ASTIM DÜNYADA HER YIL 300 MİLYAR İNSAN ETKİLİYOR

Özellikle son yıllarda görülme sıklığı hızla artan astım, özellikle çocukları etkisi altına alıyor. Büyük şehirlerde yaşama ve çevre kirliliği gibi dış etkenler de astımın ortaya çıkmasına neden oluyor. Türkiye’de her 12-13 yetişkinden birinin ve her 7-8 çocuktan birinin astım hastası olduğunu belirten Özel Medline Aydın Hastanesi’nden Dr. Raziye Uyguç, astımın belirtilerini ve alınabilecek önlemleri sıralıyor.

Halk arasında nefes darlığı olarak da bilinen astım, bir solunum yolu hastalığıdır. Astım; çeşitli dış etkenler nedeniyle solunum yollarını meydana getiren bronşların kasılarak daralması, bronş zarının şişmesi ya da balgam gibi yapışkan sıvıların hava yollarını tıkaması ve aşırı duyarlılık sonucu solunum güçlüğüne neden olmasıdır. Her yaştaki bireyleri etkileyebilen astım, doğru tedavi ile kontrol altına alınabilen, kontrol altına alınamadığında ise günlük aktiviteleri ciddi olarak kısıtlayabilen bir hastalıktır. Dünyada her yıl 250 bin kişinin astım sebebiyle öldüğünü belirten Dr. Raziye Uyguç, 2025 yılı itibariyle yaklaşık 100 milyon kişinin daha astım olacağının ön görüldüğünü de söylüyor.

Astımın belirtileri nelerdir?

Astım; nefes darlığı, göğüste sıkışıklık hissi, hışıltılı solunum, öksürük, zor çıkarılan çok koyu, sert ve yapışkan balgam gibi yakınmalara neden olur. Karakteristik olarak ataklar halinde seyreden astım, sadece hafif bir öksürük olarak da, acil servise gitmeyi gerektirecek kadar ciddi bir şekilde de ortaya çıkabilir. Ataklar kendiliğinden gerileyebilir ya da geçebilir; ancak hasta çoğu kez astım ilaçlarını kullanarak rahatlar. Astımın tanısı en kolay ataklar esnasında konulur. Atak dışında ise hastalığın öyküsü hekimi astım tanısına yönlendirir. Tanı için hastadan akciğer grafisi, solunum fonksiyon testleri, alerji testi, bazı kan tetkikleri istenilir.

Hastalığın ciddiyetini bir kez daha vurgulayan Dr. Raziye Uyguç, astım hastalarının dikkat etmesi gerekenleri söylüyor.

Sigara dumanı ve kirli hava astım şikâyetlerini artırır. Bu nedenle astım şikâyetleri olanların mümkün olduğunca bu tür yerlerden uzak durmaları tavsiye edilir. Eğer kişi kendi sigara içiyorlarsa da en kısa zamanda bırakmaları gerekir. Aynı zamanda aşırı yorgunluk, mikrobik hastalıklar ve psikolojik bozukluklar da astımı tetikleyebilir. Bu sebeple astımı olan kişilerin kendilerine daha fazla dikkat etmeleri ve olabildiğince stresli ortamlarda bulunmamaları önerilir. Astım ataklarını tetikleyen diğer kriterler ise; ağaç, çiçek polenleri, hayvan tüyleri ve ev tozu gibi alerji yapıcı maddelerdir. Astım rahatsızlığı olan kişilerin bu tür maddelerden etkilenmemeleri için polenlerin yoğun olarak görüldüğü mevsimlerde mümkünse evde olmaları, klimalarının filtrelerini sık sık değiştirmeleri, camları kapalı tutmaları, evdeki peluş oyuncakları uzak tutmaları ve evi süpürmek yerine silmeleri tavsiye edilir.