GenelgeMEVZUAT

TIBBİ ATIKLAR HAKKINDA GENELGE

TIBBİ ATIKLAR HAKKINDA GENELGE

T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü

SAYI: B100TSH0100005- ANKARA
KONU: Tıbbi Atıklar

58 51
GENELGE
2000/40

İLGİ: a) 29.08.1994 tarih ve B100TSH0100005/10201 sayılı genelgemiz.
b) 03.04.1995 tarih ve B100TSH0100005/03830 sayılı genelgemiz.
c) 07.03.1997 tarih ve B100THG0100002-3120/03878 sayılı genelgemiz.

Tıbbi atıkların usulüne ve tekniğine uygun olarak toplanması, geçici depolanması, taşınması ve bertarafı fert, toplum ve çevre sağlığının korunması açısından önem arz etmektedir.
Tıbbi atıklar özel işlem gerektiren atık niteliğindedirler.
1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun “Sıhhi Teşkilat” başlıklı birinci babı, “Vilayet Hususi İdareleri ve Belediyeler” başlıklı dördüncü fasıl, 20nci maddede, her nevi müzahrefatın toplanması, uzaklaştırılması ve imhasının, belediyelerin ifasıyla mükellef oldukları görevlerden olduğu,
“Şehir ve Kasabalar Hıfzıssıhhası” başlıklı on birinci babı, “Mecralar ve Müzahrefat İmhas” başlıklı ikinci fasıl, 248inci maddede, toplanan süprüntülerin bunların etrafa yayılmamasına ve dökülmesine mani olacak vasıtalarla nakledilerek şehir ve kasabanın durumuna göre en uygun olarak kabul edilen şekilde imha edileceği veya yakılacağı, nüfusu elli binden fazla olan şehirlerde bu süprüntüden istifade edilmek üzere gerekli tesisatın yapılacağı, sokaklarda süprüntü birikip kalmaması için belediyeler tedbir alınacağı,
282nci maddede, bu Kanunda yazılı olan yasaklara aykırı hareket edenler veya zorunluluklara uymayanlar hakkında,
Ek Madde 2’de, bu Kanunun 69uncu maddesi gereğince alınmış olan tedbirlerden çevre sağlığı ile ilgili olanlara uyulmaması halinde uygulanacak cezalar,
Ek Madde 1’de, bu Kanunda yazılı suçları işleyenler hakkında 303üncü maddede yazılı kimseler tarafından düzenlenen tutanakların aksi sabit oluncaya kadar muteber oldukları,
Ek Madde 3’de ise, bu Kanun kapsamına giren ve genel sağlığa ilişkin davalara, mahkemelerce, Meşhud Suçların Muhakeme Usulü Kanununun 1inci maddesindeki yer ve 4üncü maddesindeki zaman kaydına bakılmaksızın suçüstü hükümlerine göre bakılacağı ve hükümler kesinleştikten sonra bunların birer suretinin Cumhuriyet Savcılıklarınca doğrudan doğruya Bakanlığımıza gönderileceğine ilişkin hükümler bulunmaktadır.
2872 sayılı Çevre Kanununa dayalı olarak yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde, sağlık kuruluşlarından kaynaklanan atıkların ayrı olarak toplanması, geçici depolanması, geri kazanılması, nihai bertaraf alanına taşınarak yakılması veya düzenli depolanması süreçlerinde uyulacak teknik ve idari esaslar ile bu esaslara göre yapılacak işlerin kimler tarafından ve nasıl yapılacağı ile ilgili kurallar verilmiştir.
Yönetmelikte; Amaç, kapsam, hukuki dayanak ve tanımlar; Tıbbi atıkların yönetimi; tıbbi atık üretenlerin uyacakları esaslar, tıbbi atıkların nihai bertaraflarında uyulacak esaslar, sorumluluk, atık bertarafında mali yükümlülük, Atıkların ünite içinde ayrılması ve taşınması; evsel nitelikli atıklar, tıbbi atıklar, radyoaktif atıklar, tehlikeli olmayan kimyasal maddelerin atıkları, tehlikeli kimyasal maddelerin atıkları, taşıma, Atıkların geçici depolanması; genel kural, geçici atık depolarının özellikleri, konteynerlerin kullanılması, diğer sağlık kuruluşlarının atıkları ile ilgili diğer hususlar, geçici atık depolarına ruhsat alınması, geçici atık depo yeri işletilmesi ve kontrolü, Atıkların bertaraf alanına taşınması; belediyelerin sorumluluğu, taşıma personelinin özel giysileri, tıbbi atıkların taşınmasına ilişkin kurallar, atık taşıma araçlarının teknik özellikleri, Tıbbi atıkların yakılması ve yakma tesislerine ruhsat verilmesi; tıbbi atıkların yakılması, yakma tesislerinin teknik özellikleri, yakma tesislerine yer seçimi izni verilmesi, yakma tesislerine inşaat ruhsatı verilmesi ve denetlenmesi, yakma tesislerinin işletme ruhsatının iptali, Tıbbi atıkların nihai depolanması; nihai depolama alanları, nihai depolama alanı yer seçimi kriterleri, yerleşme yasağı, depolama tesisi zemini, depolama tesisi tabanının teşkili, dren sistemi teşkili, depolama tesislerine dolgu yapılması, depolama tesisi üst örtüsünün teşkili, depo sahasının yeşillendirilmesi, depolama tesisine inşaat ruhsatı verilmesi ve denetlenmesi, depolama tesisine işletme ruhsatı verilmesi ve denetlenmesi, depolama tesisimin işletilmesi ve kontrolü, Tıbbi atıkların izlenmesi, denetim, yaptırımlar; Tehlikeli olmayan kimyasal maddelerin atıkları; Tehlikeli kimyasal madde kriterleri; Geri kazanılabilecek kimyasal atıklar; Kolaylıkla tehlikeli reaksiyon verebilen kimyasal maddeler; Depo tabanı geçirimsizlik (sızdırmazlık) sistemi; Uluslar arası klinik atıklar amblemi; Tıbbi atıklar ile ilgili takip formuna ilişkin hükümler yer almıştır.
Hastanelerden, tıp, diş hekimliği ve veteriner hekimlik eğitimini veren ve araştırma yapan kuruluşlardan, kan ve kan ürünleri ile ilgili çalışma yapan tüm merkez ve istasyonlardan, tıbbi tahlil laboratuvarlarından, deney hayvanlarının kullanıldığı laboratuvarlardan, sağlık ocaklarından, atık çıkaran muayenehaneler ve polikliniklerden, diş hekimi kliniklerinden ve revirlerden, küçük ameliyat ve benzeri müdahalelerin yapıldığı tıp ve veteriner muayenehanelerinden bulaşıcı hastalığı olanların tedavi oldukları veya diyaliz, aspiratör gibi aletlerin kullanıldığı kliniklerden, benzeri tıbbi atıkların oluşabileceği seyyar sağlık birimlerinden, eczane ve ilaç depolarından, benzer diğer kuruluşlardan kaynaklanan atıklar bu Yönetmelik kapsamındadır.
Tıbbi atık, evsel nitelikli atık, enfekte atık, patojen atık, patolojik atık, ünite ve diğer ilgili tanımlar, tıbbi atık üretenler ve belediyelerin sorumlulukları Yönetmelikte belirtilmiştir.
Tıbbi atıkların geçici atık depolarından veya konteynerlerden alınarak taşınması, nihai depolanması veya yakılması suretiyle bertaraf edilmesi ile bu işi yapacak personelin eğitimi ve bu işlemlerin belgelendirilmesinden büyükşehir belediyeleri, belediyeler veya belediyelerin yetkilerini devrettiği kuruluşlar müteselsilen sorumludur. Atıkların üretilmesinden nihai bertarafına kadar geçen sürede atık üreticileri, toplayıcılar, atıkların el değiştirdiği tüm taşıyıcılar, nihai bertaraf ediciler müteselsilen sorumludurlar.
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan ve büyükşehir belediyesi olan yerlerde büyükşehir belediyeleri, diğer yerlerde belediyeler ile yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar; mücavir alan sınırları dışında kalan yerlerde ise mahallin en büyük mülki idare amiri bu atıkların bertarafı sırasında insanların ruh ve beden sağlığına, hayvan sağlığına, toprak, doğal bitki örtüsü ve yeşil alanlara, yer altı ve yüzeysel su alanları ile su rezerv sahalarına, toplumun düzeni ve emniyetine zarar vermeyecek, hava ve gürültü yönünden çevre kirlenmesini önleyecek şekilde mevcut mevzuat doğrultusunda gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.
Nihai depolama tesisleri en yakın yerleşim bölgesine uzaklığı 3000metreden az olamaz. Nihai depolama tesisleri imar planında belirtilerek, yerleşim bölgesi olmaması sağlanır.
Geçici atık depoları, yakma tesisleri ve nihai depolama tesislerinin Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği, Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliği, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ve diğer ilgili mevzuat uyarınca yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgeleri almaları ve bu izin, ruhsat ve belgeler alınmaksızın faaliyet göstermemeleri gerekmektedir.
Yönetmelikte yer alan yasaklara aykırı hareket edenler ve belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında 2872 sayılı Çevre Kanununun 15inci ve 16ıncı maddeleri uygulanır. Kanunun 20nci, 21inci ve 23üncü maddelerinde yer alan idari nitelikteki cezalar doğrudan doğruya mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından verilir.
15.01.2000 tarih ve 23934 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Özel İşlemler Gerektirmeyen Radyoaktif Atıklara İlişkin Yönetmelik”te, yarılanma süreleri 100 günden düşük olan radyoaktif maddelerin, tıp, endüstri ve araştırma gibi alanlarda kullanılmaları sonucu oluşan katı, sıvı ve buhar halindeki radyoaktif atıkların kullanıcı tarafından biriktirilmesi, bekletilmesi ve bu atıkların çevreye verilmesi ile ilgili sınırlar ve koşullar verilmiş olup, Amaç, kapsam, dayanak, tanımlar, yükümlülük, katı, sıvı ve buhar halindeki radyoaktif atıklarla ilgili uyulması gerekli hususlar, sınırlama, radyoaktif atıkların çevreye verilmesi için yetkilendirme ve sınırlar, kayıtların tutulması, bildirim, denetim ve yaptırımla ilgili hükümler mevcuttur.
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan radyoaktif atıkların bertarafı 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kanunu , 24/07/1985 tarihli ve 85/9727 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Radyasyon Güvenliği Tüzüğü ve 06.09.1991 tarih ve 20983 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde yapılır.
Bakanlığımıza intikal eden şikayetler, yaptırılan tetkik ve denetim sonuçlarından, tıbbi atıkların ayrılması, toplanması, geçici depolanması, taşınması ve bertarafında bazen aksamalar olduğu, ilgili hükümlere uyulmadığı, mükellefiyetlerin, yükümlülüklerin ve sorumlulukların yerine getirilmediği, insan sağlığı üzerinde önemli olumsuz etkilere neden olunduğu anlaşılmaktadır.
Fert, toplum ve çevre sağlığının korunması ve geliştirilmesi çerçevesinde;
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan tıbbi atıkların halk sağlığına ve çevreye zarar vermeden ayrı olarak toplanması, geçici depolanması, geri kazanılması, taşınması ve nihai bertaraflarının sağlanmasının,
Tıbbi atık üreticilerinin, belediyelerin, toplayıcıların, taşıyıcıların, nihai bertaraf edicilerin, belediyelerin yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşların, mahallin en büyük mülki idare amirlerinin, tıbbi atıkların ayrılma, sınıflandırma, toplama, geçici depolama, taşıma, işleme, nihai bertaraf, personel eğitimi ve işlemlerin belgelendirilmesinde, ilgili mükellefiyet, yükümlülük ve sorumluluklarını yerine getirmeleri, gerekli tedbirleri almaları ve ilgili hükümlere uymalarının,
Tıbbi atık üretenlerce, tıbbi atıkların yönetimiyle ilgili personelin eğitiminin, oluşan atıkların sınıflandırılarak toplanması, ünite içinde taşınması ve geçici depolanması işlerinin bir özel ekip tarafından yaptırılmasının sağlanmasının, atıkları kaynağında en aza indirecek sistemin kurulmasının, evsel nitelikli atıklardan ayrı olarak sınıflandırılmaları, toplanmaları, taşınmaları ve işlenmelerinin, bu atıkların çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şeklide geçici depolanmalarının, emniyetli bir şekilde nihai bertaraf alanına taşınmalarının sağlandığının belgelenmesinin, tıbbi atıkların insan sağlığı ve çevreye zarar vermeden bertaraf edildiğinin belgelenmesinin, yönetmeliğin kendilerine verdiği yükümlülükler çerçevesinde uygulanmasına yönelik olarak, ünite amirliğince bu hususlar ile kaza durumlarında alınacak önlemler ve yapılacak işler hakkında detaylı bilgileri içeren bir talimatın hazırlanarak ünitenin ilgili birimlerinde uygulanmak üzere duyurulmasının,
Büyükşehir belediyeleri, belediyeler, belediyelerin yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar ve mahallin en büyük mülki idare amirlerinin, tıbbi atıkların bertarafı sırasında insanların ruh ve beden sağlığına, hayvan sağlığına, toprak, doğal bitki örtüsü ve yeşil alanlara, yer altı ve yüzeysel su alanları ile su rezerv sahalarına, toplumun düzeni ve emniyetine zarar vermeyecek, hava ve gürültü yönünden çevre kirlenmesini önleyecek şekilde mevcut mevzuat doğrultusunda gerekli tedbirleri almalarının,
Tıbbi atık üreticilerinin ürettikleri atıkların bertarafı için gereken harcamaları, bertaraf eden kurum ve kuruluşa ödemelerinin,
Sağlık kuruluşlarındaki evsel nitelikli atıkların tıbbi atıklardan ayrı olarak toplanmaları, geçici depolanmaları, taşınmaları ve bertaraf edilmelerinin,
Tıbbi atıkların bu iş için eğitilmiş personel tarafından diğer atıklardan ayrı olarak toplanmalarının, patojen ve enfekte atıkların sterilize edildikten sonra geçici depoda muhafazasının,
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan radyoaktif atıkların 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu, Radyasyon Güvenliği Tüzüğü, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği ve Özel İşlemler Gerektirmeyen Radyoaktif Atıklara İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılmasının,
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan ve Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek-1’de belirtilen tehlikeli olmayan kimyasal maddelerin atıklarının bertaraf edilmeden önce geri kazanılması, geri kazanılamayan katı atıkların mavi plastik torbalara doldurulup, evsel atıklarla birlikte toplanmasının, geri kazanılamayan sıvı atıkların Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği çerçevesinde bertaraf edilmesinin,
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan ve Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek-2’de kriterleri belirtilen kimyasal maddelerin atıklarından Yönetmelik Ek-3’de verilen geri kazanılabilecek olanlar ve kullanım süresi dolmuş ilaçlar ayrıldıktan sonra geri kalanların Yönetmelik Ek-4’’e verilen liste göz önüne alınarak birbirleriyle olumsuz bir reaksiyon vermemelerine dikkat edilerek ayrı ayrı toplanmalarının, bu atıkların geri kazanılmadığı durumlarda, bertaraflarının ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılmasının,
Tıbbi atıkların özel torbalarına konulmasının, özel ve bu iş için ayrılmış araçlar ile toplanmaları ve taşınmalarının, araçların dezenfeksiyonunun, ünite içinde taşıma ile görevlendirilen personelin özel elbise giymelerinin ve bu elbiselerin ilgili ünite tarafından karşılanmasının,
Usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatına uygun geçici atık deposu ve konteynerlerin inşası ve bulundurulması, işletilmesi ve kontrolünün, depo ve konteynerlerde atıkların atık bertaraf sahasına taşınmadan önce 48 saatten fazla bekletilmemesinin, geçici atık depolarına yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgelerin yetkili mercilerden alınmasının, geçici atık depo yerinin işletilmesi ve kontrolünde gerekli eğitimi almış personel ve sorumluların görevlendirilmesinin,
Konteynerleri kullanan ünite ile ilgili belediye arasında atıkların toplanması konusunda anlaşma yapılmasının,
Yatak kapasitesi 20’den az ve yataksız ünitelerin tıbbi atıklarını, en yakında bulunan, anlaşma yaptıkları ünitenin geçici atık depolama yerinde depolamaları, böyle bir imkan olmadığında belediyenin bu iş için tahsis ettiği toplama aracına vermeleri, atık toplama aracı gelmeden önce binanın dışına bırakılmaması ve evsel atıkların toplandığı konteynerlere konulmamasının,
Tıbbi atıkların geçici atık depolarından veya konteynerlerden alınarak taşınması, nihai depolanması veya yakılması suretiyle bertaraf edilmesi ile bu işi yapacak personelin eğitimi ve bu işlemlerin belgelendirilmesinden sorumlu olan büyükşehir belediyeleri, belediyeler veya belediyelerin yetkilerini devrettiği kuruluşların, Yönetmeliğin kendilerine verdiği yükümlülükler çerçevesinde uygulanmasına yönelik bir talimatın hazırlanmasının, talimatta, bu iş için görevlendirilen özel ekip, toplama rotaları, sorumlular, araç temizleme, kaza durumlarında yapılacak işler hakkında detaylı bilgilerin bulunmasının,
Taşıma personelinin özel eğitimden geçirilmesinin, taşıma sırasında özel koruyucu malzeme ve giysileri kullanmaları ve giymelerinin, bunların temizlenmesinin belediyece veya belediyenin görevlendireceği kuruluşça yapılmasının,
Tıbbi atıkların, emniyetli bir şekilde etrafa yayılmadan ve sızıntı suları akıtılmadan nihai bertaraf sahasına getirilmesinin, taşınması sırasında transfer istasyonlarının kullanılmamasının, taşıma araçlarının günde en az bir kere temizlenmesinin, konulduğu kırmızı torbaların patlaması veya başka bir nedenle etrafa yayılması durumlarında dezenfekte edilmesinin, toplanması ve taşınması için kullanılan araçların usulüne tekniğine ve ilgili mevzuatına uygun teknik özelliklere sahip olmaları ve başka işlerde kullanılmamasının,
Evsel nitelikli atıkların yakılması için kullanılan yakma fırınlarının tıbbi atıkların yakılması için kullanılmamasının,
Tıbbi atık yakma tesislerinin ilgili mevzuatında öngörülen teknik özelliklere, esasa ve sınırlara uygun olarak kurulmaları, işletilmeleri, gerekli izin, ruhsat ve belgelerin yetkili mercilerden alınmasının,
Ünite bünyesinde tıbbi atık yakma tesisi kurulmak ve işletilmek istenmesi halinde öncelikle Çevre Bakanlığının uygun görüşünün alınmasının,
Tıbbi atıkların yakma yöntemi ile imha edilmeleri,ne imkan olmadığı hallerde bu atıkların;
a)Tehlikeli atık depolama alanlarının özel bir bölümünde,
b)Evsel atıkların bertaraf alanlarının bu Yönetmeliğe uygun olarak yapılmış özel bir bölümünde,
c)Sadece tıbbi atıklar için yapılmış özel bir bertaraf alanında, düzenli depolanmalarının,
Tıbbi atıkların yakma fırınlarında yakılması sonucu oluşan küllerin, yakma tesisine atık getiren araçlarla uygun şekilde bu düzenli depolama alanlarına taşınması ve bertaraf edilmelerinin,
Nihai depolama tesislerinin usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatında öngörülen teknik özelliklere, esaslar ve sınırlara, yer seçimi kriterlerine uygun olarak kurulması, işletilmesi, kontrolü ve kapatılmasının, nihai depolama tesisleri için gerekli izin, ruhsat ve belgelerin yetkili mercilerden alınmasının,
Nihai depolama tesislerinin en yakın yerleşim bölgesine uzaklığının 3000 metreden az olmamasının, nihai depolama tesisleri etrafındaki 3000 metrelik alanda meskenlerin ve insanların ikametine mahsus yerlerin, yerleşim bölgelerinin yapılmamasının, bu alanın meskenler, bu yerler ve bölgelere açılmamasının, bu hususların imar planlarında plan hükmü olarak yer almasının, bu alanın ilgili imar planlarında ayrılması ve işlenmesinin,
Nihai depolama tesislerinin ilgili imar planlarında belirtilerek, yerleşim bölgesi olmamasının sağlanmasının,
Nihai depolama tesisinin işletilmesi ve kontrolünde gerekli eğitimi almış personel ve sorumlular görevlendirilmesinin,
Tıbbi atıkların izlenmesi için; ünitelerin tıbbi atık sorumluları, taşıyıcı ve bertaraf alanı sorumlularınca Yönetmelik Ek-8’e uygun olarak doldurulması gereken formların, belediyelerce; karşılaştırılması ve tüm tıbbi atıkların gerektiği gibi bertaraf edildiğinin kontrol edilmesinin,
Tıbbi atıklarla ilgili geçici atık depolarının, yakma tesisleri ve nihai depolama tesislerinin ilgili mevzuat doğrultusunda yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgeleri almadan kurulmaları ve faaliyet göstermelerinin önlenmesinin,
Usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatındaki teknik özelliklere, esaslar ve sınırlara, yer seçimi kriterlerine ve diğer hükümlere uygun olarak kurulmayan , işletilmeyen, kontrol edilmeyen ve kapatılmayan, sağlık sakıncaları olan depo ve tesislerin faaliyetlerinin durdurulmasının, insan ve çevre sağlığına olası zarar ve etkilerinin önlenmesinin,
Tıbbi atıkların ayrılması, sınıflandırılması, toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri kazanılması , bertarafı ve ilgili diğer işlerde çalışanların sağlığının korunması için gerekli her türlü tedbirin alınmasının, temini;
Konuyla ilgili Valiliğinizce sürekli ve periyodik kontrol ve denetimlerin yapılması;
Kontrol ve denetim sonuçlarına göre,
Tıbbi atıkların ayrı olarak toplanması, sınıflandırılması, geçici depolanması, taşınması, geri kazanılması ve nihai bertarafıyla ilgili yasaklara aykırı hareket edenler, zorunluluklara ve alınmış olan tedbirlere uymayanlar,
yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,
İlgili mükellefiyet, yükümlülük ve sorumluluklarını yerine getirmeyen tıbbi atık üreticileri, belediyeler, belediyelerin yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar, mahallin en büyük mülki idare amirleri, toplayıcılar, taşıyıcılar,
Tıbbi atıkların yönetimiyle ilgili personelin eğitimini yapmayan,
Oluşan atıkların sınıflandırılarak toplanması, ünite içinde taşınması ve geçici depolama işlerinin özel bir ekip tarafından yapılmasını sağlamayan,
Atıkları kaynağında en aza indirecek sistemi kurmayan,
Evsel nitelikli atıkları tıbbi atıklardan ayrı olarak toplamayan, geçici depolamayan, taşınıp bertarafını temin etmeyen,
Tıbbi atıkları evsel nitelikli atıklardan ayrı olarak sınıflandırmayan toplamayan, taşımayan ve işlemeyen,
Bu atıkları çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde geçici depolamayan, emniyetli bir şekilde nihai bertaraf alanına taşınmalarının sağlandığını, insan sağlığı ve çevreye zarar vermeden bertaraf edildiğini belgelemeyen, ilgili talimatı hazırlamayan ve ünitenin ilgili birimlerinde uygulanmak üzere duyurmayan,
Ürettikleri atıkların bertarafı için gereken harcamaları bertaraf eden kurum ve kuruluşa ödemeyen,
Radyoaktif atıkların bertarafını ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapmayan,
Tehlikeli olmayan kimyasal maddelerin atıklarını geri kazanmayan ve bertaraf etmeyen,
Tehlikeli kimyasal maddelerin atıklarını ayrı toplamayan, geri kazanmayan ve bertaraf etmeyen,
Tıbbi atıkları özel torbalarına koymayan, özel ve bu iş için ayrılmış araçlar ile toplamayan ve taşımayan, araçların ezenfeksiyonunu yapmayan, ünite içinde taşınma ile görevlendirilen personele özel elbise giydirmeyen ve bu elbiseleri karşılamayan,
Yatak kapasitesi 20’den az veya yataksız olanlarda, tıbbi atıklarını, anlaşma yaptığı, en yakınında bulunan ünitenin geçici atık depolama yerinde depolamayan veya atık toplama aracı gelmeden önce bina dışına bırakan ve evsel atıkların toplandığı konteynerlere koyan,
Usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatına uygun geçici atık deposu ve konteynerleri inşa etmeyen, bulundurmayan, işletmeyen ve kontrol etmeyen ; depo ve konteynerlerde atıkları atık bertaraf sahasına taşınmadan önce 48 saatten fazla bekleten; geçici atık depolarına yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgeleri almayan; geçici atık depo yerinin işletilmesi ve kontrolünde gerekli eğitimi almış personel ve sorumluları görevlendirmeyen,
Patojen ve enfekte atıkları sterilize etmeden geçici depoda muhafaza eden,
Konteynerlerin kullanımında, atıkların toplanması konusunda ilgili belediye ile anlaşma yapmayan tıbbi atık üreticileri,
Tıbbi atıkların bertarafı sırasında insanların ruh ve beden sağlığına, hayvan sağlığına, toprak, doğal bitki örtüsü ve yeşil alanlara, yer altı ve yüzeysel su alanları ile su rezerv sahalarına, toplumun düzeni ve emniyetine zarar vermeyecek, hava ve gürültü yönünden çevre kirlenmesini önleyecek şekilde mevcut mevzuat doğrultusunda gerekli tedbirleri almayan belediyeler, belediyelerin yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar ve mahallin en büyük mülki idare amirleri,
Tıbbi atıkları geçici atık depolarından veya konteynerlerden alarak taşımayan, nihai depolanması veya yakılması suretiyle bertaraf etmeyen, bu işi yağacak personelin eğitimini yapmayan, bu işlemleri belgelendirmeyen, ilgili talimatı hazırlamayan ve ilgililere duyurmayan,
Taşıma personelini özel eğitimden geçirmeyen, taşıma sırasında özel koruyucu malzeme ve giysileri kullandırmayan ve giydirmeyen, bunların temizlenmesini yapmayan,
Tıbbi atıkları emniyetli ve sağlık sakıncaları olmaksızın taşımayan, taşınması sırasında transfer istasyonlarını kullanan, araçların temizlik ve dezenfeksiyonunu yapmayan, toplanması ve taşınmasında usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatına uygun teknik özelliklere sahip araçları bulundurmayan ve araçları başka işlerde kullanan,
Evsel nitelikli atıkların yakılması için kullanılan yakma fırınlarını tıbbi atıkların yakılması için kullanan,
Tıbbi atık yakma tesislerini ilgili mevzuatında öngörülen teknik özelliklere, esas ve sınırlara uygun olarak kurmayan, işletmeyen, yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgeleri almayan,
Tıbbi atıkların yakma yöntemi ile imha edilmelerine imkan olmadığı hallerde tıbbi atıkların bertarafı için usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatında öngörülen teknik özellikler, esaslar ve sınırlara, yer seçimi kriterlerine uygun olarak nihai depolama tesisi kurmayan, işletmeyen, kontrol etmeyen, kapatmayan; bu atıkları bu tesislerde bertaraf etmeyen; bu tesisler için yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgeleri almayan; nihai depolama tesisinin işletilmesi ve kontrolünde gerekli eğitimi almış personel ve sorumluları görevlendirmeyen,
Tıbbi atıkların yakma fırınlarında yakılması sonucu oluşan külleri yakma tesisine atık getiren araçlarla uygun şekilde bu düzenli depolama alanlarına taşımayan ve bertaraf etmeyen,
Doldurulan tıbbi atık formlarını karşılaştırmayan ve tüm tıbbi atıkların gerektiği gibi bertaraf edildiğini kontrol etmeyen belediyeler, belediyelerin yetkilerin devrettiği kişi ve kuruluşlar, belediyelerin görevlendirdiği kuruluşlar,
Nihai depolama tesisini ve etrafındaki 3000 metrelik alanı meskenlere ve insanların ikametine mahsus sair yerlere, yerleşim bölgelerine açanlar,
Tıbbi atıklarla ilgili geçici atık depoları, yakma tesisleri ve nihai depolama tesislerini, ilgili mevzuat doğrultusunda yetkili mercilerden gerekli izin, ruhsat ve belgeleri almadan, usulüne, tekniğine ve ilgili mevzuatındaki teknik özelliklere, esaslar ve sınırlara, yer seçimi kriterlerine ve diğer hükümlere uygun olarak kurmayan, işletmeyen, kontrol etmeyen, kapatmayan ve sağlık sakıncalarına neden olanlar,
Tıbbi atıkların ayrılması, sınıflandırılması, toplanması, geçici depolanması, bertarafı ve ilgili diğer işlerde çalışanların sağlığının korunması için gerekli tedbirleri almayanlar,
Tıbbi atık takip formunu doldurmayan, ünitelerin tıbbi atık sorumluları, taşıyıcı ve bertaraf alanı sorumluları, hakkında, Valiliğinizce ilgili mevzuat doğrultusunda gerekli her türlü işlem, ceza ve yaptırımların uygulanması;
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan ve özel işlem gerektiren, tıbbi atıkların, insan ve çevre sağlığına zarar vermeden ve risk teşkil etmeden, ayrılması, toplanması, geçici depolanması, geri kazanılması, taşınması ve nihai bertarafı için Valiliğinizce gerekli her türlü tedbirin alınması ve aldırılması; hususlarında bilgilerinizi ve gereğini, genelgemiz hükümlerinin Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıkları, İl ve İlçe Umumi Hıfzıssıhha Meclisleri, sağlık kuruluşları, tıbbi atık üreticileri, belediyelerin yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar, belediyelerin görevlendirdiği kuruluşlar ile İliniz Kamuoyu ve ilgili birimlere duyurulmasını arz ve rica ederim.

Doç.Dr. Osman DURMUŞ
Bakan

DAĞITIM:

GEREĞİ:
81 İL VALİLİĞİ
(İl Sağlık Müdürlüğü)

BİLGİ:

ÇEVRE BAKANLIĞI
(Çevre Kirliliğini Önleme ve Kontrol Genel Müdürlüğü)
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
(Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü)
(İller İdaresi Genel Müdürlüğü)
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI
(İller Bankası Genel Müdürlüğü)
(Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü)
ADALET BAKANLIĞI
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
BAKANLIK TEDAVİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
BAKANLIK TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI
BAKANLIK BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRLİĞİ