

19. Hastalıkların, ölüm nedenlerinin ve sağlıkla ilgili yöntemlerin uluslararası sınıflamasını yapmak, değişen duruma göre yeniden düzenlemek,
20. Tanı yöntemlerini olabildiğince standart hale getirmek,
21. Besinler, biyolojik maddeler, farmasötik ürünlere ilişkin uluslararası normlar geliştirmek, bunların kabul görmesini sağlamak,
22. Örgütün amaçlarına ulaşması için gereken önlemleri almak.
Dünya Sağlık Örgütü’nün Parasal Kaynakları ve İmkanları:
DSÖ bütçesi çeşitli kaynaklardan gelen paralardan oluşur. Bu kaynakların yaklaşık %50’si üye ülkelerin ödedikleri aidatlardır. Bu aidatlar üye ülkenin nüfusu, ekonomik durumu gibi çeşitli özelliklerini içeren bir indekse göre belirlenir ve ödedikleri oran her yıl genel kurulca yeniden düzenlenir. Ödemeler ABD doları ya da İsviçre Frangı ile yapılır. Hiçbir ülke, toplam bütçenin %33’ünden fazlasını veremez.
Aidatlardan oluşan bu düzenli bütçenin yanısıra fonlardan oluşan büyük bir bütçe daha vardır. Özel kuruluşlar, vakıflar, yardım kuruluşları, gönüllü kuruluşların yanısıra Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), Birleşmiş Milletler Nüfus Faaliyetleri Fonu (UNFPA) ve UNICEF gibi kurum ve kuruluşlar kendi ilgi alanlarına giren konularda DSÖ’ne katkıda bulunmaktadırlar.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)
UNICEF, 11 Aralık 1946’da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 57 sayılı kararı ile “United Nations International Children’s Emergency Fund” adıyla kurulmuş, daha sonra 1953 yılında adı UNICEF olarak değiştirilmiştir.
Kuruluş amacı İkinci Dünya Savaşı’nın yaptığı yıkımları düzeltmek amacıyla çocuklara yönelik yiyecek ve diğer yardımları yapmaktır. 1950’li yıllarda bu amacın kapsamı genişletilmiş ve dünyada yardıma muhtaç milyonlarca çocuk için daha uzun vadeli hedeflerin oluşturulması gündeme gelmiş, çocuklara yapılacak yardımların, tek tek ülkeler tarafından izlenen kalkınma planlarına ve programlarına uyumlu hale gelmesi durumunda daha yararlı olacağı yolunda bir politika izlenmeye başlanmıştır.
Bu amaç ve faaliyet kapsamı 1960’lı yıllarda daha da genişleyerek, öğretmen eğitimi, ilkokullar için eğitim materyali ve donanımların geliştirilmesi, eğitim programlarının yeniden düzenlenmesi, ana-çocuk sağlığı, aile planlaması, büyük kentlerde temiz içme suyu sağlanması, çevre sorunları gibi konuları da içine almaya başlamıştır.
1970’li yıllarda uluslararası ekonomik durum nedeniyle, UNICEF halkın kendisinin doğrudan girdi sağlayabileceği projeleri ön plana çıkarmaya başlamıştır. 1978 yılında DSÖ ile birlikte düzenlenen Alma-Ata Konferansında Temel Sağlık Hizmetleri kavramının geliştirilmesini sağlamıştır. 1979 yılında gerçekleştirdiği “Uluslararası Çocuk Yılı” etkinlikleri ile tüm dünya kamuoyunun dikkatinin çocuk sorunlarına çekilmesini sağlamıştır. UNICEF, beslenme, yaygın hastalıklar, bağışıklama, göçmen ve işçi çocukların karşılaştıkları sorunlar, sokak çocukları, savaş kurbanı çocuklar, okul öncesi eğitim ve özürlü çocuklar gibi konularda ulusal düzeyde değerlendirmeler yapacak özel komisyonlar oluşturarak çalışmaktadır.
1980’li yıllarda anne sütünü teşvik amacıyla geniş kapsamlı faaliyetler yürüten UNICEF, gene bu yıllarda, birinci yaş içindeki tüm dünya çocuklarının %80’inin tam aşılı hale gelmesini hedeflemiş ve 1990 yılında bu hedefi gerçekleştirmiştir. 1989-1990 yıllarında UNICEF’in üç önemli faaliyeti dikkati çekmektedir. Birincisi, “Çocuk Haklarına İlişkin Sözleşme”nin 1989 yılında BM genel kurulu tarafından kabul edilmesidir. İkincisi, Mart 1990’da Tayland’da toplanan “Dünya Eğitim Konferansı”dır. Bu konferansta “herkes için eğitim” sloganı ile ilkokul eğitimi, yetişkin eğitimi konularında hedefler belirlenmiştir. Üçüncü önemli faaliyet ise Eylül 1990’da tüm dünya liderlerini “Çocuklar İçin Dünya Zirvesi”nde buluşturmasıdır.

UNICEF’in Organları
Genel Direktör
Birleşmiş Milletler genel sekreteri tarafından genel kurula danışılarak atanır.
Yönetim Kurulu
Üye ülke temsilcilerinden üç yıllık süre için seçilen, 9’u Afrika, 9’u Asya, 4’ü Avrupa, 6’sı Latin Amerika, 12’si diğer devletlerden, 1’i ise bu beş grup devletin birisinden dönüşümlü olarak seçilen 41 kişiden oluşur. Kurulca seçilen üyelerden “Bütçe Yönetim Komitesi” ve “Program Komitesi” oluşturulur. Bunların dışında “Ulusal Komiteler”, UNICEF/WHO Ortak Komitesi, UNICEF/FAO Ortak Komitesi gibi çeşitli komiteler de bulunur.
UNICEF’in merkezi ABD’nin New York kentindedir. Bu merkezle bağlantılı olarak dünyanın çeşitli bölgelerinde “Bölge Ofisleri” vardır.
Bölge Ofisleri:
1. Cenevre Ofisi
2. Doğu ve Güney Afrika Bölge Ofisi : Kenya’nın Nairobi kentinde,
3. Batı ve Orta Afrika Bölge Ofisi : Cote d’İvoire’nin Abidjon kentinde,
4.Orta, Güney Amerika ve Karayibler Bölge Ofisi: Kolombiya’nın Santa Fe de Bogota yöresinde,
5. Doğu Asya ve Pasifik Bölge Ofisi : Tayland’ın Bangkok kentinde,
6. Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölge Ofisi: Ürdün’ün Amman kentinde,
7. Güney Asya Bölge Ofisi: Nepal’in Katmandu kentinde,
8. Avusturalya ve Yeni Zelanda Bölge Ofisi: Avusturalya’nın Sidney kentinde,
9. Japonya Bölge Ofisi: Japonya’nın Tokyo kentinde.
UNICEF için 115 farklı ülkede yaklaşık 7000 kişi çalışmaktadır.
UNICEF’in Parasal Kaynakları ve İmkanları:
UNICEF’in gelirleri, 138 ülkeden gelen bağışlar ile özel kaynaklardan gelen bağış ve yardımlardan oluşmaktadır. Tüm gelirin %68’i hükümet kuruluşlarından, %32’si hükümet dışı kaynaklardan (tebrik kartları, oyuncaklar, kitaplar, bağışlar, vb) gelmektedir.
Harcamaları:
-Yıllık bütçenin yaklaşık %30’u çocuk sağlığı ve beslenmesi ile ilgili programlara,
-%10’u su ve sanitasyon alanındaki iyileşme çalışmalarına,
-%9’u eğitim faaliyetlerine,
-%7’si aile, çocuk ve kadına yönelik, aile ve yerel toplum hizmetlerine,
-%16’sı planlama ve proje desteğine,
-%28’i ise olağanüstü durum yardımlarına gitmektedir.
UNICEF’in yürüttüğü başlıca programlar şunlardır:
1. Çocuk Sağlığı
-Temel Sağlık Hizmetleri
-Bağışıklama
-Akut Solunum Yolu Enfeksiyonlarının kontrolü
-İshalli Hastalıkların kontrolü
-AIDS ve Çocuklar
2. Beslenme
-Mikrobesleyiciler (İyod, A Vitamini, Demir)
-Anne sütü, emzirme
3. Güvenli Annelik ve Aile Planlaması
-Aile Planlaması
-Kadınların statüsü
-Anne sütü
-İletişim
-Güvenli annelik
-Temel eğitim ve okur-yazarlık
4. Zor Koşullardaki Çocuklar
-Sokak Çocukları ve Çalışan Çocuklar
-İstismar ve ihmal
-Askeri savaşlardaki çocuklar
-Çocukluktaki sakatlıklar
5. Su ve Çevrenin Sağlıklı Hale Getirilmesi
6. Kente Yönelik Hizmetler
7. Eğitim
8. Gelişmede Kadın
UNICEF programlarını yürütürken hükümetlerle çalışır. Ancak bazı kişi ve kuruluşlarla da işbirliği yapabilmektedir.
Programların etkin bir biçimde yürütülmesi amacıyla 34 ülkede UNICEF Ulusal Komiteleri kurulmuştur. Bu komiteler en genel anlamda, kamuoyunun UNICEF etkinliklerine katılımını sağlamayı, örgüt ile halk arasındaki iletişimi geliştirmeyi amaçlamaktadır. Pek çok ülkede bu komiteler yardım toplama işlevini de yerine getirmektedir.
KAYNAKLAR
.The first ten years of the World Health Organization. WHO, Geneva, 1958, s.8-17.
.WHO Chronicle. Vol.31, No.12, Geneva, 1977, s.479.

.Basic documents, 27th ed., WHO, Geneva, 1977, s.1.