AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

Resmi Gazete
Tarih: 09.03.2000; Sayı: 23988

BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; fertlerin ve toplumun sağlığını korumak maksadıyla, ayakta teşhis ve tedavi yapılan özel sağlık kuruluşlarının açılmasına, çalışmasına ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik; ayakta teşhis ve tedavi hizmeti yapılan özel sağlık kuruluşları ile bu kuruluşların sahip ve işletenlerini ve bunların faaliyetlerini kapsar.
Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (c) bendinde belirtilen teşhis merkezleri, 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen özel hastane poliklinikleri, kamu kurum ve kuruluşları ile özel işletmelerin istihdam ettikleri personel, eğitim ve öğretim kurumlarının personel ve öğrencilerine yönelik olarak ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunmak üzere doğrudan işlettikleri kurum hekimliği, sağlık merkezi, mediko-sosyal merkezi ve benzeri nitelikteki birimler bu Yönetmelik kapsamına dahil değildir.

Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik; 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendi ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Kanun: 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunu,
b) Bakanlık: Sağlık Bakanlığı’nı,
c) Genel müdürlük: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nü,
d) Müdürlük: İl sağlık müdürlüklerini,
e) Sağlık kuruluşu: Poliklinik, klinik, dispanser, tıp merkezi, tanı ve tedavi merkezi ve benzeri isimler altında faaliyet gösteren ayakta teşhis ve tedavi yapılan özel sağlık kuruluşlarını,
f) Muayenehane: Hekimlerin mesleklerini serbest olarak icra etmek üzere münferiden açtıkları sağlık kuruluşunu,
g) Uygunluk belgesi: Özel sağlık kuruluşunun faaliyet gösterebilmesi için Müdürlük tarafından düzenlenen belgeyi,
h) Hekim: Kanuna göre mesleğini icra etme yetkisine sahip tabipleri ve diş tabiplerini,
ı) Tıp dalı: Kanunun 9 uncu maddesine göre hazırlanan ve 18/4/1973 tarihli ve 14511 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Tababet Uzmanlık Tüzüğünde belirlenmiş tıpta uzmanlık alanlarını ve bu Tüzükte belirlenmemiş olmasına rağmen sağlık hizmeti sunumunda genel pratisyenlik ve diş hekimliğini de kapsayan tıp disiplinlerini,
i) Ekip: Sağlık kuruluşlarının kuruluş ve faaliyetlerinin bu Yönetmelik ile diğer mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığının incelenmesi ve denetlenmesi için teşkil edilen denetim ekibini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Sağlık Kuruluşlarının Türleri ve Temel Özellikleri

Türler
Madde 5- (Değ.:23.6.2001) Bu Yönetmelik kapsamında bulunan sağlık kuruluşları; faaliyet alanları, hizmet alt yapı özellikleri ile hizmet veren sağlık ekibinin yapısına göre merkezler, poliklinikler ve muayenehanelerdir.

Merkezler
Madde 6- Merkezler; asgari standart donanım ve personel desteği ile sürekli ve düzenli olarak ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunan özel sağlık kuruluşlarıdır. Merkezler, tıp merkezleri, özel dal merkezleri ve teşhis merkezlerinden oluşur.
a) Tıp merkezi: Asgari olarak bünyesinde iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum, çocuk sağlığı ve hastalıkları ve genel cerrahi tıp dallarından birer uzman hekim olmak üzere, ağız ve diş sağlığı alanında hizmet vermek amacıyla en az bir diş üniti ve diş hekimi ile Bakanlık tarafından ruhsatlı tıbbi tahlil ve röntgen laboratuvarı bulunan, sürekli ve düzenli olarak gelişmiş donanım ve personel desteği ve 24 saat süre ile ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunan özel sağlık kuruluşlarıdır.
b) Özel dal merkezi: Tıp dallarından yalnızca birinde, o daldan en az iki uzman hekimin bulunduğu, gelişmiş donanım ve personel desteği ile düzenli olarak ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunan özel sağlık kuruluşlarıdır.
c) Teşhis merkezi: Yalnızca 3153 sayılı Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun ile 992 sayılı Seriri Taharriyat ve Tahlilat Yapılan ve Masli Teamüller Aranılan Umuma Mahsus Bakteriyoloji ve Kimya Laboratuvarları Kanunu çerçevesinde birden fazla ilgili uzman hekimlerce açılan ve özel donanıma sahip, özel mevzuatına göre faaliyet gösterip teşhis hizmeti sunan özel sağlık kuruluşlarıdır.

Poliklinik
Madde 7- Poliklinikler; tıpta uzmanlık alanlarının dağılımına bakılmaksızın, temel olarak muayenehane ve diğer gerekli asgari destek hizmetlerinin bir araya getirilmesi ile oluşan ve hekimlerce müştereken düzenli olarak ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunmak amacıyla kurulmuş özel sağlık kuruluşlarıdır.
Özel hastane poliklinikleri, 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu çerçevesinde ruhsatlandırılan özel hastaneler bünyesinde özel mevzuatına göre faaliyet gösteren ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunan özel sağlık kuruluşlarıdır.

Muayenehane
Madde 8- Muayenehane, hekimlerin mesleklerini serbest olarak icra etmek üzere münferiden Kanun hükümlerine göre açtıkları özel sağlık kuruluşlarıdır.

Sağlık kuruluşu açmaya ve işletmeye yetkili kişiler
Madde 9- (Değ.:23.6.2001) 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen sağlık kuruluşları; Kanuna göre mesleğini serbest olarak icra etme yetkisine sahip serbest çalışan hekimler ile 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanun hükümlerine göre aynı hakkı haiz olan Devlet memuru veya diğer kamu görevlisi statüsünde bulunan hekimler ve ayrıca ortaklarının tamamı hekim veya uzman hekimlerin bulunduğu şirketler, 2908 sayılı Dernekler Kanunu çerçevesinde kurulan ve bu Kanunun 59 uncu maddesi çerçevesinde kamu yararına çalıştığına karar verilen ve tüzüğünde sağlık hizmeti sunumu ile ilgili düzenleme bulunan dernekler ve 13/7/1967 tarihli ve 903 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınmış olan ve kuruluş senedinde sağlık hizmeti sunumu ile ilgili düzenleme bulunan vakıflar tarafından açılabilir ve işletilebilirler.
Ancak, yukarıda belirtilen vakıf ve dernekler, yalnızca tıp merkezlerini ve kuruluş amaçlarında belirtilen tıp dalı ile ilgili özel dal merkezlerini açıp, işletebilirler.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru ve Açılma İzni İşlemleri

Başvuru için gereken belgeler
Madde 10- Sağlık kuruluşu açacaklar bizzat veya mes’ul müdürleri vasıtasıyla Müdürlüğe Yönetmelik’te belirtilen hangi tür sağlık kuruluşunu açacaklarını belirten bir dilekçe ile başvururlar. Müdürlükçe oluşturulacak bir ekip tarafından, açılması istenen sağlık kuruluşunun fiziksel mekan olarak yeterliliği hakkında bir ön inceleme raporu düzenlenir. Bu ön inceleme raporu, dilekçe ve ekli dosya ile başvuruda bulunulması gerekir. Dilekçeye ekli başvuru dosyasında bulunması gereken bilgi ve belgeler şunlardır:
a) Sağlık kuruluşunun unvanını, sahibini veya sahiplerini, faaliyet göstereceği adresi, alanları ve faaliyete geçirmek istediği sağlık kuruluşunun türünü belirten ve sağlık kuruluşunun açılışı ile ilgili işlemlerinin başlatılmasını talep eden mes’ul müdürce imzalı başvuru dilekçesi,
b) Sağlık kuruluşunun oda esasında bütün mekanlarının ne amaçla kullanılacağını gösterir en az 1/100 ölçekli ve hizmet sınırları içerisinde bulunduğu sağlık ocağı hekimince yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış plan örneği,
c) Yangına karşı gereken tedbirlerin alındığına dair ilgili mevzuata göre yetkili olan mercilerden alınan belge,
d) Sağlık kuruluşu bir ticaret şirketi tarafından açılacak ise, şirket ortaklarını gösterir ticaret sicili gazetesinin aslı veya noter tasdikli örneği ile ortaklarının tamamının hekim olduklarını belgelemek üzere söz konusu şirket ortaklarının diplomalarının, varsa uzmanlık belgelerinin Müdürlükçe onaylı birer örneği,
e) Sağlık kuruluşu bir dernek tarafından açılacak ise 2908 sayılı Dernekler Kanununun 59 uncu maddesi çerçevesinde derneğin kamu yararına çalıştığını belgeleyen kararın ve dernek tüzüğünün bir örneği; vakıflar tarafından açılacak ise, Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti kararı ve vakıf senedinin bir örneği,
f) Sağlık kuruluşunda kullanılacak olan ve bulundurulması mecburi asgari tıbbi malzeme ve donanım ile ilaç listeleri dikkate alınarak hazırlanmış, mes’ul müdürce imzalanmış ve hizmet sınırları içerisinde bulunduğu sağlık ocağı hekimince yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış asgari araç-gereç ve ilaç listesi,
g) Tıp merkezi olarak açılacak sağlık kuruluşları için ve mecburi olmasa bile tercihan bünyesinde tıbbi tahlil ve radiyoloji laboratuvarı bulundurulacak özel sağlık kuruluşları için, 19/3/1927 tarihli ve 992 sayılı Kanun ile 19/4/1937 tarihli ve 3153 sayılı Kanun kapsamındaki tıbbi tahlil ve radiyoloji laboratuvarı için Bakanlıkça düzenlenmiş ruhsatnamelerin birer örnekleri,
h) Sağlık kuruluşu bünyesinde sadece kendi hastalarına yönelik direkt radiyolojik tanı hizmetleri sunulacak ise, söz konusu hekime ait 19/4/1937 tarihli ve 3153 sayılı Kanunun 7 nci maddesi hükümlerine göre üç aylık kurs gördüğüne dair ilgili uzman hekimce verilen sertifikanın ve gücü 100 miliamper ve altında olan röntgen cihazı için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nca ilgili hekimin adına düzenlenmiş lisans belgesinin Müdürlükçe onaylı örneği,
ı) (Değ.:23.6.2001) Sağlık kuruluşu bünyesinde sadece kendi hastalarına yönelik olarak yukarıdaki (h) bendinde belirtilen laboratuvar teşhis hizmetlerinin dışındaki diğer laboratuvar teşhis hizmetleri 19/3/1927 tarihli ve 992 sayılı Kanuna uygun olarak çalışan ve Bakanlıkça ruhsatlı bir başka laboratuvardan temin edilecek ise; söz konusu laboratuvar hizmetini sunan kuruluş ile bu konuda yapılmış ve geçerli olan hizmet sözleşmesinin ve sözleşme yapılan kuruluşa ait Bakanlıkça düzenlenmiş ruhsatnamelerin bir örneği,
i) Sağlık kuruluşunda hasta nakli için kullanılmak üzere tam donanımlı ambulans bulunduruluyor ise 17/1/1993 tarihli ve 21468 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Ambulans Servisleri Yönetmeliğine göre verilmiş olan ve ambulans ve donanım ile ilgili bilgileri gösteren mes’ul müdürce onaylı belge ve Müdürlükçe onaylı ruhsatname örneği,
j) Mes’ul müdürün, açılacak sağlık kuruluşunda mes’ul müdür olarak çalışacağına dair noterlikçe tasdikli mes’ul müdürlük sözleşmesi ile mes’ul müdüre ait tasdikli nüfus cüzdanı örneği ve iki adet vesikalık fotoğraf,
k) (Değ.:23.6.2001) Muayenehane açacak olan hekimin veya sağlık kuruluşunda çalışacak bütün hekimlerin diplomalarının ve varsa uzmanlık belgelerinin Müdürlükçe tasdikli örnekleri ile ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
l) Sağlık kuruluşunda çalışacak bütün hekim ve diş hekimleri için bağlı oldukları meslek kuruluşu tarafından düzenlenmiş, meslek kuruluşuna kayıtlı olduklarını bildirir belgenin veya meslek odası kimlik kartının mes’ul müdür tarafından onaylı bir örneği,
m) Sağlık kuruluşunda çalışacak bütün sağlık personeli için, herhangi bir kamu kuruluşunda görev yapıp yapmadıklarını beyan eden dilekçeleri ile görev yaptıklarını beyan edenlerin dilekçe ekinde görev yaptıkları kamu kurum ve kuruluşlarından 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunda öngörülen tazminatların, söz konusu sağlık personeli için düzenlenecek personel çalışma belgesinin tarihinin bildirilmesinden itibaren, maaşlarından kesilmeye başlanılacağını bildirir belgeleri,
n) Sağlık kuruluşunda çalışacak hekim dışı diğer sağlık personelinin diplomalarının Müdürlükçe tasdikli örnekleri ve ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
o) Sağlık kuruluşunda çalışacak sağlık dışı personelin, mes’ul müdür tarafından onaylanmış nüfus cüzdanı fotokopileri.
Bu belgeler iki nüsha halinde eklenir.
(Değ.:23.6.2001) (c), (d), (e), (f), (g), (ı), (i), (j) ve (o) bendlerindeki belgeler, muayenehane için yapılacak başvurularda istenmez. Ancak bünyelerinde varsa (h) bendinde belirtilen belgeler ayrıca başvuru dosyalarına eklenir.
Askeri hekimler için (l) bendinde belirtilen belgeler istenmez.
Başvuru sırasında sağlık kuruluşunda çalışan sağlık personeline ait okul çıkış belgeleri, başvuru tarihinden itibaren 1 yıl süre ile kabul edilir. Ancak bu süre sonunda diplomasının aslını Müdürlüğe ibraz etmek zorundadır.

Başvurunun değerlendirilmesi ve yeniden başvuruyu gerektiren haller
Madde 11- 10 uncu maddeye göre vaki olan başvuru öncelikle dosya üzerinde incelenir. Başvuru dosyası Müdürlük tarafından başvuru tarihinden itibaren 15 iş günü içinde incelenerek, eksiklikleri var ise sağlık kuruluşunu açmak isteyenlere bildirilir. Başvuru dosyasında eksiklik yok ise Müdürlük tarafından görevlendirilen, sağlık kuruluşlarının kuruluş ve faaliyetlerinin Yönetmeliğe uygun olup olmadığının incelenmesi ve denetlenmesi için oluşturulan ekip tarafından sağlık kuruluşu yerinde incelenir. Bu inceleme sonucunda uygun görülenlere Müdürlük tarafından Ek-1’de yer alan uygunluk belgesi düzenlenir. Uygunluk belgesine ilave olarak, mes’ul müdür adına Ek-2’de yer alan mes’ul müdürlük belgesi ve diğer çalışanlarının her birine Ek-3’te yer alan personel çalışma belgesinden ikişer nüsha düzenlenir. Düzenlenen bu belgeler ve başvuru dosyasının bir örneği Müdürlükte saklanır, diğer nüshaları mes’ul müdüre imza karşılığında verilir.
Muayenehanelere uygunluk belgesi ve mes’ul müdürlük belgesi düzenlenmez.
Bu Yönetmelik kapsamındaki mevcut bir sağlık kuruluşunu açanlar ve işletenlerce, şube niteliğinde ikinci bir sağlık kuruluşunun açılmak istenmesi veya faaliyet gösterdiği adresin değişmesi durumunda, 10 uncu maddede belirtilen evraklar ile başvuru aynen tekrarlanır.

İKİNCİ KISIM
Kuruluş Alt Yapı Standartları
BİRİNCİ BÖLÜM
Personel Alt Yapı Standartları

Mes’ul müdür
Madde 12- Merkezlerde ve polikliniklerde hekim olan bir mes’ul müdür bulunur. Mes’ul müdürün bulunmadığı ve sağlık kuruluşunun hizmet verdiği saatlerde yetki devri yaptığı bir hekim bulunur. Mes’ul müdür sadece bir sağlık kuruluşunda mes’ul müdürlük görevini üstlenebilir. Mes’ul müdür, idari işlerden bizzat, tıbbi işlemlerden ise diğer hekimler ile birlikte sorumludur.
Mes’ul müdürün idari işlerinden, sağlık kuruluşunun işleyişinden ve sunulan sağlık hizmetinin gerektirdiği alt yapı olanaklarının sağlanmasından sağlık kuruluşunun sahipleri de bizzat sorumludurlar.
Mes’ul müdürün görevleri şunlardır:
a) Açılış ve işleyiş ile ilgili her türlü izin işlemlerini yürütmek,
b) İşleyişte tanımlanmış alt yapı ve hizmet kalite standartlarının korunmasını ve sürdürülmesini sağlamak,
c) Sağlık kuruluşunun işleyişinde alt yapı, personel, malzeme yapısında meydana gelen ve bu Yönetmelikte bildirimi zorunlu kılınan bütün değişiklikleri zamanında Müdürlüğe bildirmek,
d) Sağlık kuruluşunda görevine son verilen veya ayrılan sağlık personelinin çalışma izin belgelerini en geç bir hafta içerisinde Müdürlüğe iade etmek,
e) Sağlık kuruluşunun çalışma saatleri içerisinde hizmetlerini düzenli ve sürekli olarak yürütmek ve yürütülmesini sağlamak,
f) Sağlık kuruluşu adına ilgili belgeleri onaylamak,
g) Çalışma saatleri dışında mes’ul müdürlük görevini devrettiği sorumlu tabibin mes’ul müdürlük ile ilgili görevlerini düzenli ve sürekli olarak yerine getirmesini sağlamak,
h) Nöbet sistemini ve çalışmalarını düzenlemek,
ı) Tanımlanan düzenlemelerin ilgililer tarafından yerine getirilmesini sağlamak üzere gerekli iç denetimleri yürütmek,
i) Denetim sırasında yetkililere gereken bilgi ve belgeleri sunmak ve denetime yardımcı olmak,
j) Tıbbi atıkların usulüne uygun olarak imha edilmesini sağlamak,
k) Sağlık kuruluşunda bulundurulan cihaz ve malzemelerin sterilizasyonunu temin etmek,
l) Çalışan personelin başta HIV, hepatit markerleri olmak üzere gerekli görülen tetkiklerini ve muayenelerini en az yılda bir defa periyodik olarak yaptırmak,
m) Sağlık mevzuatında belirtilen ve yetkililerce tanımlanacak diğer görevleri yerine getirmek,
n) Şirket ortaklarında meydana gelen değişiklikleri 15 gün içinde Müdürlüğe bildirmek.
Mes’ul müdür, sağlık kuruluşunun kuruluşu, işleyişi ve denetimi ile ilgili her türlü işleminde Müdürlük ve Bakanlığın birinci derecede muhatabıdır.
Mes’ul müdür, sağlık kuruluşundaki görevini sona erdirmek istediğinde veya mes’ul müdürün görevine son verilmek istendiğinde, bu durumun sağlık kuruluşunun sahibi veya mes’ul müdürü tarafından Müdürlüğe bir hafta öncesinden bildirilmesi şarttır.
Mes’ul müdür, adına düzenlenmiş bir personel çalışma belgesine sahip olmak şartı ile, isterse sağlık kuruluşunda hekimlik mesleğini icra eder. Mes’ul müdürler, mesleklerini serbest olarak sadece mes’ul müdürlük yaptıkları sağlık kuruluşunda icra edebilirler; muayenehane de dahil olmak üzere bir başka sağlık kuruluşunda mesleklerini serbest olarak icra etmeleri yasaktır.

Hekim
Madde 13- Sağlık kuruluşunda hekimler, adlarına düzenlenmiş personel çalışma belgeleri ile çalışabilirler. Muayene odalarına diplomaları, varsa uzmanlık diplomaları ve personel çalışma izin belgelerini asarlar. Sağlık kuruluşunda çalışan hekimler;
a) Başvuran hastalara uyguladıkları tıbbi işlemlerden,
b) Yapılan işlemlerin hasta dosyalarına işlenmesinden,
c) Sağlık kuruluşunun işleyişinde, kendi çalışma alanı ile ilgili aksaklıklar öncelikli olmak üzere gördükleri bütün aksaklıkları mes’ul müdüre bildirmekten,
d) Tıbbi araç ve aletlerin sterilizasyonundan ve dezenfeksiyonundan, sorumludurlar.

Diğer personel
Madde 14- Sağlık kuruluşunda çalışacak bütün sağlık personeline Ek-3’te yer alan personel çalışma belgesi düzenlenir.
Bu Yönetmelikte belirtilen kıyafet ve kimlik kartlarını çalışan bütün personel bulundurmak zorundadır.

İKİNCİ BÖLÜM
Fizik Alt Yapı Standartları

Bina durumu
Madde 15- Sağlık kuruluşları; betonarme binada veya ahşap ise müstakil bir binada kurulur. Sağlık kuruluşunda özellikle hasta dolaşımının olduğu mekanların zemini düz, pürüzsüz, dezenfeksiyona uygun ve kolayca temizlenebilir özellikte döşenmiş olmalıdır. Odalar arasındaki bölümler tabandan tavana kadar beton, alçıpan, suntalam ve benzeri malzemelerle yapılmış olmalıdır. Sağlık kuruluşunda, ulaşım ve hizmet sunumunda kolaylık sağlanması açısından acil odası veya ünitesi sağlık kuruluşunun girişine yakın bir yerde bulundurulur.
Sağlık kuruluşunun bütün birimleri aynı bina içerisinde ve birbirlerine bitişik konumda olmak zorundadır. Sağlık kuruluşu binasında ilgili mevzuat uyarınca yangına karşı güvenlik önlemleri bulunmalıdır.
Mesken olarak kullanılan binaların bir bölümünde sağlık kuruluşu kurulmak istenmesi durumunda, ilgili mevzuat hükümlerindeki düzenlemelerin yerine getirilmesi sorumluluğu sağlık kuruluşunun sahip ve mes’ul müdürüne aittir.
Sağlık kuruluşları, asgari olarak hasta dolaşımının bulunduğu her biriminin ısısını uygun sıcaklıkta tutacak merkezi veya kat kalorifer sistemi ve elektrikli ısıtma sistemleri ile ısıtılır. Yaz aylarında hava sıcaklığının çok yüksek olduğu yerlerde hasta dolaşımının bulunduğu birimlerde uygun havalandırma sağlanır.
Uygunluk belgesi alındıktan sonra binada yapılan esasa ilişkin değişiklikler Müdürlüğe bildirilir.

Bulundurulması zorunlu asgari birimler
Madde 16- Sağlık kuruluşunda aşağıda belirtilen nitelikleri haiz bölümler bulunur:
a) Hasta bekleme salonu: Asgari 25 metrekare yüzölçüme sahip, hasta kullanımına uygun şekilde döşenmiş ve içerisinde hasta kabul ve kayıt görevlisi bölümünün de bulunduğu ayrı bir mekan,
b) Muayene odası: Her bir uzmanlık dalı için ayrı olmak üzere, asgari 6 metrekare yüzölçümünde ve içerisinde asgari tıbbi malzemenin ve donanımın bulunduğu ayrı bir oda veya bölünmüş mekan,
c) Acil odası: Asgari 8 metrekare yüzölçüme sahip, acil müdahale için gerekli olan asgari tıbbi malzeme, donanım ve ilaçların bulunduğu ve başkaca bir bölüm tahsis edilmemiş ise, enjeksiyon ve pansuman işlemlerinin de gerçekleştirildiği, sağlık kuruluşunun girişine yakın ve kullanıma uygun bir yerde bulunan ayrı bir oda,
d) Acil ünitesi: 24 saat hizmet veren sağlık kuruluşlarında, acil muayene odası, gözlem odası ile acil girişim odasından oluşan ve asgari malzeme ve ilaçların bulunduğu, başkaca bir bölüm tahsis edilmemiş ise enjeksiyon ve pansuman işlemlerinin de gerçekleştirildiği, sağlık kuruluşunun girişine yakın ve kullanıma uygun bir yerde bulunan ayrı bir oda,
e) Nöbetçi personel odası: 24 saat hizmet sunmak üzere açılan kuruluşlar için nöbet tutan hekim ve diğer personelin dinlenmesine ayrılmış bir oda,
f) İlgili mevzuat hükümleri doğrultusunda Bakanlık tarafından ruhsatname verilmiş biyokimya, bakteriyoloji, patoloji, nükleer tıp, fizik tedavi ve radiyoloji laboratuvarları için ayrı birer mekan,
g) Bakanlıkça ruhsatlı laboratuvar kurulmaksızın sadece kendi hastalarına yönelik teşhis hizmetlerinde kullanılacak, laboratuvar ve radiyoloji birimleri için bu Yönetmelik hükümlerine uygun ayrı bir oda veya odalar,
h) Arşiv birimi ve bu birim için hasta ve yakınlarının dolanım alanlarından izole edilmiş kapalı bir bölme veya oda,
i) Asgari bir tuvalet ve bir lavabo,
j) Atık toplama birimi ve bu birim için hasta ve yakınlarının dolanım alanlarından izole edilmiş kapalı bir bölme veya oda,
k) Hasta gözlem odası: Tıp merkezleri ve özel dal merkezleri için azami beş adet, poliklinikler için azami iki adet gözlem yatağı olacak şekilde düzenlenmiş bir hasta gözlem odası,
l) Sağlık kuruluşlarında tıp dalı olarak tanımlanan alanlarda klinik düzeyindeki hizmetin yanı sıra, belirli bir sağlık sorununa veya hizmet türüne yönelik, hipertansiyon birimi, diyabet birimi veya doğum öncesi ve sonrası döneme yönelik olarak eğitim ağırlıklı hizmet sunan anne eğitim birimi gibi, özel hizmet sunmak amacıyla oluşturulan birimler ve bu birimler için kullanılacak ayrı bir mekan.
(d), (e), (f), (k) ve (l) bendlerindeki birimlerin poliklinikler için, (c), (g), (k) ve (l) bendlerindeki birimlerin tıp merkezleri için ve (d), (f), (k), (l) bendlerindeki birimlerin dal merkezleri için bulundurulmaları ihtiyaridir.

Bölüm tabelaları
Madde 17- Sağlık kuruluşunun bütün oda ve birimlerine ait kapılarında 5 cm. x 20 cm. boyutlarında, oda veya birimin ne amaçla kullanıldığını bildirir tabela bulunur. Tabelanın altında istenir ise oda veya birimin hangi sağlık personeli tarafından kullanıldığını belirtir ikinci bir tabela bulunabilir.

Muayene odası
Madde 18- Sağlık kuruluşlarında her bir tıp dalı için ayrı düzenlenmiş olmak üzere asgari bir muayene odası bulunur. Muayene odalarının kapısında hizmet verilen dalın adı, duvarında hastaların görebilecekleri bir yerde o muayene odasında görev yapan hekimin veya birden çok aynı dalda hekim görev yapıyor ise bütün hekimlerin diploma ve var ise uzmanlık belgelerinin aslı veya noterlikçe tasdikli bir örneği ve personel çalışma belgelerinin aslı asılı bulunur.

Bekleme salonu
Madde 19- Sağlık kuruluşunun bekleme salonunda; sağlık kuruluşuna ait uygunluk belgesinin aslı, mes’ul müdürlük belgesinin aslı, mes’ul müdürün ve mes’ul müdürün kuruluşta bulunmadığı süreler için belirlediği ve görevlendirdiği hekimin ismi ile çalışan bütün sağlık personelin isimlerinin ve hizmet verilen dalların ve kuruluş içinde faaliyet gösteren birimlerin isimlerinin bulunduğu bir tabela, sağlık kuruluşu ile ilgili şikayetlerin yapılabileceği Müdürlüğün ve meslek odalarının belirlenmiş telefonlarının bulunduğu liste, hasta hakları tabelası, hastalar ve yakınları tarafından kolayca okunabilecek uygun bir yere asılır. Ayrıca başvuran hasta ve hasta yakınları tarafından istenildiği takdirde gösterilmek üzere muayene, tetkik ve tedavi ücretlerini gösteren bir fiyat listesi bulunur.

Dış tabelası
Madde 20- Sağlık kuruluşunun dış tabelasında sadece uygunluk belgesinde belirtilen kuruluş ismi ve unvanı yazılır. Bu tabelanın azami boyutları 8 metrekare yüzölçümünde olabilir. Sağlık kuruluşunun birden fazla cephesi var ise en fazla iki cephesine bu tabeladan asılabilir. Tabelada, aşağıda örneği verilen kuruluş ismi tek renkli olmak üzere, en fazla iki renk kullanılabilir. Sağlık kuruluşu faaliyette bulunduğu saatlerde tabelasını ışıklandırabilir veya dışından aydınlatabilir.
Tabelalarda ve kullanılan basılı materyaldeki isimlendirmede, “Özel” ibaresini takiben sağlık kuruluşunun ismi ve bu ismi takiben ise bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak Müdürlükçe verilmiş “Tıp Merkezi”, “Polikliniği” veya “tıp dalının adı ile birlikte Merkezi” unvanı yer alır.
Tabelalarda ve diğer basılı materyalde kullanılan, “Özel” ibaresi de dahil olmak üzere, sağlık kuruluşuna ait isim ve unvan aynı yazı karakterinde kullanılır, “Özel” ibaresi diğer yazı puntolarının 1/3’ünden küçük olamaz.

Diğer tabelalar
Madde 21- Başka bir tabela ile sağlık kuruluşunda hizmet verilen tıp dallarının, özel hizmet birimlerinin ve çalışan hekimlerin isimleri, uzmanlık alanları ve kuruluşun açık olduğu saatler gösterilebilir. Bu tabela yukarıda belirtilen dış tabelanın yanına veya sağlık kuruluşunun dış girişine asılır. Bu tabelaların yüzey alanları toplamı 20 nci maddede belirtilen tabelanın yüzey alanından büyük olamaz. Tıp dalları ile özel hizmet birimleri tabelada uygunluk belgesinde yer alması şartı ile ve sadece uygunluk belgesinde belirtilen şekli ile yer alabilir.
Bu tabelalarda birinci fıkrada belirtilenlerin dışında başka bir bilgi yer alamaz. Bu tabelalar ışıklı olamaz ve ışıklandırılamaz.

Acil tabelası
Madde 22- Bu Yönetmelik kapsamında bünyesinde acil ünitesi bulunan sağlık kuruluşlarından tıp merkezlerinde mecburi olmak kaydıyla, acil ünitesi bulundurmak isteyen diğer sağlık kuruluşlarının dış cephesinde ve dış tabelaya yakın bir yerde; asgari 50 cm. x 70 cm. boyutlarında, ortasındaki beyaz ışığı geçirgen beyaz zemin üzerine iki tarafında ters “C” şeklinde kırmızı hilal ve altında koyu mavi harflerle “ACİL” yazılı ve dikey şekilde asılı ışıklı bir tabela bulundurulması zorunludur. Ancak, tabelanın ışığı sağlık kuruluşu açık olduğu ve faaliyet gösterdiği sürece yakılır.

Şube açılması
Madde 23- Sağlık kuruluşu açmaya yetkili aynı kişi ve kuruluşlar tarafından mevcut bir sağlık kuruluşunun şubesi açılmak istendiğinde, açılacak sağlık kuruluşunun “şube” niteliğinde olduğunu ifade etmek üzere, isminde ek olarak bulunduğu semtin, yerleşim yerinin adı veya şube numarası yer alır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Donanım, Malzeme ve İlaç Standartları, Atıkların İmhası

Tıbbi cihaz, malzeme, ilaçlar
Madde 24- Sağlık kuruluşlarında asgari tıbbi cihaz, araç gereç ve ilaçların bulundurulması zorunludur.

Atıkların imhası
Madde 25- Teşhis ve tedavi hizmetlerinde kullanılan ve böylece bir daha kullanılamaz haldeki sarf malzemelerinin ve atıkların, çevre kirliliğine yol açmayacak şekilde imha edilmek üzere sağlık kuruluşundan uzaklaştırılması ve sağlık kuruluşunda tıbbi atıkların toplandığı özel bir birim bulundurulması zorunludur. Bu atıkların uzaklaştırıldığı resmi olarak belgelendirilir.

ÜÇÜNCÜ KISIM
Kuruluşun İşleyişi
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluşun Çalışma Usul ve Esasları

Tıp merkezleri
Madde 26- Tıp merkezleri, uygunluk belgelerinde belirtilen tıp dallarında düzenli ve sürekli olarak faaliyet göstermek zorundadır. Tıp merkezleri; resmi çalışma günlerinde mesai saati süresince, mesai saatleri dışında ve tatil günlerinde ise 24 saat süre ile herhangi bir tıp dalından olmak üzere nöbetçi danışman hekim bulundurur. Mesai saatleri dışında faaliyet gösterilen tıp dallarındaki diğer hekimler “icapçı” konumda görev yaparlar.
Merkezlerde ağız ve diş sağlığı alanında hizmet vermek amacıyla en az bir diş üniti ve diş hekimi, ayrıca Bakanlık tarafından ruhsatlı bir tıbbi tahlil ve radiyoloji laboratuvarı bulunur.
Tıp merkezlerinde bir acil ünitesi bulunur ve binanın giriş katında faaliyet gösterir. Tıp merkezleri, acil ünitesini ve asgari malzeme ve araçlar ile ilaçları 24 saat süre ile kullanıma hazır bulundurmak zorundadır.

Özel dal merkezleri
Madde 27- Özel dal merkezleri, faaliyet gösterdikleri tıp dalında düzenli olarak faaliyet göstermek zorundadırlar. Bu merkezlerde, faaliyet gösterilen tıp dalında çalışan hekimlerden en az birisi tercih edilen çalışma saatlerinde bulunmak zorundadır.
Özel dal merkezleri, günün 24 saatinde hizmet vermeleri ihtiyari olmakla birlikte, tercih edilen çalışma süreleri konusunda Müdürlüğe bildirimde bulunurlar.
24 saat faaliyette bulunduklarında, 29 uncu maddede bu husus ile ilgili belirtilen hükümleri yerine getirmek ve ilgili tıp dalından olmak üzere nöbetçi danışman hekim bulundurmak zorundadırlar. Ayrıca mesai saatleri dışında, faaliyet gösterilen tıp dalında çalışan hekimlerden en az birisi icapçı konumda görev yapar.
Özel dal merkezlerinin mes’ul müdürü, ilgili dal uzmanından olur. Özel dal merkezlerinde her uzman hekim için ayrı bir muayene odası ve her hekimin protokol kayıt defteri bulunur. Ayrıca başvuran hastalar için kullanılmak üzere ilgili mevzuat hükümlerine göre laboratuvar ünitesi ve röntgen ünitesi bulunabilir.
Özel dal merkezleri, genel pratisyenlik ve diş hekimliği de dahil olmak üzere tıpta uzmanlık dallarından birisi temel alınarak da kurulur; istenirse faaliyet gösterdikleri daldaki hizmetlerini desteklemek amacıyla, bu uzmanlık dalına yakın bir veya birden çok ilgili diğer uzmanlık dallarını da bünyelerinde bulundurabilirler.

Poliklinikler
Madde 28- Poliklinikler, genel pratisyenlik ve diş hekimliği de dahil olmak üzere, bir veya birden çok tıpta uzmanlık dalında en az iki hekimlik hizmetinin bir araya gelmesi ile kurulur.
Polikliniklerin günün 24 saatinde hizmet vermeleri ihtiyari olmakla birlikte, tercih edilen çalışma süreleri konusunda Müdürlüğe bildirimde bulunurlar. 24 saat hizmet sunmak istemeleri halinde 29 uncu maddede bu husus ile ilgili belirtilen hükümleri yerine getirirler.
Poliklinikler, faaliyet gösterdikleri süre boyunca tıp dallarının herhangi birinden olmak üzere, diş hekimi haricinde mutlaka en az bir hekim bulundurmak zorundadır. Bu tür kuruluşlar, istedikleri takdirde bu Yönetmelikte belirtilen teşhis merkezleri ile hizmet sözleşmesi yapabilirler.

Sağlık kuruluşlarındaki acil hizmetler
Madde 29- Sağlık kuruluşlarından 24 saat faaliyet gösterenler, asgari malzeme ve ilaçların bulunduğu acil muayene, gözlem odası ve acil girişim odalarından oluşan acil ünitesini faaliyet gösterdikleri süreler içinde kullanıma hazır bulundurmak zorundadırlar.
24 saat faaliyet göstermeyenler ise, asgari malzeme ve ilaçların bulunduğu bir acil odasını faaliyet gösterdikleri süreler içinde kullanıma hazır bulundurmak zorundadırlar.
Sağlık kuruluşlarından 24 saat faaliyet gösterenler, acil durumlarda hasta naklinde kullanmak üzere, tam donanımlı ambulans bulundurmak veya söz konusu hizmeti sunan ve ilgili mevzuat hükümlerine göre ruhsatlı bir özel ambulans şirketi ve bu Yönetmelikte tanımlanan sağlık kuruluşları bünyesinde bulunan, 17/1/1993 tarihli ve 21468 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Ambulans Servisleri Yönetmeliğinde belirtilen tam donanımlı bir ambulans ile acil durumlarda hasta nakli için zamanında süresi yenilenmiş hizmet sözleşmesi yapmış olmak zorundadırlar. Bir ambulans, günün saatlerine göre ulaşılabilirliği, uzaklığı göz önünde bulundurularak en fazla iki sağlık kuruluşu ile hizmet sözleşmesi yapabilir.
Acil hizmetlerin sunulduğu acil odasında ve ünitesinde, başka bir oda ya da birim düzenlenmemiş ise, enjeksiyon, pansuman ve benzeri işlemler de gerçekleştirilebilir. Acil odası ve ünitesinde, acil hizmetler için protokol kayıt defteri ile pansuman enjeksiyon kayıt defterinin bulundurulması ve düzenli olarak işlenmesi zorunludur.
Acil odası veya ünitesinde bulundurulması zorunlu ve diğer acil hizmetler için kullanılacak ilaçlar bir dolap içerisinde bulunur. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar kesinlikle kilitli bir ortamda bulundurulur.
Sağlık kuruluşları, kendilerine başvuran ve hayati tehlike arz eden acil hasta ve yaralılara ödeme imkanlarına bakmaksızın ilk tıbbi müdahaleyi gerçekleştirmek zorundadırlar. Ödeme imkanı olmayan bu durumdaki kişiler, ilk tıbbi müdahalesi gerçekleştirildikten veya hayati tehlike ortadan kaldırıldıktan sonra, gerekli olan ileri tedavi ile bakımlarının sa