HAMİLE KALMADAN ÖNCE MUTLAKA DİŞ MUAYENESİ YAPTIRILMALI!

Diş bakımı rutin hayatımızda olduğu gibi hamilelik esnasında da çok önemlidir. Özellikle planlı hamileliklerde anne adaylarına hamile kalmadan diş muayenesi yaptırmaları önerilir. EDAD (Estetik Diş Hekimliği Akademisi Derneği) Başkanı Prof. Dr. Ata Anıl, hamilikte diş bakımı ile ilgili en çok merak edilen konuları açıkladı!

Hamilelikte Ağız ve Diş Sağlığı Bakımı:

Ağız ve diş sağlığı ve bakımı her zaman çok önemlidir. Ancak hamilelik sürecinde bunun önemi daha da fazla artmaktadır. Düzenli doktor kontrolünden geçmek ve beslenmenize her zamankinden daha fazla dikkat etmek, bir an önce kavuşmak istediğiniz bebeğiniz için büyük önem taşır. Bu dönemde dişlerin nasıl etkilendiğini ve birtakım rahatsızlıklar için önceden alınması gereken önlemleri bilirseniz ağız sağlığı açısından rahat bir hamilelik geçirebilirsiniz.

Hamileliğin Ağız Sağlığına Etkileri ve Ağız Bakımı:

Hamilelik öncesi düzenli ağız ve diş sağlığı kontrollerini yaptırmış ve ağzında herhangi bir problem olmayan anne adayı, hamilelik sırasında da ağız sağlığına dikkat ederse olumsuz bir etki görülmez. Ancak hormonlardaki değişiklik nedeniyle diş etlerinde bazı şişkinlikler ve kanamalar görülebilir. Diş etinde oluşabilecek bu problemleri de düzenli ağız bakımıyla yok edebiliriz. Ağız bakımı iyi olmayan ve diş eti kanamaları gelişen hamilelerin diş etlerinde hamilelik tümörü oluşabilir. Ayrıca düşük riski olanlarda ağız hijyeni kötü ise risk artabilir.

Her Doğumda Bir Diş Kaybedilir Düşüncesinin Yanlışlığı:

Halk arasında yaygın olan, “Her hamilelik bir diş kaybettirir.” düşüncesi gerçeği yansıtmaz. Kesinlikle doğru değildir. Bazı fizyolojik değişikliklerden dolayı hamilelik elbette ki hassas bir dönemdir. Hormonal değişikliklerden dolayı diş etlerinde hassasiyet olur ve diş eti hastalıkları da artar. Mide bulantıları ve kusmalar nedeniyle, hem ağız bakımı aksar hem de ağız asidindeki artış nedeniyle diş çürüklerinde artış görülür. Ama hamilelikte diş kaybının sorumlusu bebek değil, bakımsızlıktır.

Hamilelikte diş kaybetmemek için yapılması gereken iki önemli şey var:

Birincisi eğer planlı bir hamilelik ise hamile kalmadan önce mutlaka diş doktoruna gidilmeli ve bu dönemde problem yaratacak bütün dişlerin tedavileri yapılmalıdır. Çürük dişler, eskimiş köprü ve protezler, gömük dişler ve diş eti hastalığına yol açabilecek diş taşları gibi. Eğer planlı olmayan bir hamilelik ise yine de diş doktoruna gidilmeli ve diş eti hastalıklarına yol açabilecek olan diş taşı temizliği yapılmalıdır. Doktorunuzun size önereceği şekilde ağız bakımınızı yapıp düzenli diş kontrollerine gidilmelidir. İkincisi hamilelik boyunca ağız bakımına ve beslenmeye daha fazla özen gösterilmelidir. Özellikle çürük oluşturabilecek besinler çok sık tüketilmemelidir. Günde iki kez mutlaka dişler fırçalanmalıdır. Günde bir kez diş ipi kullanılmalıdır. Ilık tuzlu su gargaraları çok faydalı olur.

Hamilelikte Dişlere Anestezi Uygulanması Ne Şekilde Olmalıdır?

Anne adayında herhangi bir alerji yoksa ve hamileliğin seyrinde bir problem yoksa anne adaylarının dişlerine anestezi rahatça yapılabilir. Böylece diş tedavileri daha konforlu ve ağrı duymadan yapılabilir. Röntgen çekimine gelince çok fazla tercih edilmez.

Hamilelik Gingivitisi Nedir?

Hamilelikte meydana gelen hormonal değişiklikler nedeniyle diş etlerinde iltihaplar oluşur. Buna hamilelik gingivitisi denir. Özellikle hamileliğin ikinci ayında başlayıp sekizinci ayın sonlarına kadar devam eden bu diş eti iltihabı doğum sonrasında kendiliğinden geçer. Rahatsızlıklar devam ederse diş hekimine gidilmelidir.

Hamilelikte Sağlam Dişler İçin Kalsiyum Gerekli

Hamilelik döneminde anne adayının dişlerinden kalsiyum kaybı sonucu diş kaybının olduğu yanlış bir bilgidir. Fakat bu dönemde metabolizmada oldukça fazla değişiklik meydana gelir. Bu değişikliklerin en önemlisi ise östrojen ve hormon düzeylerinde artış olması ve bunun sonucu dişler üzerindeki plak birikiminin artmasıdır. İlerleyen yaşlarda diş kaybını önlemek, özellikle menopoz döneminden sonra kadınların kabusu olmuştur. Toplumumuzda kadınlarda oldukça yaygın olan kemik erimesi ve kemik yumuşamasını önlemek adına gelişme çağında kalsiyumdan zengin gıdaların tüketimine özen gösterilmeli, kaliteli kalsiyum kaynakları seçilmelidir. Yeterli ve kaliteli kalsiyum alımı, bebeğin iskelet yapısının gelişimini sağladığı gibi annenin de kemik kütlesinin korunmasına yardımcı olur. Süt, yoğurt ve ayran, peynir gibi süt ürünlerinin zengin kalsiyum kaynakları olduğunu biliyoruz. Bu gıdaların dışında fındık, kuru baklagiller ve ıspanak, roka, semizotu, tere, karahindiba gibi yeşil yapraklı sebzeler de zengin kalsiyum kaynaklarıdır. Bu dönemde bebeğin ve annenin sağlıklı kemik yapısına sahip olabilmesi için annenin günlük 1200 – 1500 mg kalsiyuma gereksinimi vardır. Günde ½ kg yoğurt (yaklaşık 3 kase) mutlaka tüketilmelidir. Buna ek olarak keçi peyniri ve yumurta beyazı da zengin kalsiyum kaynaklarındandır.

Hamilelikte Diş Tedavisi

Hamilelikteki diş tedavisinin, hamile olunmayan dönemdeki diş tedavisinden bir farkı yoktur. Gerek görülürse hastayı takip eden kadın doğum uzmanı ile konsültasyon yapılır. Yapılan tedaviler gerekirse seanslara bölünerek hastanın stresten mümkün olduğunca uzaklaşması sağlanır. Hamilelik sırasında rutin tedaviler yapılabilir, ancak genel kanı acil tedaviler dışında diğer tedavileri ertelemektir. Hamilelikte ilk üç aylık dönemde çok ağrı yapan ve müdahale edilmesi kaçınılmaz olan dişler tedavi edilir. İkinci üç aylık dönem, diş tedavisi açısından en uygun dönemdir. Hamilelik sonuna ertelenemeyecek olan dolgu, kanal tedavisi ve çekim gibi müdahaleler yapılabilir. Üçüncü üç aylık dönem anneyi tedavi açısından en zor dönemlerden biridir. Bebek oldukça büyümüştür. Acil tedavi gereken dişler tedavi edilir. Bu noktada önemli olan hamileliğin seyrinde bir problem olup olmadığıdır. Bunun için anne adayının kadın doğum uzmanı ile mutlaka görüşülmeli ve genel durum hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.

Diş doktoru tarafından kullanılması düşünülen ilaçlar da kadın doğum uzmanı ile görüşülerek yazılmalıdır. Anne adayının diş bakımı ve hijyeni de diş sağlığı için önemlidir. Hamilelik sırasında sorun çıkarmaması için anne adayının bu konuya dikkat etmesi gerekir. Son aylarda diş tedavisi yaparken hamile bayanın diş tedavi koltuğunda uzun süre sırt üstü yatmasından dolayı aort damarına basınç olacağı için böyle bir durumda annenin tansiyonu düşebilir, bayılma ve kendinden geçme gibi durumlar ortaya çıkabilir, ayrıca bebeğe giden kan miktarı azalabilir. Bu tür tedavilerde hasta sol yana yatırılmalı, gerekirse fetal monitör bağlanarak tedavi edilmelidir.

Bebeğin Diş Sağlığı İçin Neler Yapılmalı?

Hamilelikte iyi beslenmek hem bebeğin hem de annenin sağlığı açısından önemlidir. Bebeğin diş gelişimi, hamileliğin ilk aylarından itibaren başlar. Sağlıklı diş gelişimi için kalsiyum, fosfor ve vitamin yönünden zengin besinlerle beslenmelidir. Ayrıca kullanılan ilaçlar, özellikle tetrasiklin grubu ilaçlar, dişlerde renkleşmeler yol açtığı için doktora danışılmadan kullanılmamalıdır.