SÜPER KADIN HASTALIĞI

Fibromiyalji nedir?

Fibromiyalji; hassas, mükemmeliyetçi kişilerin hastalığıdır. Özellikle sırt, boyun, omuzlar ve kalçalarda belirgin olmak üzere yaygın kas-eklem ağrısı, yorgunluk, sabah tutukluğu ile kendini belli eden kronik bir kas iskelet sistemi hastalığıdır.

Kimlerde daha sık görülür?

Her yaşta ve her iki cinste görülebilmekle birlikte en sık 30-60 yaş arasında ve daha çok sosyo-ekonomik acıdan üstün düzeyde yaşayan ve stresli bir yaşam temposu olan kadınlarda görülür. Bu nedenle biz FM’si olan kadınlar için “SÜPER KADIN” benzetmesi yaparız. Bu hastaların çevresindeki insanlardan birçok beklentisi vardır. Her şey zamanında ve doğru düzgün yapılmalıdır. Bu kişiler bir o kadar da vericidir. Yakın çevresi de onlardan daimi olarak bazı beklentiler içersindedir.

Hastalığın belirtileri nelerdir?

• Üç ayı aşkın süre devam eden ve yaygın vücut ağrısı vardır. Ağrı ana belirtidir. Kaslarda ve eklemlerde hissedilen bu ağrı, vücudun farklı yerlerinde dolaşma eğilimi gösterse de en sık boyun, bel, kollar, göğüs, kalça ve bacaklarda hissedilir.

• Özellikle kötü uyku, soğuk ve nemli havalar ve psikolojik stresle, mekanik yüklenmelerle artabilir

• Uyku bozuklukları çok sık görülür.

• Sabahları tutukluk ve ilerleyen saatlerinde yorgunluk, gerilim veya migren tipi baş ağrısı, başta sersemlik hissi olabilir.

• Konsantrasyon güçlüğü.

• El, kol, ayak, bacak veya yüzde hissizlik, karıncalanma hissedilebilir

• Karın ağrısı, şişlik, kabızlık gibi mide-bağırsak şikâyetleri olabilir

• idrara sık çıkma gibi şikâyetler tek tek görülebileceği gibi hepsi bir arada da olabilir

• Belirtiler kişiden kişiye farklıdır. Ancak kas ve eklem ağrıları, uyku bozukluğu ve yorgunluk en sık görülen şikâyetlerdir

• Hassas Noktaların Mevcudiyeti ; Hassas nokta; üzerine yaklaşık 4kg’lık basınç uygulandığında hastanın ağrıdan yakındığı anatomik bölgedir. Bu bölgeler başlıca şunlardır :

1 – Başın arka kafa bölgesinde

2 – Boyunun ön ve alt bölgesinde

3 – Sırttaki trapez kasın ortasında

4 – Kürek kemiği çıkıntısında

5 – 2. kaburganın öne uzantısında

6 – Dirsek dış yanında

7 – Uyluk üstü ve dış yanında

8 – Kalçanın üst, dış yanında

9 – Dizlerin iç yan kısmında

Hastalık nasıl bir seyir izleyerek oluşur?

Fibromiyalji’li hastalığın ortaya çıkış nedeni tam olarak bilinmiyor. Hastaların çoğunda uzun süreli yanlış postür(duruş) veya hastalık nedeniyle yada tekrarlayan yaralanmalar sonucunda ağrı yansıyabilir. Aşırı Stres, düşme, çarpma, özellikle trafik kazası gibi travmaların merkezi sinir sistemine etki ederek FM’ e yol açtığını ileri sürmektedirler.

Hastalığın tanısı nasıl konur?

Fibromiyaljide, laboratuar, röntgen gibi herhangi bir kesin tanı yöntemi yoktur. Ancak 3 aydan daha uzun süren, vücutta yaygın ağrı ve 18 hassas noktadan en az 11’ de üzerine bastırmakla aşırı hassasiyetin meydana gelişi FM tanısının en önemli nedenidir ve çeşitli Fibiromiyaljik Skalalar hasta üzerinde uygulanarak konulur.

Tedavisi nasıl yapılır?

Kesin bir tedavi yöntemi yoktur ancak ;

Tedavide 4 amacımız vardır:

1. Ağrıyı azaltmak ve uykuyu düzenlemek için ilaç tedavisi

2. Kas germe ve kardiovasküler uyumu artırma egzersizleri

3. Kas spazmını azaltmaya yönelik gevşeme egzersizleri

4. Hastalığı anlamaya ve baş etmeye yardımcı eğitim programları yararlı olmaktadır

• Medikal tedavi: İlaç tedavisi içinde antidepresanlar en sık kullanılanlarıdır

• Fizik tedavi :

1. Masaj: kasları gevşetmek amacıyla yapılır

2. Sıcak, soğuk uygulamalar,

3. Ultrason

4. Elektrik stimulasyonu

5. Manyetik alan tedavileri; kas spazmını azaltır

6. Tens tedavisi ile ağrı azaltılır.

7. Egzersiz Tedavisi

Tedaviden sonra tekrarlama riski var mıdır?

Fibromiyalji hastaları genellikle uygulanan fiziksel ve psikolojik medical tedavi sonucu hayat alışkanlıklarını ve yaşam kalitelerini değiştirebilirse tedavinin etkilerini görüp hastalıktan kurtulabilirler, ancak hiçbir hasta bunu başaramadığı için belirli aralıklarla uzman bir Fizyoterapist tarafından tedaviye alınıp hayatlarının bazı dönemlerinde ağrı bazı, dönemlerinde ağrısız bir yaşam sürme alışkanlıklarını kabullenmişlerdir.

Hastalığa yakalanmamak için alınacak önlemler var mı?

En temel önemler şunlardır ;

• Stressiz bir yaşam.

• Egzersiz ve spor alışkanlığının olması, en az haftada 4 gün spor yapması.

• Bol bol tatil yapmak.

• Cinsel hayatının düzenli ve dengeli olması.

• Dengeli ve düzenli beslenme.

Uzman Fizyoterapist Hürkan AKKUZU