TATİL PLANI YAPARKEN ANNE ADAYLARININ DİKKAT ETMESİ GEREKENLER

Yaz tatili yaklaşıyor. Anne adayları şimdiden tatile gidip gitmeme konusunda kararsız. Amerikan Hastanesi Kadın Sağlığı Ünitesi’nden Dr. Alper Mumcu, tatil planı yapan anne adaylarının dikkat etmesi gereken noktaları şu şekilde özetliyor:

Tatil planı yaparken anne adayının sağlığında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? (Kimlere önerilmez ya da tatil şarttır?)

Genel olarak tatilin mutlaka önerildiği ya da önerilmediği durumlar yok ancak gebeliğin gidişatına göre bazı öneriler olabilir. Örneğin gebeliğin erken dönemlerinde kanama ve düşük riski bulunanlarda seyahat etmek sakıncalıdır. Böyle bir durumda kanamanın şiddetine göre ev istirahatinden kesin yatak istirahatine kadar değişen önlemler gerekli olabilir. İleriki dönemlerde ise suyun gelmesi, kanama olması, erken doğum kasılmalarının varlığı gibi durumlarda da seyahat etmek kesinlikle sakıncalıdır. Tatil planı yapılırken öncelikle tarihler önceden belirlenmeli ve konu ile ilgili olarak gebeliği takip eden doktor ile görüşülerek onayı alınmalıdır. Genel olarak çok zorunlu olmadıkça son üç ay içinde tatile çıkmamak daha uygundur.

Seçilen tatil mekanının özellikleri nasıl olmalıdır?

Bu konuda kesin bir şey olmamakla birlikte genelde temiz, mutfağı güvenilir ve odalarda havalandırma tertibatı iyi olan tesislerin tercih edilmesinde yarar vardır. Öte yandan tesiste kısa sürede ulaşılabilecek bir doktor ve yakın çevrede gerekli donanıma ve personele sahip bir hastane olması avantajlıdır.

Deniz ve güneşin anne adayına yarar ve zararları nelerdir? (Hangi saatlerde güneşlenilmeli, denize girilmeli, sağlık açısından etkileri vs…)

Gebelik sırasında yüzme sporu yaparken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Bunların en başında temizliğinden emin olunmayan sulara girmemek geliyor. Bu nedenle çok fazla kişinin kullandığı havuzlar yerine denizi tercih etmekte fayda var. Gebelik öncesinde düzenli olarak yüzen kadınlar, daha önceki programlarına devam edebilirler. Ancak gebe kaldıktan sonra ilk kez denize girecekler biraz daha dikkatli olmak zorunda.

Öncelikle suya girmeden önce vücudu ısıtmak, yavaş yüzmek ve dozu yavaş yavaş artırmak gerekiyor. Gebeliğinin ilk 3 ayında bulunanlar için günde 20 dakika yüzmek yeterli. Yine bu dönemde sabah erken saatlerde yüzmek gebeliğe bağlı bulantı ve kusmaları azaltıyor ve günün geri kalan kısmının daha rahat geçirilmesine yardımcı oluyor. İkinci 3 aylık dönemde ise su eklem ve bağları destekleyerek bel ve sırt ağrılarının azalmasına yardımcı oluyor. Bu dönemde daha önceki yüzme alışkanlıkları aynen devam edebilir. Son dönemlerde ise yüzmeye devam etmekte herhangi bir sakınca yok.

Karada yapılan kültür fizik hareketleri suda da yapılabilir. Bunun avantajı terlemeyi ve aşırı ısınmayı engellemesidir. Kültür fizik hareketleri yaparken suyun meme başı hizasında olması en uygun derinlik.

Tabii bu kural yüzerken de geçerli. Özellikle sık sık kramp giren kadınlar boy hizasını geçmeyecek derinliklerde yüzmeli. Olası bir kramp durumunda yardım alabilmek için suya tek başına girmemeye de özen gösterilmeli.

Cilt hastalıkları uzmanları hamile olun/olmayın güneşte ya da yapay olarak bronzlaşmanın sağlık açısından zararlı sonuçları olabileceği konusunda hem fikirdirler. Bronzlaşmak cildinizin ultraviyole ışınlarının zararlı etkilerine karşı kendisini korumak için gerçekleştirdiği bir cevaptır. Eldeki bilimsel veriler ultraviyole ışınlarına uzun süre maruz kalmanın yaşlanmanın etkilerini artırmasının yanı sıra malign melanoma adı verilen bir tür cilt kanserinin gelişimini de hızlandırdığını göstermektedir.

Pek çok hamile kadının cildi hamilelik sırasında daha hassastır ve güneş yanığına karşı daha korunmasızdır. Hamilelik sırasında derinin rengini veren melanini salgılayan hücreleri etkileyen melonosit stimüle edici hormon düzeyleri yükselir. Bu durum hamile kadını aşırı pigmentasyona karşı duyarlı hale getirir. Eğer yüzünüzde cholasma adı verilen gebelik maskesi oluşmuşsa yani düzensiz ve koyu renk değişiklikleri görülüyorsa bu durumda siz de güneş ışınlarına ve ultraviyoleye karşı aşırı duyarlısınız demektir. Bu durumda cildiniz güneş ışınlarına her zamankinden daha fazla ve daha şiddetli cevap verecektir. Bununla birlikte güneş altında uzun süre geçirmeniz hem vücut sıcaklığınızın aşırı artmasına hem de vücudunuzdaki suyun azalmasına (dehidratasyon) neden olabilir. Her iki durum da gebeliğiniz açısından olumsuz etkiler yaratabilir. Tüm bu nedenlerden dolayı hamileyken uzun süre güneş altında kalmanız önerilmez.

İdeal olan sabah erken ve akşam üzeri geç saatlerde denize ya da havuza girmektir.

Mayo ve güneş koruyucu seçimi nasıl olmalıdır?

Hamile kadınların direkt güneş altında kalmaları önerilmez. Mutlaka gölgede ve tercihen üzerilerinde t-shirt ile dinlenmeleri daha uygundur.

Yüksek koruma faktörlü kremler kullanılmalıdır. Yaz aylarında ve özellikle plajda su kaybı her zamankinden fazla olacağından sıvı alımına azami dikkat göstermek gereklidir. Vücudu fazla sıkmayan, gebeler için tasarlanmış mayoları kullanmak gerekiyor.

Amerikan Hastanesi
Kadin Sağlığı Ünitesi
Dr. Alper Mumcu