Kan Bağışı Nasıl Yapılır?
Kan merkezine gelen gönüllüler yani donörler, ilk olarak donör formunu
doldurur. Bu form, kişinin donör olup olamayacağını anlamaya yönelik
bazı sorulardan oluşmaktadır. Formun ikinci sayfasında ise, kişiye ait
kimlik, adres ve bağış bilgileri bulunmaktadır. Donör olabilmek için
gerekli koşullardan biri, Hemoglobin düzeyinin istenilen değerlere sahip
olmasıdır. Toplumumuzda oldukça sık rastlanan anemi hastalığı, yani
kansızlık, elbetteki kan bağışı için en sık karşılaşılan engeldir.
Erkeklerde 13,5 g/dL’nin, kadınlarda ise,12,5 g/dL’nin üzerindeki
hemoglobin değerleri donör olunması için yeterlidir. Bu testler, kan
merkezlerinde Bakır Sülfat Solüsyonu kullanılarak yapılmaktadır.
Kişinin hemoglobin düzeyi, kan bağışı için uygunsa, arteriyal tansiyon
ölçümüne geçilir. Sistolik tansiyon 180 mmHg’nın, diyastolik tansiyon
ise 100 mmHg’nın üzerinde olmadığı sürece, kan bağışı yapılabilir. Kan
alma yatağına uzanan gönüllü donörler, kan alımı için uygun bir damar
belirlenir ve antiseptik bir solüsyonla, içten dışa doğru dairesel
olarak cilt temizliği yapılır. Antiseptik solüsyonun etkinliğini
sağlayabilmesi için kuruması beklenmelidir. Bu süre, kullanılan sıvıya
bağlıdır, ancak genellikle 30-45 sn kadar beklemek yeterli olur.
Ardından sterilite şartlarını bozmamak kaydıyla, damara girilir.
İğnenin damara sokulmasıyla birlikte kan torbası dolmaya başlar. Torba
içindeki antikoagülan sıvı ile kanın iyice karışması sağlanmalıdır. Bu
işlem manuel olarak yapılabileceği gibi, otomatik kan alma cihazları
(Sağ alttaki fotoğraf) ile daha sağlıklı olarak gerçekleştirilebilir.
Kan alma işlemi yaklaşık olarak 6-10 dakika kadar sürer. Bu süre
komponent imalatı açısından önemlidir. İğnenin damardan
çıkarılmasınından sonra, cilt bölgesi tekrar dezenfekte edilir ve steril
bir gazlı bezle kapatılır. Donörün birkaç dakika kompres yapması
sağlanır. Kan torbasının seti kapatıldıktan sonra iğneye doğru olan
kısım kesilir. Setin bu kısmından alınan kan örneği test çalışmalarında
kullanılır. İğne kısmı da kesilerek setten ayırılır.
Gönüllü donör,bağıştan sonra ikram bölümüne alınır ve yiyecek-içecek
ikramı yapılır.