DİYALİZ ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI (DÖEP) BÖBREK HASTALIĞI HARCAMALARINDA TASARRUF İMKÂNI YARATIYOR

Döep; böbrek hastalığını yavaşlatıp sağlık harcamalarında azalma sağlıyor.

Koruyucu Sağlık Hizmetleri kapsamında, kronik böbrek hastaları için Türkiye’de ilk kez Diyaliz Öncesi Eğitim Programı (DÖEP)geliştirildi. Eczacıbaşı Baxter yetkililerinin yurtdışındaki çalışmalarından derlediği, diyaliz öncesi eğitim programı verileri, üniversite hastanelerindeki akademisyenlerden oluşan bir ekip tarafından, Türkiye’ye uygun bir eğitim hizmeti haline dönüştürüldü. Halen Şişli Etfal E.A.H başta olmak üzere, Antalya E.A.H, Kartal E.A.H, Haseki Devlet Hastanesi, Balıkesir Devlet Hastanesi, Erzurum Atatürk Ü.T.F, Fırat Ü.T.F, Denizli Devlet Hastanesi başta olmak üzere 26 merkezde hastalara, Diyaliz Öncesi Eğitim Programı (DÖEP) ücretsiz olarak veriliyor.

Şişli Etfal Eğ. Ar. Hastanesi Nefroloji kliniğinde DÖEP eğitimlerini başarıyla yürüten ekibin lideri. Doç.Dr Abdülkadir Ünsal, bu eğitimler sayesinde hastaların tedaviye uyumunun artığını belirterek, DÖEP gibi koruyucu sağlık hizmetleri yoluyla, günümüzde genel halk sağlığı problemlerinin ön sıralarında yer alan ve önlenemeyen böbrek yetmezliği hastalığını, kronik boyutlara ulaşmadan, dengede tutmanın mümkün olabildiğini vurguluyor. Bu nedenle de ücretsiz olan DÖEP eğitimine katılımın artması için çaba gösterdiklerini sözlerine ekliyor. Eğitimler sayesinde hem hasta, hem sağlık personeli hem de hasta yakınları tedavi sürecinde daha uyumlu hareket edebiliyorlar.

Ayda 250 hastaya eğitim verebilecek kapasitede olan Şişli Etfal Hastanesi Nefroloji servisinde sadece bu eğitimlerle ilgilenen bir özel hemşire ve hekim ve psikologdan oluşan bir özel ekip bulunuyor.

Doç Dr Abdülkadir Ünsal: “2008 yılı verilerine göre Türkiye’de devletin sağlık harcamalarının 1,6 milyar TLsi yani genel sağlık bütçesinin yüzde beşi, diyaliz hastalarına tahsis ediliyor. Yapılan tıbbi çalışmalar ışığında, DÖEP eğitimleri sayesinde hastalığın dengede tutularak diyaliz evresine geçmesi geciktirebiliyor. Böyle merkezlerin ve eğitim verdikleri hastaların sayısının artması ve bunlara bağlı olarak çok sayıda hastanın diyalize alınmasının uzun süre ötelenebilmesi ise, ülke genelinde düşünüldüğünde, devletin diyaliz harcamalarından tasarruf yapılmasına kayda değer bir oranda katkı sağlıyor. “ diyor.

DÖEP kapsamında, hastalar, düzenli poliklinik takibinin yanı sıra, altı ay ya da bir yıl süreyle özel bir eğitimden geçiriliyor.

Eğitimin amaçları;

1)Böbrek yetmezliğini erken bir evrede yakalayarak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak.

2)Böbrek nakli, Periton Diyalizi veya Hemodiyaliz tedavi yöntemlerinden hastanın bünyesine en uyumlu olanının teşhis edilmesine yardımcı olmak.

Bugüne kadar yaklaşık 2.500 hastanın yararlandığı DÖEP eğitimlerinde, nefroloji hemşiresi, nefrolog, diyetisyen ve psikologdan oluşan bir ekip kontrolünde, hastalar birebir takibe alınıyorlar. 20-30 dakikalık seanslardan oluşan eğitimlere hasta ve yakınları katılabiliyor. Sadece böbrekleri kontrol ettirmek amacıyla bile bu ekibin hizmetlerinden yararlanmak mümkün olabiliyor.

Başlangıcında çoğunlukla belirti göstermeyen, sinsi olarak tasvir edilen Kronik Böbrek Hastalığı beş evreden oluşuyor. Bugüne kadar eğitimlere katılan dördüncü evredeki 2.500 hastadan 78’ine, bu eğitimler sayesinde, vakit kaybetmeden ve diyaliz tedavisi başlamadan böbrek nakli yapılması mümkün olabildi. Bu oran, uzmanlara göre, tıbbı açıdan iyi bir sonuç olarak yorumlanıyor. Ayrıca tüm hastalar tedavi aşamasına geldiğinde hem fizik hem de ruh olarak hastalıklarına adapte olduklarından tedaviyi ve hastalığı kabullenememeden doğan birçok komplikasyonun bu hastalarda düşük seviyelerde görüldüğü bildiriliyor.

Ülke genelinde Böbrek Yetmezliği sorunu yaşayanların %50’si, hastalığın son aşamasında hekime başvuruyor. Bu aşamada ise böbrekler telafisi kolay olmayan hasarlar almış olabiliyor. Türkiye’de, Kronik Böbrek Yetmezliği riski taşıyan yaklaşık yedi milyon hasta bulunuyor. Yaklaşık 70 bin hasta ise Böbrek Yetmezliği tedavisi görüyor.