1 EKİM DÜNYA HEPATİT GÜNÜ…
Viral Hepatitle Savaşım Derneği (VHSD) Genel Sekreteri Prof. Dr. İsmail Balık: “Ülkemizde 3-4 milyon Hepatit B taşıyıcısı var”
1 Ekim Dünya Hepatit Günü’ne ilişkin Viral Hepatitle Savaşım Derneği Genel Sekreteri Prof Dr. İsmail Balık, ülkemizde en yaygın hepatit türünün Hepatit B olduğuna dikkat çekerek, 3-4 milyon kişinin Hepatit B taşıyıcısı olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Balık, son yıllarda başta Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) olmak üzere, tüm dünyanın en az AIDS kadar önemsediği Hepatit B’nin yakın gelecekte dünyadan silinmesi planlanan hastalıkların başında geldiğini hatırlatarak şöyle konuştu:
“Hepatit B maalesef uzun yıllar çok fazla önemsenmedi. Aşısı piyasaya çıkalı (1982) uzun süre geçmesine rağmen “aşıyla korunma” ve diğer mücadele metotları dünya çapında ele alınmadı. (Ülkemizde ise ancak 1997 ‘den itibaren ulusal aşılama programına alınabildi). Buna karşın, Hepatit B ile bulaşma açısından benzerlikleri olan AIDS, 1980’de kendini gösteren nispeten yeni bir infeksiyon olmasına karşın çeşitli nedenlerle dünyanın gündemine girdi. Büyük kampanyalar ve kapsamlı mücadele çalışmalarının yapıldığı gelişmiş ülkelerde AIDS’in yayılma hızı gerileme sürecine geçti. Çok etkin bir aşısı da bulunmasına rağmen Hepatit B mücadelesinde yakın zamana kadar uluslararası duyarlılık tam olarak oluşmadı. Gerçekten de karşılaştırmalı verilere bakıldığında Hepatit B’nin de en az AIDS kadar önemli olduğunu söyleyebiliriz. Bugün haklı olarak tüm dünyayı ayağa kaldıran AIDS kadar, Hepatit B’nin de önemsenmesi, anlatılması, bilinmesi gerekir. Bu, özellikle Hepatit B’nin çok yaygın olduğu ülkemiz açısından daha fazla geçerlidir. Hepatit B ciddi bir toplumsal sağlık sorunu olması yanında tedavi giderleri ve büyük iş kaybı nedeniyle önemli ekonomik kayıplara da yol açıyor”.
“Ülkemizde uzun süreden beri çeşitli kişi ve kurumlar, Hepatit B ile mücadelenin önemine dikkat çekmelerine karşın konu ciddi anlamda daha yeni ele alınmaya başlandı. Örneğin, 1990 yılında viral hepatitlerin önemini bilen ve bu konuyla mücadeleye gönül veren bir grup hekim tarafından ‘Viral Hepatitle Savaşım Derneği’ kuruldu. Derneğin amacı viral hepatitler konusunda halkı bilgilendirmek, korunma yollarını öğretmek, başta sağlık bakanlığı olmak üzere ilgili kurumlarla işbirliği yaparak tüm ülke sathına yayılan faaliyetler yapmak. Birçok ilgili kurum zamanla harekete geçti. (Hepatit B’nin ulusal aşı programına alınması, doner kanlarında Hepatit C taramasının başlanması, periyodik Hepatit B kongreleri, halka yönelik bilgilendirme toplantıları, Hepatit B dergisi-broşürler vb). Gönüllü kuruluşların faaliyetlerine yeterli halk katılımı olmuyor. Batılı ülkelerde olduğu gibi bizde de halk yararına faaliyet gösteren bir derneğe hele de bulaşıcı bir hastalık söz konusu olduğunda halktan daha aktif katkı ve katılım olması gerekiyor. Dolayısıyla halkın dernek faaliyetlerine başta üye olarak (www.vhsd.org ) katılmasını bekliyoruz..
Medyanın, toplum önderlerinin, sanatçıların, politikacıların, sporcuların, bilinçlendirici faaliyetlere ve kampanyalara aktif katılımını bekliyoruz..
Hepatit B nasıl bulaşır?
• Enfekte kan ile temas edilen herhangi bir durum (jilet, makas, diş fırçası ortak kullanımı vb.)
• Yeterince sterilize edilmemiş kesici ve delici aletlerin kullanımı
• İlaç/uyuşturucu kullanımında aynı enjektörün ortak kullanımı
• İğne batması
• Diş tedavisi
• Sterilize edilmemiş aletlerle dövme yaptırmak, vücut deldirmek
• Korunmasız cinsel ilişki
• Kişisel bakım gereçlerinin ortak kullanılması
• Anneden bebeğe geçiş bilinen çeşitli bulaşma yollarıdır.
Hepatit B tanısı nasıl konur?
Kronik hepatit b virüsüne özgü testler, karaciğer hasarını gösteren testlerle virüsün varlığı araştırılır. Eğer sonuç pozitif çıkarsa daha ileri tetkik yapılır.
Kimlere test önerilir?
• Enjeksiyon yolu ile ilaç ya da uyuşturucu kullananlar,
• Hemodiyaliz hastaları,
• kan nakli yapılmış olanlar,
• Tanı konamamış karaciğer problemi olan kişiler,
• Hasta anneden doğan bebekler
• Hepatit B virüsüne maruz kalan sağlık personeli,
• Kan testleri sonucu karaciğer enzimleri yüksek bulunanlar
Tedavi seçenekleri nedir?
• Kronik hepatit b tanısı aldığınızda, bu konuda uzman, sizi tedavi edebilecek bir doktora başvurmanız önemlidir.
• Kronik hepatit b tedavisinde bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçlar ve virüs çoğalmasını baskılayan ilaçlar kullanılır.
Tedavi ile ilgili olarak doktorunuz size detaylı bilgi verecektir. Uygulanan tedaviler virüsün ortadan kaldırılmasına ve bağışıklık sisteminizin güçlendirilmesine yönelik tedavilerdir. Tedavilere doktorunuzun önerdiği şekilde uyumunuz çok önemlidir, çünkü doğrudan tedavinin başarısı ile ilişkilidir. Tedaviniz süresince bazı yan etkiler ortaya çıkabilir, böyle bir durumda mutlaka doktorunuza başvurmanız gerekir, kendiniz tedaviyi yönlendirmemelisiniz.
Hepatit B virüsünü taşıyorsanız nelere dikkat etmelisiniz?
Özellikle yeni doğan çocuğunuzu mutlak aşılatın (Aşı sağlık ocaklarında yeni doğanlara ücretsiz yapılmaktadır.
Risk grubundaysanız mutlaka aşılanın.
• Sağlıklı bir yaşam biçimi benimseyin. Sağlıklı bir yaşam biçimini sürdürmeniz ve karaciğerinizi daha fazla zarardan korumanız önemlidir.
• Sağlıklı gıdalarla dengeli olarak beslenin.
• Kilo almayın, alkolden uzak durun ve sigarayı bırakın.
• Doktorunuza düzenli olarak gidin.
• Aldığınız tüm ilaçlara dikkat edin. Karaciğeriniz vücudunuzdan zararlı kimyasalları uzaklaştıran bir organdır. İlaçların ve bitkisel maddelerin uzaklaştırılmasından sorumludur. Bu ilaç ve maddelerden bazılarının karaciğerinize daha fazla zarar verebileceğini aklınızda tutun ve bunları kullanmadan önce doktorunuz ile görüşün.
Hapşırma, öksürme, öpüşme, çatal-bıçak-kaşık veya yemeklerin başkalarıyla paylaşılması, banyo ve tuvaletlerin kullanımı ya da günlük yaşamdaki diğer sıradan olaylar enfeksiyonu bulaştırmanıza neden olmaz. Ancak bulaştırmamak için iğne veya iğne benzeri kesici ve delici aletleri ortak kullanmayın, cinsel ilişkide her zaman prezervatif kullanın.
