30 YAŞINDAN SONRA UNUTKANLIK ARTIYOR
Yaş ilerledikçe daha çok unutkan olduğumuz bir gerçektir. Yeni şeyleri öğrenmek, daha önce bilinen isimleri ve kelimeleri hatırlamak veya kişisel eşyalarımızı bulmak daha uzun zaman alabilir. Bunlar genellikle ciddi bellek kusurlarının değil; ılımlı bir unutkanlığın bulgularıdır. Ancak basit önlemlerle unutkanlığın önünü almak mümkündür. Memorial Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Abdullah Özkardeş “Unutkanlığı yenmenin yolları” hakkında bilgi verdi.
Bir kişi, unutkanlığı hakkında endişeleniyorsa, doktora başvurmalıdır. Ayrıca belleği canlı tutacak, unutmayı engelleyecek pek çok şey de yapılabilir. Hobiyle uğraşma, zamanını arkadaşlarıyla geçirme, iyi ve sağlıklı beslenme ve egsersiz yapma, kişinin daha uyanık ve daha sağlam kafalı olmasına yardımcı olur.
Belleğe yardımcı yollar şunlardır:
Yeni beceriler öğrenin
Toplumunuzda, sosyal topluluklarda ve okullarda gönüllü olarak çalışın
Mümkün olduğu kadar vaktinizi arkadaşlarınızla ve ailelerinizle geçirin
Ajanda kullanmak, liste yapmak ve not tutmak gibi belleğe yardımcı usuller kullanın
Cüzdanınızı, anahtarlarınızı ve gözlüklerinizi her gün hep aynı yere koyun
Dinlenmenize dikkat edin
Eksersiz yapın, iyi ve sağlıklı beslenin
Alkol almayın
Kendinizi depresyonda hissederseniz yardım arayın
Ciddi bellek problemleri nelerdir?
Ciddi bellek problemleri, kişinin araba kullanma, alışveriş yapma ve para harcama gibi günlük aktivitelerini yapmasını etkileyebilir.
Ciddi hafıza problemleri:
Daha önce çok iyi bildiği bir yerde kaybolma
Tekrar tekrar aynı soruyu sorma
Yön işaretlerine uyamama
Zaman, yer ve kişiler hakkında net olamama
Kendi bakımını yapamama (kötü beslenme, banyo yapamama gibi.)
Eğer bu problemler varsa, doktora başvurmak gerekir. Ciddi bellek problemine, unutkanlığa yol açan olayı bulmak önemlidir. Çünkü tedavi problemin nedenine bağlıdır.
Ciddi bellek problemlerinin nedenleri nelerdir?
Tıbbi nedenler: Bazı tıbbi nedenler, ciddi bellek sorunlarına yol açabilirler. Bu problemler, tedaviye başlamadan önce giderilmeye çalışılmalıdır.
Bellek sorunlarına yol açan tıbbi nedenler şunlardır:
Bazı ilaçların yan etkileri
Depresyon
Dehidratasyon denilen vücutta yetersiz sıvı olması
Sağlıklı gıdaları yeterli kadar alamama veya vücutta vitamin ve mineral eksikliği
Küçük kafa travmaları
Troid problemleri
Bu durumlar önemlidir ve bir doktor tarafından tedavi edilmelidirler.
Psikolojik problemler
Yaşlı insanlarda bazı psikolojik problemler ciddi hafıza sorunlarına yol açabilir. Üzgün olma, yalnız, kaygılı ve sıkıntılı olma kafa karışıklığına ve unutkanlığa yol açabilir. Aktif olmak, arkadaşlarına ve ailesine daha çok zaman ayırmak ve yeni beceriler öğrenmek yardımcı olabilir. Tedavi için bir doktoru görmek gerekebilir. Problemler çözüldükçe bellek problemleri daha iyi olur.
Alzheimer Hastalığı
Alzheimer hastalığı da, ciddi bellek problemlerine yol açar. Bulgular yavaş bir şekilde başlar ve zaman içerisinde kötüleşir. Başlangıçta basit bir unutkanlık gibi görülebilir. Fakat zamanla net bir şekilde düşünce problemleri gösterirler. Her gün yaptıkları araba kullanma, alışveriş yapma, yemek yapma gibi işler zorlaşmaya başlar. Hastalık ilerledikçe Alzheimerli hastalar beslenme ve banyo yapma gibi ihtiyaçları için başkalarına bağımlı hale gelirler.
Unutkanlığı olan kişiler, durumlarını çevresindeki insanlar ile birlikte değerlendirip, tıbbi yardım alabilirler.
