SİGARA BAĞIMLILIĞI
Neden Başlıyorlar?
Sigara bağımlılığının çok az fiziksel yönünün yanı sıra, asıl beynimizde oluşan alışkanlık yönü vardır. Sık sık tekrar edilen her eylem zamanla, beynimizde alışkanlık yapar. Genelde alışkanlıklar hayatımızı sürdürmemiz için çok önemlidir. Yürümek, okumak, yazmak, yüzmek, araba kullanmak; tekrar yapa yapa kazandığımız faydalı alışkanlıklardır. Bir de sigara gibi kötü alışkanlıklar vardır ki; bunlar da tekrar edilerek alışkanlık kazanılır. Bu alışkanlığınızı hatırlatacak bütün nesneler ve eylemler ile otomatik olarak alışkanlığın gereğini yerine getirmeniz için, beyin emir verir. Bu otomatik şartlanmalarda, bu şartlanmanın sebebini bilirsek daha rahat karşı koyabiliriz.
Tütün Ne Kadar Bağımlılık Yapar?
Bu soruya verilebilecek en kısa cevap “eroinden daha fazla”dır. Sigaradaki nikotin, ciddi bağımlılık yapan bir maddedir, insanları genellikle yetişme çağında kendisine esir etmektedir.
İnsanlar sigaraya genç yaşlarda başlar ancak yaşlandıkça onu bırakmak zorlaşır. Ergenlik döneminde sigaraya başlayan çocuklar, hayatları boyunca sigara bağımlısı olma riski taşırlar.
Gençlerin 1/3’ü sigarayı denemektedir ve bunların yarısı sigara bağımlısı olma riski taşımaktadırlar. Ne yazık ki, hayatındaki ilk iki sigarasını tamamen bitiren gençlerin %85’i sigara bağımlısı olmaktadır. Kısacası bir kere başlayınca bir daha zor bırakılan bu korkunç alışkanlık, her yıl giderek artan rakamlarda can almaktadır.
Tutunde sagliga zararli hangi maddeler bulunuyor?
En iyi bilinen ve en tehlikelileri karbonmonoksit, nikotin ve katrandir.
Karbonmonoksit: Arabalarin egzoz gazinin aynisidir. Kanin oksijen tasima yetenegini azaltir.
Nikotin:Kokain ve Morfin kadar bagimlilik yapar. Kan basincini (tansiyon) ve kalp hizini arttirir. Karbonmonoksit ile birlikte koroner arter hastaligi ve beyin damar hastaligina yol acar.
Katran: Kanserojen (kanser yapici) olup akciger kanseri, anfizem ve kronik bronsit yapar.
SİGARA İÇMENİN VÜCUDA ETKİLERİ
Sigara içtiğiniz anda, vücudunuz etkilenmeye başlar. Nabzınız yükselir, daha hızlı nefes alıp vermeye başlarsınız. Kan dolaşımınız yavaşlar. Sigara içinde yaklaşık 3.700 zehirli madde barındıran bir karışımdır. Bunların büyük bir bölümü kanserojendir. En zararları da karbon monoksit, hidrojen siyanid ve amonyaktır ve bu zehirli kimyasal maddeler, bir nefes sigarayla kan dolaşımınıza karışır. Bunun sonucunda, astım, ciğer yangısı, göğüs ağrıları başlar. Daha sık nezle, grip ve soğuk algınlığı geçirmeye başlarsınız.
Her on üç saniyede bir kişi, sigaraya bağlı bir hastalıktan hayatını kaybetmektedir. Her yıl dünyada 2.500.000 milyon kişi sigara yüzünden hayatını kaybetmektedir. Bu ölümlerin başlıca sebebi akciğer kanseridir, ikinci önemli sebep kalp hastalıkları ve diğer kanser türleridir. ,
SİGARA ÜLKEMİZİN 1 NUMARALI SORUNUDUR
Türkiye’de Sigaradan Ölümler
Peki sigaradan daha öncelikli sorun var mı? Bir toplumsal sorunu neye göre sıralamalıyız. Şüphesiz ölçümüz insan hayatı ve sağlığına verdiği zarar ölçü olarak alındığında: Hiçbir şey, sigara kadar ülkemizde insanlarımıza zarar vermemektedir.
Her yıl ülkemizde 100.000 insanımızı erken yaşlarda sigaraya kurban vermekteyiz eğer önlem alınmazsa önümüzdeki 20 yılda bu sayı 250.000’e çıkacak.
Sigarayı Daha Başka Nasıl Tanıyabiliriz. Ülkemizde en çok ölüme sebep veren diğer toplumsal sorunlarla karşılaştıracak olursak, sigarayı daha iyi tanıyabiliriz. Ülkemizde sonucu ölüm olan toplumsal belli başlı diğer sorunlarla karşılaştırılacak olunursa :
• Bilinen terör yılda 2-3 bin insanımızın
• Trafik terörü yılda 6-7 bin insanımızın
• Sigara terörü yılda 100 bin insanımızın hayatına mal olmaktadır.
Sigaranın yol açtığı ölümler; trafik, terör, iş kazaları vb. tüm ölümlerin toplamından beş kat daha fazladır
SİGARA İÇENLERDE ORTAYA ÇIKABİLECEK HASTALIK BELİRTİLERİ
1. Sabah öksürüğü ve balgam.
2. Sık ortaya çıkan solunum yolları enfeksiyonu.
3. Göğüste hırıltı.
4. Tansiyonda yükselme ve nefes darlığı vs.
SIGARANIN ZARARLARI
a) Dişleri sarartır , vaktinden önce bozar ve çirkinleştirir .
b) Cilt rengini ve canlılığını kaybeder , vaktinden önce buruşur ve pörsür
c) Gözler parlaklığını kaybeder .
d) Gözün beyaz tabakası sarı ve kirli bir renk alır.
e) Sigara sesi ,ses tellerini ve sesin ahengini bozar .
f) Tiryakilerin çoğunun yabancı sigara içmesi yüzünden ülkemiz büyük ölçüde döviz kaybına da uğrar.
g) Sigara toplumsal açıdan da problem kaynağıdır . Ateşi , külü , paketi , kibriti ve izmariti ile topluma açık yerlerin başlıca kirlilik unsurudur . İçen kişinin elleri nefesi ve elbisesi üzerine sinen koku da etrafındakiler için tiksinti vericidir .
PASİF İÇİÇİLİK:
Sigara, sadece içenleri değil diğer aile üyeleri, çalışma arkadaşları gibi aynı ortamda bulunan kişileri de olumsuz olarak etkilemektedir. İçilen her 5 sigara, etrafta bulunan kişilerin 1 sigara içmesine neden olmaktadır. Buna pasif sigara içiciliği denmektedir.
Bebeklikten 18 yaşına kadar olan dönemde pasif içicilik her yıl 300 000 bronşit vakasına neden olmaktadır.
Anne veya babası sigara içen çocuklarda orta kulak problemleri, bademcik iltihabı, sinüzit, öksürük ve hırıltı sıklıkla olmakta, astım şikayetleri artmaktadır. Eğer ebeveynler sigara içiyorsa, çocuğun gençlik çağına geldiği zaman sigara içme riski, ebeveynleri sigara içmeyenlere oranla 2 misli fazladır. Sigara içmekle çocuğunuzu pasif olarak zehirlemenin yanı sıra onun gelecekte sizi örnek alarak, sigaraya bağlı risklerle yüz yüze kalma olasuılığını da ileri derecede artırmış oluyorsunuz.
BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?
•Akciğer kanserinin % 90’ı, gırtlak kanserinin % 99’u sigara kaynaklıdır.
•45-50 yaşın altındaki erkeklerde koronerden (kalp) ölenlerin %80’i sigara kaynaklıdır.
•Sigara içenlerin vücuduna % 15 ile, %33 daha az oksijen girmektedir. Bu, önce beyin ve kalbin harabiyeti demektir.
•Uyuşturucular arasında en çok ölüme sebep olan madde sigaradır.
•Sigara tiryakilerinin dörtte biri sigaradan ölmektedir.
•Sigara, alkolle içilince daha zararlı olur.