ALERJİ NEDİR?
Alerji, normalde vücuda zararı dokunmayacak maddelere, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesiyle olur.
Amerikan Hastanesi Pediatri Bölüm Başkanı Dr. Pınar Dayanıklı, anne, bebek ve çocuk internet rehberi sitesi www.minikeller.com’a alerji ile ile ilgili şu bilgileri verdi.
Alerji çok değişik şekillerde belirti verebilir.
Sık görülen üşütme tablosu, hastalığın 1-2 hafta sürmesi, ya da burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, sık boğazı temizleme gibi belirtilerin her yıl aynı zamanda ortaya çıkması.
Burun silmek, burun çekmek, geniz temizlemek, gözlerde sulanma.
Ağız ve boğazda kaşıntı, karıncalanma hissi.
Öksürük, ötme, solunum zorluğu ve diğer solunum problemleri.
Açıklanamayan ishal nöbetleri, karın ağrısı ve diğer bağırsak sorunları.
NEDENİ NEDİR?
Çocuklarda alerji etkenleriyle sık ve erken karşılaşma alerjinin gelişmesini körükler. Alerji yapabilecek (alerjenler) maddeler solunum yoluyla, yemekle, ilaç ya da böcek yoluyla kana zerk edilerek, ya da deriye temas yoluyla vücuda etki ederler. Alerjiler aileseldir. Annebabadan birinin alerjisi olması bebeğin alerji riskini arttırır.
Sık görülen allerjenler:
Polen (ağaç, çimen)
Küf
Ev tozu akarları
Köpek tüyü ve tükrüğü (kedi, tavşan gbi tüylü hayvanlar)
Endüstriyel kimyasal maddeler
Bazı besin ve ilaçlar (inek sütü, yumurta, fıstık, soya, buğday, mısır)
Böcek sokmasıyla alınan zehirler
Latex içeren giysiler, oyuncaklar, balonlar, çorap lastiği, vb
SIK GÖRÜLEN ALERJİLER
Astım
Etken: sigara, viral enfeksiyonlar, polen, küf, ev tozu akarı, tüylü hayvanlar, soğuk hava, ani hava değişiklikleri, egzersiz, ve stres.
Belirtiler: öksürük, ötme, solunum zorlğu, aktivite ve zorlanmayla öksürük, göğüste sıkışıklık.
Saman nezlesi
Etken: ağaçlardan gelen polen, çimen,veya otlar.
Belirtiler: burun tıkanıklığı, hapşırma, burun akıntısı, ağızdan nefes almak, burun kaşıntısı, göz altında kızarıklık, şişlik.
Besin alerjisi
Etken: Sıklıkla fıstık, yumurta, süt, fındık, saya, buğday, bezelye, balık ve karides vb deniz hayvanları.
Belirtiler: Kusma, diare, döküntü, egzema, hırıltılı solunum.
Egzema (atopik dermatit)
Etken: Bazen besin alerjileriyle artan, bazen de allerjenler, terleme, tahriş edici maddelerle ortaya çıkan durumda.
Belirtiler: Dirsek içlerinde, boyun ve bacak katlarında görülen kuru, kızarık kaşıntılı döküntü. Bebeklerde yanaklarda, kulak arkasında ve bacaklarda uylukta.
Ürtiker
Etken: Bazı yiyecekler, viral enfeksiyonlar ve ilaçlarla (aspirin, penisilin veya sulfa) oluşan kırmızı halka şeklinde döküntülerdir.
Belirtiler: Etrafları daha soluk olan yuvarlak kırmızı döküntüdür.. Değişik vücut kısımlarında olabilir ve yer değiştirebilirler.
Kontakt dermatit
Etken: Kozmetikler, parfüm, ev deterjanları,
Belirtiler: kırmızı, kaşıntılı, kabarıklıklara neden olabilir. Allerjenle temasla artar.
ALERJİ İLK NE ZAMAN ÇIKAR?
Bazı çocuklarda bebeklikte, bazılarında da ergenlikten sonra ortaya çıkabilir. Egzemanın erken belirtiler ilk yıllarda çıkar. Astım, saman nezlesi olan çocuklar anaokulunda ya da ilk okul yıllarında belirti verirler. Ergenlikte belirtiler azalabilir. Erişkin yıllarında da devam edebilir.
İLAÇ TEDAVİSİ YARARLI MI?
Alerji ve astımın tedavisinde kullanılan birçok ilaç vardır. Antihistaminikler, dekonjestan, kortizon ve türevleri ve immunoterapi denen aşılama tedavisi doktorunuzun önerisiyle kullanılabilir. Yan etkileri konusunda doktorunuzdan bilgi almayı unutmamalısınız. Belirtiler geçmez, yan etkileri okul, uyku gibi aktiviteleri engellerse, doktorunuzu arayın.
SÜT ALERJİSİ:
Gerçek süt alerjisi 1/100 sıklığında görülür.
Süt alerjisinden şüpheleniyorsanız, doktorunuzla konuşun, ailede alerji hikayesi olup olmadığından bahsedin.
Aşağıdaki belirtiler görüldüğünde mutlaka doktorunuza haber verin.
Solunum zorluğu
Morarma
Soluk ve halsiz
Başta ve boyunda şişme
Kanlı ishal
Süt alerjisini önlemenin en iyi yolu, bebeği olabildiğince uzun süre annesütüyle beslemektir. Annesütü alanların çok azında süt alerjisi gelişir. Ek gıdalara geçildiğinde her yeni besini 1-2 hafta aralarla tanıştırmalı ve alerji belirtilerine dikkat etmelisiniz.
