GÖNÜLLÜ DANIŞMANLIK VE TEST MERKEZLERİ

Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri HIV/AIDS hakkında bilinç yaratıyor, ücretsiz ve isim almadan bilgi ve danışmanlık veriyor, HIV testi yapıyor…

HIV/AIDS Önleme ve Destek Programı kapsamında ilk etapta Ankara, İstanbul, İzmir ve Trabzon’da 11 yerde kurulan Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri (GDTM), halkın bu kronik hastalık konusunda bilinçlenmesi için çalışıyor. HIV/AIDS şüphesi taşıyan herkes, bu merkezlerde ücretsiz ve isim vermeden bilgi ve danışmanlık alabiliyor, aynı zamanda dilerse HIV testi yaptırabiliyor.

Danışmanlık almak isteyen herkes, merkezlere ulaşmak için GDTM Bilgi Hattı 444AIDS’e de başvurabiliyor.

Dünyada 1980’li yılların başına kadar hakkında çok az şey bilinen, ancak zamanla tüm toplumları etkileyen kronik ve ilerleyici bir hastalık olduğu anlaşılan HIV/AIDS, gün geçtikçe tehlikeli bir salgın haline geliyor. Dünyada her gün 7.000 kişinin HIV enfeksiyonunu aldığı tahmin edilirken, Türkiye’de bu virüsün yayılımı ve görülme sıklığı düşük düzeylerde kalıyor. 1985 – Haziran 2007 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığı’na bildirimi yapılan HIV pozitif (+) vaka sayısı 2.711 kişi olarak biliniyor. Ancak, toplum bilinci yaratılması ve gerekli önlemlerin alınması, salgında hızlı ve ani ilerlemeler kaydeden hastalık karşısında, Türkiye için de kritik bir önem taşıyor.

T.C. Sağlık Bakanlığı ve Küresel Fon ile imzalanan anlaşma çerçevesinde, hayata geçirilen “Türkiye HIV/AIDS Önleme ve Destek Programı” kapsamında Ankara, İstanbul, İzmir ve Trabzon illerinde 11 yerde Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezi kuruldu. İlerleyen yıllarda Türkiye geneline yaygınlaştırılması planlanan merkezler, HIV/AIDS şüphesi taşıyan herkes için önemli bir başvuru noktası olma özelliği taşıyor.

Türkiye’nin ilk HIV/AIDS reklam filmi ve GDTM Bilgi Hattı 444AIDS ilk kez Ankara’da tanıtıldı

Program kapsamında uygulamaya geçirilen projeler arasında, Türkiye’de bu alanda bir ilk olan HIV/AIDS reklam filmi ve GDTM Bilgi Hattı yer alıyor. Hazırlanan reklam filmi, şüphesi olan herkesin dikkatini çekmeye çalışırken aynı zamanda bilinçlendirmeyi de amaçlıyor. GDTM Bilgi Hattı / 0212 444 AIDS (2437) ise danışmanlık hizmeti almak isteyen herkesin ulaşabileceği bir nokta haline geliyor.

Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri neler yapıyor?

Başvuru sahiplerinin HIV/AIDS konusunda ücretsiz ve isim vermeden bilgi ve danışmanlık alarak, HIV testi yaptırabildikleri GDTM’lerde, danışmanlar, bireylere HIV/AIDS ile ilgili konularda bilgi verip, sorularını cevaplıyor. Talep doğrultusunda hızlı bir şekilde HIV testi de uygulanabiliyor. Test sonuçlarına göre gerekli yönlendirmeleri yapan uzmanlar, arzu eden kişilere koruyucu malzeme, broşür ve kitapçık gibi bilgilendirme materyalleri sunabiliyor. HIV pozitif (+) vakalarında hastalığın ilerlemeden bulunmasını amaçlayan GDTM’lerde hassasiyet gösterilen en önemli nokta gizlilik prensibi. GDTM’lere başvuran veya test yaptıran kişilerin, isimlerini veya kimlik bilgilerini beyan etme zorunluluğu da bulunmuyor.

Merkezlerde hekim, psikolog, sosyal hizmet uzmanı veya hemşireler danışman olarak hizmet veriyor. Danışmanlık hizmetleri kapsamında HIV/AIDS’in yanı sıra cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlara yönelik bilgilendirme ve yönlendirmeler de yapılıyor.

Danışmanlık hizmeti; test öncesi danışmanlık ve test sonrası danışmanlık olmak üzere iki şekilde yapılıyor:

Test öncesi danışmanlık hizmeti: Bu hizmet kapsamında HIV testinin yöntemi, ne zaman yapılması gerektiği, nerede yaptırılabileceği, pozitif ve negatif test sonuçlarının anlamları, danışanların riskli davranışları, kişilerin test sonuçlarını öğrenmeleri ve olası sonuçlar üzerinde konuşma olanağı sunuluyor.

Test sonrası danışmanlık hizmeti: Test sonucunun pozitif olması durumunda bu sonucun birey üzerinde yaratabileceği derin etki hesaba katılarak özel danışmanlık hizmeti veriliyor ve tedavi merkezlerine yönlendirme yapılıyor.

Her HIV pozitif (+) AIDS değildir!

Bununla birlikte, GDTM’lerin de üzerinde durduğu, halk arasında bilinçlendirme oluşturmayı hedeflediği en önemli konulardan biri HIV pozitif (+)’in her zaman AIDS hastalığı anlamına gelmemesi. Doğru zamanda müdahale edildiğinde, birey, doğru tedavi yöntemiyle yaşamına devam edebiliyor, bireyin kaliteli yaşam süresi uzatılabiliyor. Bu nedenle, şüphesi olan bireylerin HIV pozitif (+) iken tespit edilmesi, gerekli danışmanlık hizmetlerini almaları ve yönlendirme yapılması büyük bir önem taşıyor.

Ancak HIV virüsü, bulaşmasının ardından uzun süre kendini gizleyerek, belirtisiz seyredebiliyor. Bu nedenle belirtiler ortaya çıktığında, birey için geç olabiliyor. Hastalığın “damgalanma korkusu” ile yaşattığı psikolojik baskı ise diğer bir etki olarak karşımıza çıkıyor. Bu koşullar karşısında, bireyler şüphe içinde olsalar bile test için başvuru yapmaktan kaçınabiliyor ya da test sonucunu alıp, doğrulama testi yapılmadan gözden kaybolmayı tercih ediyor.

HIV’in kendini gizleyen bir virüs türü olduğunun bilinmesi, virüsün bulaşma ve korunma yolları hakkında halkın bilinçlenmesi büyük önem taşıyor. Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri, bu noktada büyük bir rol üstleniyor.