BADEMCİK VE GENİZETİ

Bademcikler ve genizeti boynumuz, kasıklarımızda bulunan lenf bezlerine benzeyen dokulardır. Bademcikler boğazımızın iki yanında yer alırlar ve iki adettirler. Boğazımızın gerisinde ve burnumuzun arkasında bulunan genizetini ise özel aletler olmadan görmek mümkün değildir.

Bademcik ve genizeti solunum yolumuzun hemen girişinde bulunurlar ve enfeksiyona neden olan mikropları yakalarlar. Ancak bazen bakteri ve virüsler bu organlarımızın kendilerinin de iltihaplanmalarına neden olurlar. Doktorlar bademcik ve geniz etlerinin bakteri ve virüsleri filtre eden vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olduklarına inanırlar.

Bu organların bağışıklık sistemindeki önemleri hayatın ilk yıllarında daha fazladır ancak ilerleyen yaşla beraber önemleri azalır. Bademcik ve genizeti alınmak zorunda kalınan çocukların dirençlerinde azalma olmaz.

Bademcik ve genizeti rahatsızlıkları

Bademcik ve genizetinin en sık rahatsızlığı sık tekrar eden infeksiyonlar (boğazda ve kulakta) ve bunlara bağlı olarak bu organların büyümesidir. Bu büyüme nefes alma ve yutma fonksiyonlarını bozabilir. Bademcikler çevresinde oluşan abseler, kronik iltihaplar sonucunda bademciğin içinde kötü kokulu peynir renginde iltihap toplanır ve bu durum boğaz ağrısı ve şişmeye neden olur. Nadir olmakla beraber bademcilerdeki şişlikler tümörde olabilir.

Ne zaman doktora başvurmalı?

Çocuğunuz iltihaplı veya ileri derecede büyümüş bademcik ve genizetlerinden dolayı rahatsızlanıyorsa doktora başvurmalısınız.

Muayene:

Bademcik ve genizeti hastalıklarını ortaya koymak için kullanılan yöntemler şunlardır:

*Hastanın özgeçmişi *Fizik muayene *Boğaz kültürü *Röngen tetkikleri *Kan tahlilleri

Bademcik ve Genizeti Muayenesi Nasıl Olur?

Doktorunuz size çocuğunuzun kulak burun ve boğazıyla ilgili sorular sorup bu bölgeleri inceleyecektir. Genizetini değerlendirmek amacıyla da ufak bir ayna ile ilave bir muayene yapabilir.Kültür ve diğer testler boğazdaki infeksiyonu saptamada önemlidir; özellikle A-grubu steptokoklar bu yöntemle belirlenmelidir. Genizetinin boyutlarını saptamada bazen röntgen filmi çekmek de gerekebilir.

Bademcik ve Genizeti Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?

Bademciklerin bakteriyel enfeksiyonları önce antibiyotiklerle tedavi edilmelidir. Ancak bazen bademcik ve genizetinin alınması gerekebilir. Bademcik ve genizetinin alınması için en önemli iki neden şunlardır: 1- antibiyotik tedavilerine rağmen tekrar eden infeksiyonlar 2-Büyümüş bademcik ve genizetine bağlı nefes alma zorluğu.

Nefes almada bu tip tıkanmalar erişkinlerde horlama, uyku bozuklukları ve gün boyunca uyku haline neden olurken çocuklarda huysuzluk gibi davranış bozukluklarına yol açabilir. Ortodontistler büyümüş bademcik ve genizeti ne bağlı olarak sürekli ağızdan nefes almanın diş ve yüz gelişiminde de bozukluklara yol açtığına inanırlar.

Boğazdaki kronik infeksiyonlar genizle orta kulak arasında yer alan Östaki borusunu da etkiler. Bu durum ise tekrarlayan kulak infeksiyonları ve işitme kaybına neden olabilir. Yeni yapılan çalışmalar genizetinin alınmasının tekrarlayan kulak ağrılarına ve ortakulaktaki sıvı birikmelerine iyi geldiğini göstermiştir.

Erişkinlerde ise tümör ve kanserler bazen bademcik ve genizetinin alınması için bir neden oluştururlar. İnfeksiyöz mononükleoz gibi bazı hastalıklarda bademciklerdeki büyüme nefes almayı engelleyebilir bu durumda kortizon kullanılması bazen yararlı olur.

Bademcik İltihabının Belirtileri

İltihabın bir belirtisi şişmedir diğer belirtiler ise şunlardır: *Bademciklerin kızarması * Bademciklerin üstünün beyaz bir tabaka ile kaplanması *Seste değişme *Boğaz ağrısı *Yutarken ağrı *Boyunda ağrılı bezelerin ortaya çıkması *Ateş *Ağız kokusu

Büyümüş Genizeti Belirtileri

Eğer çocuğunuzun geniz eti büyümüş ise burnundan nefes alması çoğu kez zorlanmıştır. Diğer belirtiler ise şunlardır: *Burun yerine ağızdan nefes alma *Konuşurken burun tıkanıklığına bağlı seste değişme *Gündüzleri hırıltılı nefes alma *Tekrar eden kulak iltihapları *Geceleri horlama *Geceleri horlama sırasında nefesin almanın birkaç saniye duraklaması.

Ameliyat

Çocuğunuzla konuşarak böylesi bir müdahale öncesi ona destek olun ve güvenini sağlayın. Bu müdahalenin onu daha sağlıklı yapacağına inanmasını sağlayın. Ona ameliyat sonrası ağrı olabileceğinden bahsedin. Çocuğunuzun arkadaşları arasında bu ameliyatı olmuş olanlar varsa onlar ile konuşmasını sağlayın.

Ameliyattan en az iki hafta önce aspirin ve benzeri ilaçların kullanımı terk edilmelidir.(UYARI: Reye sendromuna neden olabileceğinden çocuklarınıza hiçbir zaman aspirin vermeyiniz)

• Hastada veya ailede anestezi (narkoz) ile ilgili herhangi bir sorun varsa mutlaka doktorunuzu uyarın. Hasta herhangi bir ilaç kullanıyorsa, bir kan hastalığı varsa, hamile ise, daha önce kan nakli yapıldı ise ve kortizon kullanıyorsa ameliyatı yapacak olan doktora bunları bildirin.

• Ameliyat öncesi kan ve idrar tahlilleri gerekebilir.

• Ameliyatın öncesindeki gece yarısından sonra hiç bir şey yenilmemelidir (sakız, gargara, diş macunu ve su dahil). Midede bulunan maddeler anestezi sırasında kusmaya neden olabilir.

Hasta ameliyat öncesinde hastaneye geldiğinde anestezi doktoru tarafından muayene edilecektir. Hastaya ameliyatta ve daha sonra damardan çeşitli serumlar verilecektir.Ameliyattan bittikten sonra hasta uyanma odasına alınır her hastanın uyanma süresi farklıdır bu süre 2-10 saat arasında değişebilir. KBB doktorunuz ameliyat öncesi ve sonrası bakım ile ilgili bilgileri size verecektir.

Ameliyat Sonrası

Ameliyat sonrasında görülen bir çok belirti vardır. Bunların bir kısmı şunlardır: yutma zorluğu, kusma, ateş, boğaz ağrısı ve kulak ağrısı. Bazen ameliyattan sonra kanama da olabilir. Herhangi bir kanama olursa doktora hemen haber verilmelidir.

Aklınızda kalan tüm soruları ameliyatınızı yapacak olan doktorla açık bir şekilde konuşmalısınız.