ÇOCUKLARDA AĞIZ İÇİ ENFEKSİYONLARINA DİKKAT

Ağız içi enfeksiyonları, çocuklarda sık karşılaşılan bir sağlık sorunudur. Yenidoğan döneminden itibaren çocukluk çağının her döneminde karşımıza çıkabilir. Ağız sağlığı etkilendiğinden çocuğun beslenmesi büyük ölçüde bozulur. Lokal bir enfeksiyon olmakla birlikte, iyi tedavi edilmediğinde veya bağışıklık sistemi bozuk çocuklarda ciddi sonuçlar doğurabilir. Ağız içi enfeksiyonlarda mantarlar, virüsler veya bakteriler etkendir. Yenidoğan döneminde en sık görülen ağız içi enfeksiyon nedeni mantarlardır. Bunun dışında mantarların etken olduğu ağız içi enfeksiyonları bağışıklık sistemi baskılanmış veya sık antibiyotik kullanımı olan çocuklarda da görülebilir.

Pamukçuk(Moniliazis): Yenidoğan döneminde en sık görülen ağız içi enfeksiyondur. En sık etken olan mantar Candida albicans’tır. Bebeğin damak, yanak iç yüzeyi ve dili üzerinde beyaz lezyonlar şeklinde kendini gösterir. Bebek iyi ememez. Fark edildiğinde, zaman geçirmeden doktora danışılarak, önerilen şekilde bikarbonatlı su ile ağız içi temizliği yapılmalı ve uygun antibiyotikli damlalar kullanılmalıdır. Pamukçuk olan bebek eğer anne göğüsünü emiyorsa, annenin göğüsü de uygun şekilde temizlenmeli, biberon veya emzik kullanılıyorsa bunların uygun şekilde temizliği ve sterilizasyonu yapılmalı, hatta gerekirse yenileri ile değiştirilmelidir. Ağız içi viral enfeksiyonları arasında herpes enfeksiyonu, el, ayak, ağız hastalığı ve herpangina sayılabilir.

Herpes simplex gingivostomatiti: Yüksek ateş, huzursuzluk, irritabilite ve damakta küçük ağrılı ülserler ile kendini gösterir. Tedavisinde uygun ağız içi temizleyici solüsyonlar ve ağrı kesiciler kullanılmalı, çocuğun aldığı sıvı miktarı artırılmaya çalışılmalıdır.

El, ayak, ağız hastalığı: Hastalığın etkeni Coxackievirüs A 16 isimli, enterovirüs ailesine ait bir virüstür. Genellikle küçük çocuklarda, yaz ve erken sonbahar mevsimlerinde görülür. Ateş, boğaz ağrısı, dil, damak ve yanakların iç bölgesinde küçük kırmızı noktalar şeklinde başlayan yaralar ve tüm vücutta olabilen döküntü ile kendini gösterir. Döküntüler el ayası ve ayak tabanında da belirgindir. Kaşıntı olmaz. Yakınmalar bir hafta kadar devam eder. Çocukların hepsinde tüm bulgular bir arada görülmeyebilir. Tedavisinde ağrı kesiciler kullanılmalı, sıvı alımı artırılmalıdır.

Herpangina: Etken yine Coxackievirüstür. El, ayak, ağız hastalığından farklı olarak sadece ağız içinde ülserler vardır. Vücutta döküntü veya başka bir bulgu yoktur.

Tekrarlayan aftöz stomatit: Ağız içinde gerçekleşen lokal bir travma, stres veya bazı vitamin ve minerallerin (demir, folat, çinko, B12 vitamini) eksik olduğu durumda ağız içinde tekrarlayan yaralar ortaya çıkabilir. Bunların dışında bazı sistemik hastalıklar, örneğin enflamatuvar barsak hastalıkları, bazı romatolojik ve kan hastalıkları da ağız içinde tekrarlayan yaralara neden olabilir. Tüm bu durumlarda tedavi etkene yönelik yapılmalıdır. Ağız içinin bakteri etkenli enfeksiyonlarında en sık neden diş veya diş etinden kaynaklanan enfeksiyonlardır. Ağız sağlığının korunabilmesi için dişlerin sağlıklı ve mutlaka bakımlı olması gerekmektedir. Diş veya diş etlerinden kaynaklanan bir apse uygun antibiyotik ile doğru şekilde tedavi edilmelidir.

DR. AYLA KAMBUROĞLU GÖKSEL
VKV Amerikan Hastanesi Pediatri Bölümü
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı