KAHVALTI NİYE BU KADAR ÖNEMLİ?

Kahvaltının önemi hep biliniyordu. Fakat ne yazık ki zamana karşı yarış sırasında bu alışkanlığımızı yitirdik

Vücudu bir makina olarak kabul edersek, bu makianın devreye sokulması günün üç ögününden ilki, kahvaltı ile olur. Vücut uyurken sürekli çalışmaya devam eder ve gün içerisinde alınan enerjiyi sabaha kadar tüketebilir. Bu nedenle kahvaltı gün içinde harcanan enerjinin anahtarı kabul edilir.

Kahvaltı; demir, fosfor, kalsiyum ve protein açısından gerçek bir kaynak olup uyanır uyanmaz gereksinim duyulan tüm besinleri karşılayıp, büyük işler başarmak için vücudu tümüyle hazır hale getirir. Lezzetli tariflerden, yemek yapmanın inceliklerine kadar bir çok konuda bilgiler veren “Mutfak Rehberi” internet sitesinde, kahvaltının yararlarına değiniyor.

Güne kahvaltısız başlandığında; yorgun, stresli ve kontrasyon bozukluklarının yaşandığı keyifsiz bir gün davet edilir. Kahvaltı yapılmadığında, saat 10-12 arasında vücuttaki enerjide büyük bir azalma olur. Bu da kas kasılması, kontrolden yoksun bir sinir sistemi, baş dönmesi, açlık duygusu ve uyuşukluğa neden olur.

Öğrencileri daha da fazla etkiler

Kahvaltı yapmayan çoçuklar ve gençlerde, diğerlerine göre derslerde algılama süreçlerinin uzadığı görülür. Sabah kahvaltısını aksatan erişkinlerin serum-kolesterol düzeylerinin kahvaltı edenlere göre daha yüksek çıktığı görülmüştür. Kahvaltısız güne başlayanlarda bedensel olumsuzluklarının yanı sıra, ruhsal çöküntülere de rastlanabilir. Karnı aç olan çocuğun canı ne görürse çeker. Bu da, oburluğa atılan ilk adım olur.

Metabolizmayı % 20-30 civarında hızlandırır

Kahvaltıyı azalttığında bir sonraki ana öğünde metabolizma intikam alır. Yarın aynı işlerin yine başına geleceğini çok iyi bilen, hemen koruma sistemini devreye sokarak tüm yenilenleri yağa dönüştürerek depolar. Bir de öğle yemeği geçiştirildi ise akşam yemeğinde olumsuzlukların boyutları da büyür. Çevreye dikkatlice bakılırsa şişman insanların çoğunun kahvaltı yapmadığı gözlenir.

Kahvaltıda B vitamini

Kahvaltı sayesinde saat 10:00’dan itibaren vücut fonksiyonları eksiksiz çalışır. Kahvaltıda alınan besinlerle hücrelerde azalan kan şekeri dengelenir.

Kahvaltı müthiş bir enerji kaynağı olup karbonhidratlardan ekmek, mide bağırsak sisteminin çalışmasını kolaylaştırır, sindirim sorunu yaratmaz, açlık duygusunu bastırır.

Türk mutfağında kahvaltıda genellikle B vitamini eksikliği görülür. B1 vitamininin en iyi kaynağı buğdaydır. Ancak buğday da temizlenirken % 30 kayıp olur.

Zaman zaman mısır gevrekleri bu eksikliğin giderilmesini, yanında tüketilen süt ve peynir ile kolaylaştırabilir. B1 vitamini, besinlerden alınan karbonhidratın enerjiye dönüşmesini sağlar. Depresyon ve zihinsel yorgunluğu engeller.

Kahvaltıda alınması gereken ürünler

Süt ve ürünleri: Beyinsel ve bedensel oluşumun güçlenmesini sağlar. Yağ, protein, karbonhidrat, mineral ve vitaminden oluşan süt, her yaşa hitap eder. Erişkinlerde az yağlı olanlarının tercih edilmesi daha uygun düşer. Büyüme çağındaki çocukların, hamilelerin, emzirenlerin bu ürünleri gün içerisinde belirtilen oranlarda alması gerekir.

Peynir: Peynir, Kalsiyum ve B vitamini yönünden oldukça zengin olup günlük peynir ihtiyacı yaşa ve özel durumlara göre değişir. Ortalama 1 ya da 2 kibrit kutusu ihtiyacımızı karşılar.

Yumurta: İyi bir protein kaynağıdır. Erişkinler, haftada 2 kere peynir yerine 2 adet yumurta, çocuklar ise gün aşırı tüketilmesi gerekir.

Kahve ya da çay: Midesi zayıf veya ülser olanların, yüksek tansiyonlu ve kalp rahatsızlığı çekenlerin kafeinden uzak durması gerekir. Çayın içinde bulunan ‘tanen’ kafeine oranla daha uyarıcıdır. Ancak bir bardak çayda bulunan ‘tanen’ aynı orandaki kahveye kıyasla daha azdır. Çay ya çok açık, veya limonlu tüketilerek, ya da çok demlenerek ‘tanen’ miktarı düşürülebilir. Bu madde demir emilimini zorlaştırır ve kansızlığa neden olur.

İdeal kahvaltı

Bir bardak oda sıcaklığında su, bunu C vitamini ağırlıklı bir porsiyon meyva ve daha sonra yukarıda sayılan besin öğelerinden en az 1 porsiyon peynir, bir bardak süt, 4 adet zeytin, 1 tatlı kaşığı bal ya da reçel, 2-3 dilim çavdar, kepek ya da yulaf ekmeği ve bir porsiyon söğüş domates-salatalık ile mükemmel bir kahvaltı yapıp güne zinde başlanabilir.