AIDS’İN EN ÇOK GÖRÜLDÜĞÜ İL İSTANBUL
Hastalıkla ilk defa 1985 yılında tek vaka ile tanışan Türkiye’deki durum da dünyadakinden farklı değil. Sağlık Bakanlığı’nın, 2001 yılının sonu itibariyle resmi verileri, 404 vaka ve 921 taşıyıcı ile AIDS bulgusuna rastlanan kişi sayısının bin 325 olduğunu gösteriyor. Hastalığa yakalananların 406’sını kadınlar, 919’unu ise erkekler oluşturuyor. En çok AIDS’li İstanbul’da bulunurken, hastaların büyük bölümü ise 30-34 yaş arasındaki erkekler…
Türkiye’de, geçen yıl sonu itibariyle bin 325 kişide HIV virüsü tespit edilebildi. Ancak sadece resmi rakamlar, ‘Türkiye’nin AIDS gerçeğini’ gözler önüne sermesi açısından yetersiz kalıyor. Çünkü Sağlık Bakanlığı’nın verileri, sadece test sonuçlarına dayanıyor. Hastanelerin Eliza testi sonuçlarını bakanlığa bildirme mecburiyeti bulunsa da, belirtileri yıllar sonra ortaya çıkan bu hastalığa yakalandığının farkında bile olmayanlar hesaba katıldığında, rakam katlanarak büyüyor. Dünya Sağlık Teşkilatı’na göre, gerçek rakamlar, resmi verilerin, gelişmemiş ülkelerde 30, gelişmiş ülkelerde ise 10 katı.
AIDS’lilerin en çok bulunduğu illerin başında İstanbul geliyor. İstanbul’da AIDS’li taşıyıcı ve vaka sayısı 470 olarak tespit edilmiş durumda. İstanbul’u İzmir, Ankara, Antalya, Bursa ve Adana takip ediyor. Türkiye’deki AIDS tespit edilen yabancıların sayısı ise 328 olarak biliniyor. AIDS’li hastaların büyük bölümünü 30-34 yaş arasındaki erkekler oluşturuyor. 25-29 yaş arası erkekler ise AIDS’in en sık rastlandığı ikinci grubu meydana getiriyor.
EN FAZLA CİNSEL İLİŞKİYLE BULAŞIYOR
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de AIDS en çok heteroseksüel (karşı cinsle) ilişkiyle bulaşıyor. AIDS taşıyan hastaların neredeyse yarısını, heteroseksüel ilişkiye girenler oluşturuyor. Arkasından da homoseksüel – biseksüel cinsel temas, uyuşturucu bağımlılığı geliyor. HIV virüsü alanların yüzde 11’i damar yoluyla uyuşturucu kullananlar. Kan nakli ve enfekte annenin yaptığı doğumlar da, küçük oranlarla da olsa AIDS’in yayılma sebepleri arasında yer alıyor. Nereden bulaştığı tespit edilemeyen vakalar ise yüzde 30’luk bölümü oluşturuyor.
Türkiye, AIDS tedavi imkanlarının kısıtlı olduğu ülkelerden biri. Genellikle üniversite hastanelerinde açılan bölümlerden oluşan merkezler dışında, tedavi süreci için hastaların alternatifi bulunmuyor. Bu sebeple de tedavi, çoğunlukla büyük şehirlerde yapılabiliyor. Tedavinin ve bu süreçte kullanılan ilaçların çok yüksek fiyatlı olması da, var olan imkanların da kullanılmasını engelleyen büyük problem. Ancak, teşhis için gerekli olan test, hemen her hastanede yapılabiliyor. Ayrıca, AIDS konusunda faaliyet gösteren dernekler de, çeşitli merkezlerde gerektiğinde ücretsiz test yapılabilmesi için yardımcı oluyor.
