BESİN SATIN ALMA, HAZIRLAMA, SAKLAMA VE PİŞİRME İLKELERİ

SÜT VE ÜRÜNLERİ

Hastalık yapıcı mikroorganizmalardan korunmak için iyi kaynatılmış, pastörize/sterilize edilmiş süt ve ürünleri kullanılmalıdır.
Pastörize veya sterilize edilmemiş sütler, kabardıktan sonra 5 dakika kaynatılıp hemen soğutulmalıdır.
Kaynatılmış ve pastörize sütler cam kavanozda buzdolabında 12 gün, kutusu açılmış sterilize sütler en fazla 3 gün saklanabilir.
Sütlü tatlı yaparken, süt, un ve şeker birlikte pişirildiğinde sütün besin değeri (protein) azalır. Şeker, sütlü tatlı indirilmesine yakın eklenmelidir.
Ülkemizde peynir, genellikle kaynatılmamış veya pastörize edilmemiş sütten yapılmaktadır. Bu tür peynirler taze olarak tüketildiğinde hastalık etkeni (BRUSELLA) olabilir.
Çiğ sütten yapılmış peynir tüketilmemelidir.
Yoğurt torbaya konup süzülür ve süzülen suyu atılırsa vitamin kaybı olur. Yoğurt suyu çorba ve hamur işlerinde kullanılarak değerlendirilmelidir.

ET, YUMURTA, KURUBAKLAGİL

Kıyma ve organ etleri uzun süre saklanmadığından, buzdolabında saklamak koşuluyla 1-2 gün içerisinde tüketilmelidir
Etler hemen tüketilmeyecekse birer yemeklik miktarlarda, yassı şekilde paketlenmiş olarak normal buzdolabı buzluklarında 1 hafta, derin dondurucularda 3-4 ay süre ile dondurularak saklanabilir.
Dondurulmuş besinler, özellikle etler buzu çözdürüldükten sonra yeniden dondurulmamalıdır.
Çözülme işi, oda sıcaklığında, soba/radyatör üzerinde ve altında, hafif ateşte veya güneşli yerlerde yapılmamalıdır.
Çözülme işlemi, buzdolaDinın alt raflarında bekletilerek yapılmalıdır.
Çözülmüş besinler bekletilmeden pişirilmelidir.
Kırık, çatlak ve kirli yumurtalar satın alınmamalıdır.
Yumurta buzdolabında saklanmalı, kullanmadan önce mutlaka yıkanmalıdır.
Çiğ yumurta tüketimi hastalık etkeni olabildiği gibi bazı vitaminlerin kullanımını da engeller.
Yumurta en fazla 8-10 dakika süreyle haşlanmalıdır
Uzun süre haşlanmış yumurtanın sarısı etrafında oluşan yeşil renk, besin değerinin azaldığını gösterir.
Kurubaklagiler, pişirilmeden önce pestisit (böcek ilacı) kalıntılarından arındırmak için iyice yıkanmalıdır.
Kurubaklagillerin iyi pişmelerini sağlamak için 8-10 saat ön ıslatma işlemi uygulanmalıdır. Islatma suyu dökülebilir.
Kurubaklagilllerin haşlama sularının dökülmesi besin değerim azaltır.

TAZE SEBZE VE MEYVELER

Taze sebzeler önce ayıklanmalı, yıkanmalı, sonra doğranmalı ve yeteri kadar su ile pişirilmelidir.
Sebzeler doğrandıktan sonra bekletilirse ve haşlama, pişirme suları atılırsa, vitamin ve mineralleri azalır.
Salatalar önceden hazırlanıp bekletilirse vitaminleri azalır.
Meyveler kesildikten ya da suyu sıkıldıktan sonra bekletilirse C vitamini değeri azalır.
Konservelerin suyu dökülürse vitamin değeri azalır.
Kapakları dışa dönük (bombelenmiş) konserveler sağlık için son derece tehlikelidir. Zehirlenmelere yol açabilir.

TAHIL VE TAHIL ÜRÜNLERİ

Ekmek, çörek, kurabiye yapmak için hamurun mayalandırılması besin değerini arttırır.
Dış kepeği biraz ayrılmış fakat özü ve iç kepeği ayrılmamış undan mayalandırılarakyapılan ekmeğin besleyîci değeri beyaz undan yapılan ekmekten daha fazladır.
Ekmek ince dilimlenip kızartılırsa besin değeri azalır.
Tarhana güneşte kurutulursa vitamin değeri azalır.
Makarna, erişte vb. besinlerin haşlama sularının dökülmesi besin değirini azaltır.

ÜRÜN SATIN ALIRKEN İMAL VE SON KULLANMA TARİHLERİ’NİN KONTROL EDİLMESİ GEREKİR. SON KULLANMA TARİHİ GEÇMİŞ ÜRÜNLER KESİNLİKLE SATIN ALINMAMALIDIR.
ÇÜNKÜ; ÜRÜN

BOZULMUŞ OLABİLİR,
MİKROORGANİZMA ÜREYEBİLİR,
LEZZETİ VE FİZİKSEL GÖRÜNÜMÜ DEĞİŞEBİLİR,
BESİN DEĞERİ KAYBOLMUŞ OLABİLİR.

ÜRÜN SATIN ALINIRKEN ETİKET ÜZERİNDE;

GIDA ADINA
FİRMA ADI VE ADRESİNE
ÜRETİLDİĞİ YERE
MİKTARINA (NET GRAMAj)
HAZIRLAMA VE KULLANMA TALİMATINA
DEPOLAMA VE SAKLAMA KOŞULLARINA

DİKKAT EDİLMELİDİR.