BİR NEFES GÜZEL RÜYA
“Uff benim burnum niye bu kadar büyük”, “yaa yine resimde ne düşük çıkmış burnum, bir daha yandan fotoğraf çektirmiyeceğim”, “sırf burnumun kemeri yüzünden istediğim güneş gözlüğünü alamıyorum”. Burnunun şeklinden memnun olmayan ve bununla birlikte nefes alıp verme problemi olan hastalar estetik operasyona başvuruyor.
Bir burun ameliyatı gerçekten bu kadar mı?
Türkiye de cinsiyetten bağımsız en çok yapılan ameliyat burun ameliyatıdır. Aslında pek çok estetik ameliyat hem estetik hem fonksiyonel açıdan gerçekleştirilmekte; örneğin çok iri bir memenin küçültülmesi estetik açıdan arzu edilmekle birlikte fonksiyonel olarak da boyun, sırt ağrıları ve hijyenik zorlukları nedeniyle tıbbi gereklilikleri beraberinde taşımaktadır. Aynı şekilde burun ameliyatlarında da gerek estetik açıdan güzel bir yapı elde edilmeye çalışılırken, fonksiyonel olarak da rahat nefes alabilen bir organ hedeflenilir.
İnsan olarak her zaman daha iyisini isteriz. Daha iyi giyinmek, daha iyi arabaya binmek, daha iyi yaşamak gibi. Hayatımızın bütününde daha iyiye ulaşmaya çalışırız. Hayatın diğer alanlarında bu kadar titiz davranırken, kendi vücudumuzla ilgili daha iyiyi aramaya çalışmak da çok normaldir. Burnunuz kemerli olabilir ve aynaya baktığınızda bu gözünüze takılabilir. Eğer “Bu kemeri aldırırsam kendimi daha iyi hissederim” diyorsanız, bu böyle bir ameliyat için doğru bir motivasyonu teşkil eder. Yapılan bilimsel çalışmalar, insanların kendilerinde düzeltilmesi gereken bir durum söz konusu olduğunda ve buna olumlu yönde müdahale edildiğinde, yaşamlarında daha aktif, özgüvenli ve mutlu olduklarını ortaya koymaktadır. Ben de mantıklı tüm taleplerin desteklenmesi gerektiğine inanıyorum.
EN SIK YAPILAN ESTETIK AMELIYAT OLARAK BURUN AMELIYATI
Burun Estetiği (Rinoplasti) Künyesi
Anestezi: Genel, lokal veya sedasyon.
Ameliyatın süresi: 1-2 saat.
Hastanede kalma süresi: 3-4 saat veya bir gece. Refakatçi gerekebilir.
Ameliyat sonrası: Burnu stabil hale getirmek için bir hafta boyunca splint denilen bir alçı kullanılır. Ameliyattan dolayı burun çevresi ve göz altlarında şişme ve morluk görülebilmektedir.
İyileşme: 3-4 gün içinde hafif işler; 1 hafta sonra işe dönme; 1 ay boyunca ağır spor, ağır iş, uzun süre eğilmek ve gözlük kullanmak yasak; 1 ay sonra sportif aktiviteler serbest.
Kesin sonuç: 1-1.5 yıl.
Burun, temel fonksiyonumuz olan nefes almayı yerine getirdiği için ve yüzün temel organlarından biri olmasından dolayı ayrı bir öneme sahiptir. Yüzümüzün ilk göze çarpan organlarından biri olan burun, dış görüntümüzü ve imajımızı oluşturan en önemli yerlerimizden birisidir. Her bireyin burnu kendisine hastır; bu nedenle burun estetiğinin de kişiye özel olarak planlanması ve gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Burun estetiğinin amacı, burnun şekli, büyüklüğü ve genel görüntüsünde değişiklikler yaparak burnu yüz ile uyumlu bir hale getirmektir. Burun estetiği ile burun uzaltabilir veya kısaltabilir, küçültebilir veya büyütebilir, şekli değiştirilebilir, kontüründe değişiklikler yapılabilir, burun deliklerini küçültülebilir, “kemer” olarak ifade ettiğimiz üst kısmındaki kemik yapı küçültülüp daha oyuk bir görüntü kazandırılabilir, kalkıklığı artırılabilir, ucu sivriltilebilir veya yuvarlaklaştırılabilir. Burnun kemik veya kıkırdak yapıları ile ilgili değişiklikler yapılabilir. Bütün bunların ne kadar ve ne şekilde gerçekleşeceği ancak kemik kıkırdak ve yumuşak dokuların doktor tarafından muayene edilmesinden sonra anlaşılabilir.
Her insanın burun kemiğinin gözle görülür veya görülmez derecede eğri olması oldukça normaldir ve bu duruma sıkça rastlanır. Deviasyonu olan bir septum, eğer hava yollarını kapatacak derecede eğriyse nefes alma zorluğuna yol açabilir. Böyle bir durumda bu eğrilik burun estetiği operasyonu kapsamında düzeltilmektedir ki bu işleme septoplasti adı verilir. Ancak ne alerji ne de burun akmaları septoplasti ya da rinoplasti ile çözümlenemez.
Burnum güzel, rüyalarım güzel…
Burun ameliyatı olan hastalarımızla gerçekleştirdiğimiz araştırma çok önemli bir takim sonuçları gözler önüne serdi; bizde bunları bu sene Washington da gerçeklestirilen Amerikan Estetik Cerrahi Derneği’nin toplantısında uluslararası platformda meslektaşlarımızla paylaştık. Yaptığımız bu çalışmada estetik amaçli yapılan ameliyatlarda septum deviasyonunu düzelttiğimizde hastalarımızın uyku kalitesinde belirgin düzelme olduğunu tespit ettik. Bu beklenen bir bulguydu ancak bu çalışma hiç beklenmedik bir sonuç daha ortaya çıkardı. Sadece estetik girişimde bulunduğumuz burun ameliyatlarından sonra da objektif kriterlere bakılarak hastalarımızın uyku kalitesinde istatistiksel olarak anlamlı bir iyileşme tespit ettik. Bu özellik burun açılarında yaptığımız değişikliklere ve kişinin özgüveninin yükselmesiyle ilişkili olabilir. Nedeni ne olursa olsun bilimsel veriler estetik burun ameliyatlarının kişinin uyku kalitesinde bir artışa neden olduğunu ortaya çıkarttı.
Burun estetiği için uygun bir adayda aşağıdaki özelliklerden en az bir tanesi bulunmaktadır.
• Burun yüze göre geniş veya uzundur.
• Burun kemiği kırık ya da eğridir.
• Kaza veya darbe gibi bir nedenden dolayı burnun şekli değişmiştir.
• Burnun iki tarafında gözle görülür bir asimetri bulunmaktadır.
• Yan profilden bakıldığında burun ucu düşüktür.
• Burun delikleri burnun genel şekline uygun değildir.
• Burun ile dudak arasındaki açı çok dar veya çok geniştir.
• Burun sırtında kemer yapısı mevcuttur.
Sıkça Sorulan Sorular
Burun estetiği ile kusursuz bir buruna kavuşmak mümkün müdür?
Unutulmamalıdır ki burun yapımız başlangıçta da mükemmel değildir. Hasta çoğunlukla kafasında bir burun şekli hayal eder; ancak burnun yeni şekli ancak eski şeklinde yapılan değişikliklere göre belirlenir, yani tıbbi yöntemlerle kişinin istediği bir burna milimetrik ölçümlerle ulaşması mümkün değildir.
Bu nedenle ameliyattan en memnun kalan hastalar, burnunda yapılacak değişiklikler konusunda aşırı beklentileri olmayan, yüzüne yakışacak bir burun ile tatmin olma eğilimindeki hastalardır. Ayrıca burnun yeni şekliyle yüzün ifadesinde güzel bir değişiklik elde etmek mümkün olsa bile, yepyeni bir görüntüye kavuşmak mümkün değildir. Bütün bunları ameliyatı gerçekleştirecek olan hekim ile görüşmek, ameliyat sonrası hayal kırıklıklarını en aza indirmek açısından çok önemlidir. Örneğin, burun estetiği operasyonundan sonra da burun bir miktar asimetrik kalmaya devam edecektir, çünkü burnun her iki tarafının ameliyatlı veya ameliyatsız tıpa tıp eşit olması mümkün değildir.
Hasta adayının bir resimde beğendiği burunu elde etme şansı var mıdır?
Burun estetiğinde elde edilmesi planlanan sonuç yüzün diğer organlarına yani çeneye, gözlere ve yanaklara uyumlu bir burundur. Bu nedenle bir başka kişide beğenilen burnun hasta adayında da aynı sonucu verme olasılığı çok düşüktür. Burun operasyonlarından en çok memnun olan hastalar, burnuyla ilgili spesifik olarak ne istediğini bilen ve operasyonun limitleri olduğunu kabullenen hastalardır. Aynı zamanda ameliyat sonrasında hayal ettikleri burna kavuşamama ihtimalini de göz önünde bulundurmaları gerekir. Bu nedenle ne istediğinden emin olmak ve hekimle iyi bir diyaloğa girmek çok önemlidir. Bunun yanı sıra hastanın kendi fotoğrafı üzerinde oynamak da yanıltıcı olabilmektedir; çünkü fotoğraf üzerinde yapılan değişiklikler elektronik ortamda, bilgisayar araç ve gereçleri ile ekran üzerinde yapılırken, ameliyat sırasında yapılan değişiklikler gerçek insan dokusunun üzerinde ve insan becerileri ile gerçekleştirilir. Dolayısıyla ekranda elde edilen “mükemmel” burna ameliyatla ulaşmak mümkün olmayabilir.
Burun estetiği ameliyatının riskleri nelerdir?
Burun estetiği ameliyatı çoğunlukla burun kemiğinin uygun şekilde kesilmesiyle gerçekleştirildiği için oldukça komplike bir estetik operasyondur. Anesteziye ilişkin birtakım risklerin yanı sıra, burun operasyonunda kanama, enfeksiyon, akıntı, nefes alma güçlüğü ve nadiren koku almada geçici bir kayıp olabilmektedir. Burun kemik ve kıkırdaklarının en son şeklini almasından ve dikişlerin alınması/erimesinin ardından burun ucunun bir miktar düşmesi normaldir. Operasyon bu düşmeyi göze alarak gerçekleştirilmektedir.
İkinci bir operasyon geçirme olasılığı nedir?
Bazı durumlarda hasta iyileşmesi ve benzeri bazı nedenlerden dolayı ya da hastanın istediği ikincil değişiklikler nedeniyle ikinci bir operasyona ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu ikinci operasyon asıl ameliyatta elde edilen sonuçları daha da mükemmel hale getirmek amacıyla çoğunlukla lokal anestezi altında gerçekleştirilmektedir. İkinci bir operasyon için 6 ila 12 ay arasında değişen bir bekleme süresi olmalıdır.
Ameliyattan sonra bazı kişilerin burnu çok kalkık iken bazı kişilerinki daha düşük görünüyor, bunun sebebi nedir?
Ameliyat sonrasında burnun alacağı şekli belirleyen en önemli faktörler kişinin kemik, kıkırdak ve yumuşak doku özelliklerinin yanı sıra iyileşme özellikleridir. Burnun alacağı son şekil tüm bu değişkenlerin bir araya gelmesiyle belirlenir. Bunun yanında kişinin ameliyat öncesinde belirttiği istekleri de burnun kalkıklığını ve şeklini belirlemektedir. Bazı kişiler daha doğal ve düz bir burnu tercih ederken bazı kişiler daha kalkık ve gösterişli bir burnu tercih etmektedir. Benim hekim olarak kişisel önerim ve operasyonlardaki hedefim “ameliyat edilmemiş gibi” bir burun yaratabilmeye yöneliktir. Böylelikle kişi kendi yüzüne yakışan, doğal görünümlü, göze batmayan bir burna kavuşabilmektedir.
Ameliyat sonrası ne kadar ağrı oluyor?
Ameliyat sonrasında sadece hafif bir ağrı beklenmektedir. Şişkinlik ve özellikle gözlerin altında morluk olması normaldir, ancak bu bölgelerde ağrı fazla hissedilmez. Göz ve çevresinde şişlik ve morluğu azaltmak amacıyla soğuk kompres uygulanabilir. Nefes almayı kolaylaştırmak için buhar uygulaması yapılabilir. Ameliyattan sonraki birkaç gün boyunca burundan biraz kan gelmesi normaldir.
Estetik burun ameliyatları burunun gerek fonksiyonel, nefes alma, gerekse estetik, dış görünüş, ihtiyaçlarını karşılayan bir operasyondur. Ameliyatta amaç yüzün diğer ölçülerine uyan, doğal bir görüntüye sahip bir burun yapısının şekillendirilmesidir. Başvuracağınız plastik cerrah size konu ile ilgili daha detaylı bilgi verecek ve size özel planlamada nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda sizi aydınlatacaktır.
Prof. Dr. Reha Yavuzer
Amerikan Hastanesi
Plastik Rekonstruktif ve Estetik Cerrahi Bölümü