KALBİNİZİ YAZA HAZIRLAYIN

Uzun ve oldukça soğuk geçen kış aylarından sonra yazın ani gelişi ile yüksek seviyelere ulaşan sıcaklık özellikle kalp hastalaları açısından bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Hisar Intercontinental Hospital Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ertan Ökmen, kalp hastalığının yaz aylarındaki seyri ile ilgili şu bilgileri veriyor:

Aslında sanıldığının aksine kalp hastalıklarının ilk belirtilerinin ortaya çıkması, kalp krizi, kalp yetersizliği alevlenmesi ve hastanelere kalp hastalığı nedeni ile yatış oranları kış aylarında yaza göre çok daha yüksektir. Kış aylarında hava kirliliği ve artan solunum yolları infeksiyonları özellikle kalp yetersizliğinde kötüleşmeye yol açarken, soğuk hava ve bu havalarda yapılan eforlar koroner arter hastalarında damar spazmlarına ve göğüs ağrısının ortaya çıkmasına, kalp krizine, hatta ani ölümlere yol açabilmektedir. Kalp hastalarının büyük bir kısmı yaz günlerinde soğuk kış günlerine göre klinik olarak çok daha rahattırlar ve yakınmaları daha azdır. Havalar iyileşirken yakınmaları açısından nispeten rahatlayan kalp hastaları işte özellikle bu dönemde dikkatli olmalıdırlar.

Kendini iyi hissetmenin verdiği aşırı güven ile iyi hava koşullarında daha uzun ve ağır eforları yapabilme yetisinde oldukları kanaatine vararak bazen farketmeden de olsa sınırlarını zorlayabilmekte, sıkı diyetlerini gevşetmekte, hatta ilaçlarını kendilerince azaltabilmekte ya da tamamen bırakarak kendilerine zarar verebilmektedirler. Yüksek sıcaklıklar ve yüksek nemin beraberinde getirdiği sıvı kaybı sağlıklı insanları bile zaman zaman zorlarken, kalp yetersizliği olan kişilerde, kalp krizi geçirenlerde, koroner damar hastaları ve tansiyon hastalarında hiç de istemediğimiz kötü sonuçlara yol açabilir.

Hisar Intercontinental Hospital Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ertan Ökmen, kalp hastalarının yaz sıcaklarında almaları gereken önlemlerden önce bu kişilerin yazın getirdiği olanaklardan maksimum nasıl yararlanmaları gerektiğinden ve kalp hastalığı ile mücadelede skoru nasıl lehimize çevirebileceğimizden bahsetmenin faydalı olacağını belirtiyor ve sözlerine şöyle devam ediyor:

• Yaz aylarında bazı özel durumlar dışında hemen hemen tüm kalp hastalarına önerdiğimiz ağır olmayan, düzenli egzersizleri yapabilmeleri için soğuk havalara göre çok daha uygun koşullar doğmaktadır. Kalp hastası olmayan her bireye de önerdiğimiz düzenli egzersizin özellikle koroner arter hastası, hipertansiyonu olan, şişman ve hiperkolesterolemili hastalarda kalp olaylarının gelişmesini ve tekrarlamasını azalttığı, kalp damar hastalığı ve diyabetin temelinde yatan fazla kilolardan kurtlulmaya yardımcı olduğu ve kalp yetersizliği olan hastaların da efor kapasitelerini arttırabilme imkanını sağladığı gösterilmiştir. Burada önemli olan yavaş tempolu tercihen sadece yürüyüş ile egzersize başlayıp zorlanmadan ve kalp rahatsızlıklarının elverdiği yoğunlukta ve sürede egzersizin yapılmasıdır.

• Egzersizin yanısıra yazla birlikte gerçek anlamda tatil yapmak, kalabalık şehirlerin, yoğun işlerin getirdiği streslerden uzaklaşmak hem fiziksel hem de ruhsal açıdan dinlenmek önemlidir.

• Kötü havalarla paralel giden depresyonun, moral bozukluğunun kalp hastalıklarını da tetiklediği bilinmektedir. Bol güneşli, temiz havalarda doğayla daha yakın temasda olmak psikolojik olarak da tazelenmek kalp hastalarını bedenen olduğu gibi ruhen de gençleştirecektir.

• Yazla birlikte artan taze yeşil sebze ve meyvelerden bol bol tüketerek ağır, katı yağ ile yapılmış yemeklerden uzaklaşmak, sigaradan uzak durmak ve kalbimizle barışık olmak, ona özen göstermek için uzun güzel yaz günleri bulunmaz fırsatlardır.

Güzel yaz günlerini daha iyi yaşam kalitesine ulaşmak açısından hastalarımızın iyi değerlendirmesini önerirken, özellikle çok sıcak havalarda almaları gereken önlemleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

• Öncelikle kalp doktorları olarak her zaman ifade ettiğimiz gibi sağlıklı da olsak kalp hastası da olsak her şeyin aşırısından kaçınmalıyız. Bunların başında günün sıcak saatlerinde güneş altında uzun süre kalmak gelmektedir. Güneşlenmek ya da egzersizler ancak güneş ışınlarının etkisini yitirdiği akşam saatlerinde ya da nispeten serin olan sabah erken saatlerde yapılmalıdır.

• Aşırı sıcak vücut ısısını da arttırır. Vücut araba radyatörü gibi soğutma sistemini çalıştırmak için kan damarlarını genişletir, kalp hızını arttırır ve cilde daha fazla kan gönderir ve terleme ile ısıyı azaltmaya çalışır. Maalesef yoğun nemli havalarda terleme ile soğutma sistemi etkin çalışamaz. Damar genişlemesi ve kalp hızı artışına eşlik eden sıvı kaybı kalbi oldukça zorlar ve uzun süre bu koşullarda çalışan zorlanan kalpte mevcut problemler belirginleşip ağırlaşabilir. Göğüs ağrısı ortaya çıkabilir, kalp yetersizliği alevlenebilir, tansiyon düşebilir ya da sıcak stresi ve dengenin bozulması ile tansiyon aşırı yükselebilir. Özellikle yaşlı hastalarda bu durumlar ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle başta su, meyve suyu, ılık çaylar olmak üzere bol sıvı alınmalıdır. Hava sıcaklığı, günlük fizik aktivite ve kaybedilen suyun miktarına göre değişmekle birlikte günde en az 2-2.5 litre sıvı içilmelidir.

• Her zaman söylediğimiz gibi ağır, yağlı yiyeceklerden ve sindirimi zor kızartmalardan mutlaka uzak durulmalıdır. Kalp hastalarının her zamanki diyetlerini bozmamaları gerekir. Ağırlıklı olarak taze sebze ve meyve tüketilmelidir. Bu besinler hem bol sıvı içerirler, hem de vitamin, mineraller ve antioksidanlar açısından zengindirler.

• Alkol ve kafein tüketimini özellikle sıcak havalarda önermemekteyiz.

• Hasta yapabileceği egzersizin türü ve düzeyini belirlemek üzere doktoru ile görüşerek belli yaz sporlarını, denize girmek dahil yapabilir. Amacın maratona hazırlanmak değil kalp sağlığını korumak olduğu unutulmamalı ve egzersiz için sınırlar zorlanmamalıdır.

• Terlemeyi önleyen giysiler yerine açık renkli, rahat, bol, ince kumaşlar tercih edilmeli, şapka giyilmelidir.

• Kalp hastalığı yazla birlikte tatile girmez bu nedenle doktorunuzla görüşmeden kalp ilaçlarınızı azaltmayınız, bırakmayınız. İdeal olanı yaz sıcakları yüksek derecelere ulaşmadan, uzun tatile, seyahate çıkmadan kalple ilgili kontrollerinizin yapılmasıdır.

• Yukarıdaki öneriler pek çok kalp hastası için geçerli olmakla birlikte çok çeşitli ve değişik ciddiyette kalp hastalığı olduğunu ve yaz için hastalığınıza ve size uygun en doğru önerileri sizi ve hastalığınızı yakından tanıyan doktorunuzun verebileceği unutulmamlıdır.

Doç. Dr. Ertan Ökmen
Kardiyoloji Uzmanı
Hisar Intercontinental Hospital