GRİBİN İŞ YAŞAMI İÇİN MALİYETİ YÜKSEK
Son 15 yıldır özellikle çocuklarda ve risk gruplarındaki kişilerde oluşturduğu olumsuzluklar üzerinde durulan gribin, son yıllarda çalışan kesim üzerinde oluşturduğu olumsuzluklar da irdelenmeye başlamıştır. Son 13 yılın bilimsel makale taramaları gribin maliyetinin Almanya ve Fransa’da yılda 10-15 milyar dolara kadar yükseldiğini gösteriyor. İş yerlerinde gribal enfeksiyonlara karşı mücadele etmek ve salgın öncesinde gerekli tedbirleri almak iş dünyası açısından hayati önem taşıyor.
Avrupa’nın 2 önemli sağlık kurumu Avrupa Grip Gözlem Komitesi (EISS) ve Avrupa Hastalıktan Korunma ve Kontrol Merkezi (ECDC) 2008 yılı başında Avrupa’daki grip dalgası konusunda kamuoyunu bilgilendirmiş, gerekli önlemlerin alınması konusunda uyarıda bulunmuştu. Geçtiğimiz günlerde Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Bankası da yayınladıkları bir raporda grip ve kuş gribi konusunda uyarılarını tekrarladı. Son 15 yılda en fazla küçük çocuklarda etkili olan mevsimsel grip, artık ciddi biçimde çalışan yetişkinler üzerinde olumsuz etkiler yaratıyor ve iş gücü kayıplarına neden oluyor.
Gribin soğuk algınlığından farklı olarak tüm vücudu halsiz bırakan etkileri nedeniyle bu mevsimlerde iş gücü kayıplarında yüksek oranda artış gözleniyor. Özellikle iş yerlerinde gribal enfeksiyonlara karşı mücadele etmek ve salgın öncesinde gerekli tedbirleri almak hayati önem taşıyor. Gribin 3-4 günlük akut dönemini atlattıktan sonra işe dönen çalışanların performansı yüzde 80 düşüyor, tam olarak iyileşmeleri ise 1-2 haftayı buluyor. İş gücü kayıpları sadece yetişkinlerin kendi hastalığından kaynaklanmıyor; grip olan çocuklarına bakmak için evde kalan yetişkinlerin iş günü kayıpları da 7 güne kadar çıkıyor. Çocukları ile ilgilenmek zorunda kalan yetişkinler iş yerine gelseler bile uykusuz oldukları için iyi bir performans gösteremiyor.
Grip nedeniyle oluşan iş günü kaybı 1.5 ile 4.9 gün arasında değişiyor
Dünyanın önde gelen bağımsız sağlık araştırma şirketlerinden biri olan İngiltere merkezli The Cochrane Collaboration’da 1995 yılından bu yana yer alan çalışmalar gribin iş dünyasındaki önemini vurgulamaktadır. http://www.cochrane.org/docs/descrip.htm tarafından sistematik olarak gerçekleştirilen grip çalışmaları taramaları yetişkin bireylerin grip nedeniyle kaybettikleri iş günlerini tespit etmeye ve buna ilişkin diğer parametreleri değerlendirmeye çalışıyor.
The Cochrane Collaboration makaleleri ile MEDLINE, EMBASE ve BIOSIS kayıtları üzerinde yapılan son araştırmada ulaşılan toplam 289 belgenin 28 adedi (yüzde 9.7) bu değerlendirmeye dahil edilecek nitelikte bulundu. Kuzey Amerika, Batı Avrupa, Asya ve Avusturalya’daki işyerlerinde yapılmış olan çalışmalar üç ana kategoriye ayrıldı.
Grip tanısının laboratuvar testleri ile desteklendiği çalışmalar (örneğin işgünü kaybına esas olan nedenin açıkça grip olarak belirtildiği haller)
Gribin herhangi bir laboratuvar testi olmadan doktor tarafından klinik bulgulara dayanılarak teşhis edildiği haller
Gribin katılımcıların kendi beyanlarında ifade edildiği çalışmalar.
Söz konusu bu çalışmalar arasında herhangi bir meta-analizini mümkün kılmayacak şekilde değişkenlikler bulunduğundan sonuçlar kalitatif raporlama ile elde edildi.
Grip teşhisinin laboratuvar sonuçları ile desteklendiği durumlarda her bir vaka için kayıp iş günü sayısının ortalamasının 1.5 ile 4.9 arasında değiştiği gözlendi. Bu araştırmaların ayrıntılı değerleri gösterenlerinde, doktorun koyduğu grip teşhisini takip eden günlerde iş günü kayıplarının 3.7 ile 5.9 gün arasında değiştiği ortaya konuldu. Hastanın teşhisini kendisinin koyduğu grip vakalarında ise iş günü kaybı ortalamasının vaka başına 1 gün ile 4.3 gün arasında değişiklikler gösterdiği ortaya çıktı.
T. C. Sağlık Bakanlığı’nın 2. Grip Referans Merkezi olarak kabul ettiği İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Viroloji ve İmmünoloji Bilim Dalı öğretim üyelerinden Prof. Dr. Selim Badur, araştırma sonuçlarını değerlendirirken grip salgınlarının toplum üzerinde çok önemli bir yük oluşturduğuna dikkat çekti. Hem iş günü kaybı hem de hastalık sonrası işe dönen kişilerin düşük kapasite ile çalışmaya devam etmelerinden doğan üretim kayıplarının toplum açısından büyük maliyetler yarattığını hatırlatan Prof. Dr. Selim Badur, “gripten korunmanın ve aynı zamanda grip tedavisinin birçok etkili yöntemi vardır, gribin toplum üzerindeki ekonomik yükünü azaltmak için bu yöntemlerden faydalanılmalıdır. Özellikle toplu grip salgını ihtimalinin bulunduğu iş yerlerinde gerekli önlemleri almak iş yeri sahibinin sorumluluğu olmalıdır. Bu bilinçle hareket etmek iş yerlerindeki bu kayıpları da minimuma indirebilecek diğer yandan da toplum sağlığı anlamında olumlu bir adım atılabilecektir.” değerlendirmesini yaptı.
