Genel SağlıkHABERLER

RAMAZAN AYINDA DİYABET HASTALARININ DİKKAT ETMESİ GEREKENLER

Diyabet hastaların günlük yaşamında beslenme düzeni, şüphesiz hayati bir rol oynuyor.

özellikle insülin kullanan hastalar için bu düzen çok daha büyük önem taşıyor. Bu nedenle oruç tutmak hastalara önerilmese de yine de tutmak isteyen hastaların bir dizi kurala uyması gerekiyor. Dünyadiyabet Etiler’den Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. özlem Sezgin Meriçliler, diyabet hastalarının düzenli ve sağlıklı beslenmesinin önemine işaret ediyor
Diyabetin bir metabolizma hastalığı olduğunu hatırlatan Dr. özlem Sezgin Meriçliler, diyabetlilerin oruç tutması halinde yaşayabileceği sıkıntıları şöyle özetliyor:
“Diyabet, pankreastan salgılanan insülin hormonunun yetersizliği ya da kullanılamaması nedeniyle kan şekerinin yükselmesi durumudur. Diyabet ya da halk arasında bilinen adıyla şeker hastası olan bir kişinin tedavisinin en önemli halkası, kişinin düzenli ve sağlıklı beslenmesi, günlük gıda alımının küçük porsiyonlar halinde ama sık sık olması ve yeterli su içilebilmesidir. Bu nedenle diyabetik bir hastanın oruç tutması bu metabolizma bozukluğunun ilerlemesini hızlandıracağı ve pankreas insülin rezervlerinin daha çabuk tükenmesine yol açacağı için uygun değildir. Yalnız diyabet tanısı alan değil zaman içinde diyabete dönüşecek glukoz metabolizma bozukluğu olan hastalara dahi oruç tutmayı önermiyorum.”
Oruç tutan hastalarda en büyük tehlike; hipoglisemi
Tüm olası risklere rağmen oruç tutmak isteyen bir hasta varsa öncelikle kullandığı ilaçların gözden geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. özlem Sezgin Meriçliler, şöyle devam ediyor: “Tip 2 diyabetik hastaların kullandığı ilaçların içinde insülin salgısını artırarak etki gösteren ilaçlar düzenli yemek yenmez ise hipoglisemi yani şeker düşüklüğüne yol açabilir, bu grup ilaçlar oruç tutarken kesilmeli ya da iftar öncesine kaydırılmalı. Hipoglisemi oruç sırasındaki en tehlikeli problemlerden birisidir, baygınlıktan komaya kadar giden ağır tablolarla karşımıza çıkabilir.”
Protein ağırlıklı beslenin, pide yerine esmer ekmek tüketin!
Dünyadiyabet Etiler’den Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. özlem Sezgin Meriçliler, hastaların dikkat etmeleri gereken 10 kuralı şu şekilde sıraladı:
1. Bu hastalarda iftar – sahur arasındaki süreç az ve sık yenilerek geçirilmeli. İftarda hafif bir kahvaltı ve çorba, 30 dakika sonra 1 tabak ana yemek, 1.5 saat sonra meyve, sahurda ağır ve yağlı olmayan yiyeceklerden oluşan bir menü düzenlenmelidir.
2. Bol su içilmesi şarttır, en az iki litre su iftar-sahur arasında mutlaka içilmelidir.
3. Sucuk, salam, pastırma gibi tuzlu ve gün içinde susatan yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
4. Halk arasında ‘harareti keser’ diye bilinen çay idrar söktürme özelliği olan bir içecektir, sıvı kaybını artırır. O nedenle az olarak tüketilmelidir. Keza kahve de idrar söktürücü özelliği olduğu için bir fincandan fazla tüketilmemelidir.
5. Protein ağırlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir. Protein hem tokluk duygusu verir, hem de kana yavaş karışan glukoz sağlayarak hipoglisemi ihtimalini en aza indirir. Peynir, yoğurt gibi süt ürünleri ve süt, az yağlı ve ızgarada yapılmış kırmızı veya beyaz et, yumurta iftar ve sahur arasında birer porsiyon tüketilmelidir.
6. Sahurda tok tutan yiyecekler tercih edilmelidir. Yemek yerine süt, yoğurt, peynir, yumurta içeren bir kahvaltı tercih edilmelidir.
7. Gün içinde koku yaratabilecek soğan-sarımsak gibi yiyeceklerden sahur öğününde uzak durulmalıdır. Ayrıca bu tür yiyecekler gün içinde çok susuzluk hissi doğururlar.
8. Sahurda tatlı yenilmemeli, meyve en fazla 1 porsiyon tüketilmelidir.
9. Pilav, makarna, börek gibi yiyeceklerin tok tuttuğuna dair yanlış bir inanış vardır. Oysa bu yiyecekler önce mideyi doldurarak tokluk duygusu verir ancak sonra hızlı hazmedilerek hızla acıkmaya yol açar. Ayrıca hızlı insülin salgısı uyararak uzamış açlık sürecinde kan şekerinin düşmesine yani hipoglisemiye yol açar. Bu nedenle sahurda bu grup yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
10. Pide mümkünse yenilmemeli, çok istenirse az olarak iftarda yenilmelidir. Beyaz undan yapıldığı için hem kan şekerini hızlı yükseltir, hem insülin salgısını çok uyarır. Sahurda esmek ekmek tüketilmelidir.
İnsülin kullanan hastaların sağlığı tehlikeye girebilir!
“İnsülin kullanan bir hastanın oruç tutması kesinlikle uygun değildir” diye konuşan Uzm. Dr. özlem Sezgin Meriçliler, “çünkü insülin mutlaka düzenli beslenme eşliğinde kullanılan bir ilaçtır. İnsülin yapıp ona uygun beslenme uygulanmaz ise derin ve komaya dek giden hipoglisemiler, kalıcı merkezi sinir sistemi hasarları, kalp problemleri ortaya çıkabilir” uyarısında bulundu.